Kamp Weihsien

In de aanloop naar de bezetting door Japan verloren ze lang-zamerhand hun geprivilegieerde positie. Uiteindelijk werden allen geïnterneerd in zeven ‘Jappen-kampen’ verspreid over heel China. De geallieerde burgers en missionarissen van Noord-China werden ondergebracht in het kamp Weihsien, in de provincie Shantung. Over de Chinese Jappenkampen, waar ook een aantal Nederlanders zaten, is tot nu toe weinig geschreven. Ik ontdekte talloze foto’s en brieven in het familiearchief van mijn tante en schreef daarover het boek ‘Hier in het Oosten alles wel‘. Mieke Melief was docente Frans. Ze publiceerde in 2016 het boek Hier in het Oosten alles wel, een Amsterdamse familie in China, over het leven van haar familie   in China en over de tijd die zij doorbrachten in een Chinees Jappenkamp.

Shanghai in de jaren ’20

Shanghai in de jaren ’20 van de vorige eeuw oefende een grote aantrekkingskracht uit op West-Europese (voornamelijk Britse) en Amerikaanse jongemannen, op jacht naar de Shanghai Dream. Er was werk genoeg bij de vele westerse handelsfirma’s en qua infrastructuur kon de stad zich meten met New York. De jongemannen die tijdens hun eerste dienstcontract verplicht ongetrouwd waren, konden een comfortabel leven leiden in de mess (vrijgezellenhuishouding), met een kok, een boy en een eigen riksja met koelie. Shanghai bood voorts een swingend uitgaansleven dat dag en nacht doorging. Geld werd echter even snel uitgegeven als verdiend. Alle denkbare luxe artikelen waren verkrijgbaar. Je kon voor alles met een chit (een getekend briefje) betalen, dus schulden liepen op. Het wemelde er verder van de nachtclubs, waar gedanst kon worden met de elegante Chinese en Russische meisjes, maar ook van de casino’s, de bordelen en de opiumkits. Iedereen zette geld in bij de paardenraces. De jongens moesten sterk in hun schoenen staan om niet te bezwijken onder

Een borel in de “mess

alle verleidingen. De bekende Engelse sporten boden een goed tegenwicht tegen de verlokkingen. De verdragshavens waren een soort mini-koloniën waar allerlei nationaliteiten hun eigen con-cessies hadden en vrijwel geen belasting betaalden vanwege de bij de Chinezen bedongen gunstige tarieven. Buitenlandse troepen en kanonneerboten beschermden deze enclaves, die onder het gezag van westerse consuls vielen, maar later ook eigen gemeenteraden kregen. De handel verliep via Chinese tussenpersonen, compradores genaamd. Deze manier van handel drijven stelde het geduld van de westerlingen op de proef en vergde veel fingerspitzengefühl voor de ongeschreven Chinese regels.

Scheepvaartkantoor in Shanghai

Het leven in Shanghai en andere grote verdragshavens als Hong Kong, Kanton en Tianjin was    veel kosmopolitischer dan in Nederlands-Indië. Ook ging het hier met name om bedrijfs-personeel van veelal grote internationale firma’s en niet om planters. Opvallend genoeg reisde bijna niemand naar het achterland. Soms maakten er enkelen een tochtje naar de bergen (in een draagstoel) of over de Yangtse. De succesvolle taipans (CEO’s van grote westerse bedrijven) bewoonden grote villa’s annex kantoren met daarachter een Chinese compound voor het huispersoneel. Ze dansten in chique hotels of gingen naar de club voor borrels of verkleed-partijen, ze speelden polo of reden paard.  Er  moest  natuurlijk  ook

gejaagd worden, dus verzonnen ze de paper hunt: er was geen wild rond Shanghai, daarom werd een parcours uitgezet met reepjes papier.

Japanse dreiging en rode armwikkel

In 1912 had de Chinese keizer afstand gedaan van de troon, al bleef Puyi in naam nog keizer van China. De japanners richtten in hun protectoraat in zuidelijk Mantsjoerije de nieuwe Chinese staat Mantsjoekwo op en zetten Puyi als marionet op de troon (Bertolucci verfilmde in 1987 zijn leven in The last Emperor,). De westerlingen negeerden deze ontwikkelingen. Ze waanden zich onkwetsbaar. In Tianjin in het noorden bijvoorbeeld, de tweede grote verdragshaven in China, zetten de westerse Taipans hun beschermd en welvarend leven rustig voort hoewel de Japanners vanuit Mantsjoekwo hun invloed steeds meer naar het zuiden uitbreidden. Toen zelfs de Chinees-Japanse oorlog in 1937 uitbrak en Peking en Nanking (met extreem veel geweld) bezet werden, bleef het business as usual. Ook de echtgenotes verhuisden nog iedere zomer voor

De rode armwikkel

twee maanden naar Peitaiho aan zee, naar luxe hotels of vakantievilla’s, met kinderen, veel bagage en al hun personeel. Na   de Japanse aanval op Pearl Harbor (7 december 1941) werden ze wakker geschud. De expats zaten als ratten in de val. Tussen de concessies werden versper-ringen aangebracht en controle-posten neergezet. De inwoners mochten hun concessies niet meer zonder toestemming verlaten, reizen was verboden. Burgers van de geallieerde landen moesten een rode armwikkel dragen met daarop hun nationaliteit in Chinese karakters geborduurd.

De zaken vielen stil en het spaargeld werd aangesproken. Op aanraden van de consuls kwam een repatriëringsbeweging op gang; Nederlanders konden door de Duitse bezetting niet naar het vaderland maar nog wel naar Indië, maar daar was het ook niet rustig.

Geallieerde burgers van Noord-China geïnterneerd

In maart 1943 werden toen alle dragers van de rode armband geïnterneerd. Ze moesten naar een ‘Jappenkamp’ voor geallieerde burgers in Weihsien, in de noord-oostelijke provincie Shantung. Een lange treinreis bracht hen naar een verwaarloosd seminarie, waar ze moesten wonen in lage rijen piepkleine kamertjes (een soort studentenkamers). Een gezin per kamer, grote gezinnen twee kamers. Ook alle zendelingen en missionarissen uit heel Noord-China werden er ondergebracht. Een maand later kwamen na een dagenlange reis stoere paters uit Mongolië het kamp binnen marcheren, gekleed in beren- en schapenvachten.

De omstandigheden waren er een stuk beter dan in de beruchte Indische Jappenkampen. Een aantal vrolijke Belgische en Nederlandse geestelijken organi-seerden meezingavonden. Ook waren er cabaretavonden, waarop de Japanners hard mee lachten, waarschijnlijk omdat ze niet alles verstonden en niet door hadden dat de satirische liedjes over hen gingen. Soms werden ze boos wanneer ze de gevangenen Happy Birthday hoorden zingen. Ze dachten dan juist ten onrechte dat ze uitgelachen werden.

Er werden lezingen, concerten     of grammofoonavonden geor-ganiseerd. In Kitchen no. 2 werd iedere zaterdag gedanst door     de verliefde paartjes, die daar konden zwijmelen bij de muziek van een combo van een zwarte Amerikaanse jazzmuzikant en een gitarist die Hawaiiaanse muziek speelde.

De Chinezen hebben het Kamp Weihsien fraai gerestaureerd.

De kampen waren in handen van de Kempeitai, de militaire politie van de keizerlijke Japanse strijdkrachten, maar anders dan in Indië waren kampleiding en bewakers geen militairen, maar maakten ze deel uit van de consulaire politie. Ze reageerden trots en streng – ze straften hard – maar ook redelijk en rech-tvaardig. De geïnterneerden mochten zelf het kamp gaan organiseren. Zolang iedereen zich maar aan de Japanse regels hield en op het appèl verscheen ging alles goed.

Helaas moesten de paters en nonnen drie maanden later vertrekken. Hun nationaliteit was die van Vaticaanstad, meende de Nuntius (diplomatiek vertegen-woordiger van de Heilige Stoel) in Peking, zij maakten geen deel uit van de geallieerden. De Japanners respecteerden die visie. Later bleek dat de kerkelijke leiders met dit besluit vooral de prille en ongepaste romances tussen de jonge paters en de jonge kampmeisjes in de kiem wilden smoren. Een klein groepje zielzorgers mocht achterblijven.

Taipans tonen ware aard

De geïnterneerden waren bang. Hun kamp lag ver van de bewoonde wereld, in het Westen wist men eerst niet dat er een kamp was en later niet waar het lag, er heerste een enorme chaos om het kamp heen, overal zwierven groepjes communis-tische, nationalistische en Japanse guerrilla’s. Wat ging er gebeuren als er paniek uitbrak? Toch ging iedereen energiek aan de slag. Ondanks de gebrekkige middelen en het weinige voedsel werd het kamp efficiënt en democratisch bestuurd. Gekozen commissies verdeelden de taken. Alles werd zoveel mogelijk zelf gemaakt, gereedschap, kacheltjes, kleren, meubeltjes, medische hulp-middelen en zo meer.

De meest capabele mensen kregen de leiding, hetgeen leidde tot een genivelleerde sociale structuur, want een aantal taipans viel door de mand en bleek geen geboren leider te zijn. Kinderen en jongeren kregen les, er kwam gezondheidszorg, ook werd er zoveel mogelijk gesport. De Amerikanen introduceerden het honkbal. Medegevangene Eric Liddell, een voormalig Olympisch kampioen atletiek, organiseerde hardloopwedstrijden zolang de bewoners nog fit genoeg waren. Hij stierf overigens een paar maanden voor de bevrijding aan een hersentumor zonder zijn gezin, dat vlak voor de internering gerepatrieerd was, nog terug te zien.

Het verblijf in het kamp was zwaar door het gebrek aan genees-middelen, voedsel, brandstof en het extreme klimaat (bloedhete zomers en ijskoude winters). Er was een groep leerlingen, afkomstig van de Chefoo kostschool voor kinderen van missionarissen, die het heel erg moeilijk had. Hun meegekomen leraren schermden ze af van de rest van het kamp. De ouders woonden en werkten op afgelegen missies ver in het binnenland. Pas na jaren zouden deze kinderen hun ouders terugzien.

De meeste bewoners slaagden er echter in hun kinderen te ontzien en hun een relatief onbekom-merde tijd te bezorgen. Zelf herinnerden ze zich later de grote solidariteit, de verdraagzaamheid en de spontane oecumene in het kamp.

Hulp van buitenaf en bevrijding

In 1944 werd de Nationalistische Chinese regering in Chungking, die gesteund wordt door de Amerikanen, op de hoogte gebracht van de ligging van Weihsien door twee ontsnapte geïnterneerden die Chungking te voet wisten te bereiken. Na deze ontsnapping werden de kamp-bewoners gestraft met allerlei maatregelen en eindeloze appèls. De Japanners konden dit gezichts-verlies nauwelijks verdragen.

De twee ontsnapten zorgden ervoor dat er medicijnen het  kamp in worden gesmokkeld en bereidden samen met de Amerikanen de bevrijding voor. Op 17 augustus 1945 dropte een B24 vliegtuig een klein team Amerikaanse parachutisten. De Japanners werden door hun komst overrompeld en de bevolking stormde als één uitzinnige massa de poort uit, het platteland op. De plichtsgetrouwe Japanners bleven het kamp bewaken, op bevel van de gecapituleerde Japanse keizer, tot er Amerikaanse versterkingen kwamen. Dat de bewoners geen wrok koesterden jegens deze Japanners, ondanks alle ont-beringen en het hoge sterftecijfer van het kamp blijkt na de oorlog. Een paar geïnterneerden pleitten op het Tokio tribunaal (1946-1948) kampcommandant Izu vrij.

Bron: Historiek.net

Boek: “Hier in het Oosten alles wel”. Bestel dit boek bij:

http://historiek.net.

ICM 4.2.17

Ophef over play reading ‘De Vergissing’, 

Het Nederlandse militaire optreden vond echter plaats tegen de achtergrond van de Bersiap,

DEN HAAG (29 oktober 2019) – Er is commotie ontstaan over de play reading ‘De Vergissing’, die op 1 november 2019 in Muzee Scheveningen wordt opgevoerd. Vooral het feit dat het Nederlandse optreden na de Tweede Wereldoorlog in voormalig Nederlands-Indië wordt wegzet als een ‘vergissing’ én het najagen van een ‘hersenschim’ wordt ervaren als een regelrechte provocatie. Federatie Indische Nederlanders (FIN) eist nu opheldering van de betrokken organisaties over de “suggestieve” uitvoering.

Kort geleden verschenen twee baanbrekende studies naar het door Nederlanders gepleegde geweld in de periode 1945-1949 in Nederlands-Indië: `Soldaat in Indonesië, 1945-1950´ van Gert Oostindie, en `De brandende kampongs van generaal Spoor´ van Remy Limpach. Joop de Jong vraagt zich af wat nu eigenlijk nieuw is aan de conclusies van deze studies.   

Heeft Nederland de dekolonisatie van Indonesië ooit verwerkt? Al sinds de Excessennota in 1969 woeden er met de regelmaat van de klok in de media en de publieke opinie debatten, niet over de dekolonisatie als zodanig, maar over de oorlogsmisdrijven die Nederlandse militairen tussen 1945 en 1950 bedreven. Deze zich zelf repeterende discussies leverden zelden iets nieuws op. Wel was er de laatste jaren een breed appèl tot nieuw onderzoek. De respons in de media op Soldaat in Indonesië van Gert Oostindie en De brandende kampongs van generaal Spoor van Remy Limpach was dan ook overweldigend. Alle aandacht concentreerde zich op het ‘harde oordeel’ van beide auteurs dat het Nederlandse leger ‘structureel geweld’ had toegepast. Maar wat voegen beide auteurs toe aan onze kennis? Er is immers in volstrekt contrast tot wat sommige critici beweren, in de loop der jaren over het onderwerp heel wat afgeschreven.

Historische flash back

Het startpunt van alle discussies vormt uiteraard de regeringsnota uit 1969. De Excessennota meldde enerzijds dat het gros van de troepen zich correct had gedragen en dat er geen sprake was van systematisch excessief geweld, maar maakte anderzijds een duidelijke uitzondering voor het optreden van de inlichtingen-diensten en van de speciale eenheden, met name in Zuid-Celebes. De stelling dat het extreem geweld een beperkt karakter had gedragen, zou decennia later grote veront-waardiging wekken, maar werd   in feite al in 1970 krachtig ondergraven.

Van Doorn en Hendrix, zelf veteranen, publiceerden toen een briljante studie waarin zij concludeerden dat excessen op ruime schaal waren voorgekomen. Hun baanbrekende studie werd gevolgd door uitvoerige case studies over Zuid-Celebes (W. IJzereef), over Rawa Gedeh (Scholtens), over het optreden van het Korps Speciale Troepen (J.A. de Moor), over de verwerking door de veteranen (Scagliola), over het Indonesisch geweld (H. Th. Bussemaker) en het Brits geweld (R. Macmillan). Deze onderzoeksresultaten vonden hun weg in enkele breed opgezette dekolonisatiestudies, zoals die van L. de Jong, H.W. van den Doel, J.J.P. de Jong en De Moor. Het debat werd daarmee een zaak van historici, niet van regering en parlement en zo hoort dat ook, verklaarde premier Lubbers tijdens een van de vele verhitte excessendiscussies.

De studies

De media bleken echter over    een nogal zwak geheugen te beschikken. Toen na 2008 het excessendebat als gevolg van geruchtmakende processen en foto’s weer oplaaide, was er geen enkele referentie aan al het historisch spitwerk. Wel liep men te hoop tegen de lang en breed achterhaalde Excessennota, die als een van boven opgelegde staatscanon werd gezien. De nota, zo luidde de kritiek, zette de excessen als incidenteel neer. Zij moest worden overgedaan. Oostindie en Limpach, met op de achtergrond de hen steunende instituten, springen hierop alert in door het massageweld uitgebreid in kaart te brengen; zij het op verschillende wijze.

Oostindie stortte zich allereerst  op de uitgebreide veteranen-literatuur. Hij en zijn team raadpleegden daartoe zo’n 650 egodocumenten. Het resulteerde in een rijke bloemlezing, die gecentreerd is rond thema’s die het handelen, denken en voelen van de militairen in de periode 1945-1950 weergeven, waaronder de geweldsexcessen. Parallel daaraan werd een database aangelegd met alle relevante informatie over dit extreme geweld. Het is een originele, volstrekt nieuwe bijdrage aan onze kennis.

Limpachs bijdrage ziet er heel anders uit. Zijn grote verdienste is dat hij al het gefragmenteerde, reeds gepubliceerd materiaal samenvat en van een nieuwe analyse voorziet. Het leidt tot een gedetailleerde inventarisatie van de eerste golf van geweld (eind 1945 tot eind 1946) en mondt uit in een door archiefonderzoek nader aangevulde schets van een aantal reeds in de Excessennota vermelde cases zoals de Zuid-Celebes-affaire en Rawa Gedeh.

Een apart chapiter vormt de uiterst gewelddadige Indonesische Revolutie, de ‘Bersiap periode’, met tienduizenden Nederlandse slachtoffers, een onderwerp waarover in het debat tot dusverre een volstrekt stilzwijgen heerste. Limpach durft – en dat is te prijzen – het taboe te doorbreken. Het is niet de enige verrassing. Ook het massale geweld van Britse zijde wordt fundamenteel en op heldere wijze aan de orde gesteld.

Maar dan beginnen de problemen. Over de volgende, o zo cruciale periode tot eind 1949 is stukken minder gepubliceerd. Ook de archieven blijken, zoals sommigen al voorspelden, betrekkelijk weinig materiaal op te leveren. Dat heeft zijn gevolgen. Limpach probeert het weliswaar op te lossen door de verschillende vormen van geweld te rubriceren en vervolgens       via enkele voorbeelden (door veteranen aangedragen cases) te adstrueren. Maar van een werkelijke inventarisatie en analyse is geen sprake; het biedt hoogstens een route voor toekomstig onderzoek. Waarom putte hij niet uit de door Oostindie gebruikte veteranenliteratuur? Het is doodzonde; het maakt dit part van zijn studie hybride en stelt zijn conclusies op losse schroeven.

De auteur maakt het enigszins goed via een uitstekende schets van de werking van het juridisch apparaat, waarbij hij rijkelijk put uit de in de nota van 1969 vermelde 141 gevallen van extreem geweld en met name uit het tot dusverre onderbenutte archief Van Rij-Stam. Het leeuwendeel van de gewelddaden werd overigens ‘getutupt’, met een mantel van geheimhouding bedekt.

Nederlandse soldaten op Java

Limpach constateert bij alle strijdende partijen een algehele dispositie tot buitensporig geweld. Maar vervolgens slaat hij de   plank mis wanneer hij de verantwoordelijkheid voor het gehanteerde buitensporig geweld in kaart probeert te brengen.   Van Doorn en Hendrix hebben het nog over enerzijds hogere commandanten die wegkeken en tolereerden, anderzijds over eenheden die zeer zelfstandig opereerden en alles onder de pet hielden. De Moor rept over Spoor die zijn hearts and minds-beleid zag stuklopen en zijn troepen voortdurend kapittelde, en laat tevens zien hoe men herhaaldelijk een strafrechtelijk onderzoek instelde om daarna toch niet tot vervolging over te gaan. Kortom, nogal tegenstrijdige tendensen.

Limpach gaat echter een stap verder. De hogere autoriteiten in Batavia, klinkt het, wisten wel degelijk van het massageweld op laag niveau, maar gedoogden het en gaven daarmee toestemming, zo niet lokten ze het uit. Het is een stelling die in enkele gevallen, zoals Zuid-Celebes, opgaat, maar die hij – ook Oostindie bekritiseert hem daarom – bij een elementair gebrek aan (bovendien vaak tegenstrijdige) cases niet kan waarmaken.

Achtergronden

Limpachs boek is vooral een optelsom van gepleegde wan-daden. Over wat er precies in de directe militaire omgeving aan de hand was (zo blijven de “faits et gestes” van de tegenstander doorgaans onzichtbaar) krijgen we weinig te horen. Pas aan het slot van Limpachs inventarisatie komt de vraag aan de orde waar de lezer al die tijd reikhalzend naar heeft uitgekeken: onder welke omstandigheden kwamen die extreme gewelddaden precies    tot stand?

Bij zulk onvolledig materiaal is het lastig conclusies te trekken, maar moed kan Limpach niet worden ontzegd. Hij constateert bij alle strijdende partijen een algehele dispositie tot buitensporig geweld. De oorzaken waren aan Nederlandse kant vooral te vinden in uiterst zelfstandig optreden van de militaire eenheden, vage orders, doelstellingen en strategie die voortdurend botsten met een geringe troepensterkte, een demoniserend vijandbeeld en een vooral in 1949 zeer laag moreel.

Gert Oostindie vindt dat er       van systematisch, van bovenaf verordonneerd geweld geen sprake was. Het komt in de kern neer op het conceptuele kader dat Van Doorn en Hendrix al in 1970 ontwikkelden, waaraan  hij  in hun

algemeenheid nogal aanvecht-bare waarnemingen als slechte commandanten, een gebrekkige discipline en opleiding toevoegt. Opvallend is wel dat hij niet het thema incorporeert dat bij Van Doorn en Hendrix een centrale plaats inneemt: dat van guerrilla en contraguerrilla. En dat is bijzonder vreemd. De revolutie in Indonesië vormde immers het centrale probleem waarom alles draaide. Het gekke is dat Limpach in sommige passages de interactie met de revolutionaire tegen-stander als bepalend ziet en dan er een zeker begrip voor op kan brengen om vervolgens weer elders blind te varen op een sterke dispositie tot extreem geweld, voortspruitend uit de betrokken legers zelf.

Nederlandse soldaten in Indië

Structureel geweld

De conclusie van Van Doorn en Hendrix dat het extreem geweld op ruime schaal plaatsvond, wordt – dat is duidelijk – door beide auteurs volstrekt onderschreven. Op twee punten verschillen zij echter van mening. Terwijl Oostindie vindt dat er van systematisch geweld, van bovenaf verordonneerd geen sprake was, maakten bepaalde eenheden zich daaraan volgens Limpach wel degelijk schuldig. Beide auteurs zijn het er echter weer roerend over eens dat het leger zich als totaliteit aan structureel extreem geweld bezondigde; zij het dat slechts een minderheid zich misdroeg.

Dit klinkt rijkelijk schizofreen. Maar bij Oostindie is de verklaring vrij simpel. Hij wil alleen maar zeggen dat dat geweld niet incidenteel, maar frequent en massaal was. Dat hij slechts 710 cases kon turven, vindt hij verrassend weinig. Het moeten er, zegt hij verontwaardigd, veel meer zijn geweest: 1000’en zo niet 10.000’en cases. Er was sprake van onderrapportage!

Bij Limpach heeft ‘structureel’ echter een diepere betekenis. ‘Structureel‘ betekent, legt hij uit, dat een verschijnsel zich steeds weer voordoet en niet toevallig is, maar een diepere oorzaak heeft.

Die diepere oorzaken schetste ik hierboven al. Het lost één vraag niet op. Waarom ging, als die diepere oorzaken voor het gehele leger golden, alleen een minderheid ernstig in de fout? ‘Structureel’ is even suggestief als nietszeggend. Van Doorn en Hendrix gebruikten die term niet. Zij spraken over een ‘geweldsfuik’ en trachtten vooral de ‘context’ te schetsen waaronder massageweld bij bepaalde eenheden, in bepaalde periodes en onder bepaalde ‘condities’ mogelijk werd. Een verstandige benadering, omdat die omstandigheden per fase van het militair conflict en per locatie nogal uiteenliepen.

Slot

Limpach fulmineert tot slot over het volstrekt kansloze beleid    van generaal Spoor waaraan Nederlandse militairen werden opgeofferd. Met deze stelling verlaat hij het excessendebat     en raakt hij aan het gevoerde dekolonisatiebeleid. Over de grote lijnen van het politieke en militaire dekolonisatiebeleid is de laatste decennia een stroom van onder-zoek gepubliceerd dat in het boek zelf grotendeels wordt genegeerd. De lezer krijgt nergens te horen wat er precies aan de hand was, op enkele glossen na. Zowel de bredere militaire als de politiek-diplomatieke context blijft onhelder.

De bekende, maar inmiddels in de historiografie zwaar aangevochten zwart-wit-patronen van een Nederland, uit op het koloniaal gezagsherstel, verschijnen weer. Vrijwel niets over de pogingen om tot een diplomatieke oplossing te komen en de cruciale rol die het leger daarbij speelde. Zonder militaire factor zouden akkoorden zoals Linggadjati en de RTC onmogelijk zijn geweest. De TNI was in vrijwel de gehele periode 1945-1950 rabiaat tegen een diplomatieke oplossing en wilde maar één ding: de Nederlanders gewapenderhand uit Indonesië verdrijven. De RTC werd pas mogelijk nadat het leger in 1949 een patstelling met de TNI had bevochten en de TNI concludeerde dat alleen een diplomatieke oplossing soelaas bracht.

Uit beide studies wordt één ding duidelijk. We hebben te maken met onvoltooid onderzoek. Limpach en Oostindie hebben weliswaar hun gebreken, maar bieden een constructieve stepping stone voor verdere research. De regering sprak op 2 december     jl. haar bereidheid uit om dit financieel te ondersteunen. Dat onderzoek zou echter dan wel, zoals Oostindie voorstelt, in de richting moeten koersen van insurgency & counterinsurgency; net als bij andere internationale dekolonisatiestudies.

Het Nederlands en Indonesisch militair beleid, de uitwerking in het veld en de interactie tussen beide dienen het uitgangspunt te zijn en niet een uitsluitende fixatie op oorlogsmisdrijven (de weg die Limpach wil blijven bewandelen). Deze sluit, dat is wel duidelijk,  een bredere blik op en analyse van het gevoerde beleid uit.

De Indonesische kant van de medaille, te starten met de Indonesische Revolutie (de Bersiap-periode), zal bij dergelijk onderzoek speciale aandacht moeten krijgen. Het excuus van geen toegang tot de Indonesische archieven geldt niet. Historici als Cribb en Frederick hebben al laten zien dat de Nederlandse archieven het nodige materiaal bevatten.

Joop de Jong is historicus. Hij schreef twee uitvoerige boeken over de dekolonisatie die hij recentelijk samenvatte in ‘De terugtocht. Nederland en de dekolonisatie van Indonesië’ (Amsterdam, 2015).

Dit artikel verscheen eerder in   het “Internationale Spectator: Clingendael Magazine voor Inter-nationale Betrekkingen”. 

(Java Post) 

ICM 4.2.17

Exorbitant hoge toegangsprijzen en merkwaardige kledingvoorschriften bij het IHC

DEN HAAG (24 oktober 2019) – Het Indisch Herinneringscentrum (IHC) in Den Haag is opnieuw in opspraak. Ditmaal richt de kritiek zich op de exorbitant hoge toegangsprijzen en merkwaardige kledingvoorschriften die het centrum hanteert. De praktijken leiden tot ergernis onder Indische Nederlanders.

Meest recente steen des aanstoots is het dagprogramma ‘Het onbekende verhaal van de ‘Hellships’’, een verwijzing naar de Japanse zeetransporten van krijgsgevangenen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Bezoekers moeten voor dit programma maar liefst € 49,50 betalen. Bovendien dienen zij ook “zoals gebruikelijk in sarong, kebaya en in batik shirts” te verschijnen. Vooral de kledingvoorschriften zijn opmerkelijk, want Indische Nederlanders tooien zich doorgaans niet in Indonesische kledij. Waarom bezoekers aan een Indisch herinneringscentrum zich toch moeten uitdossen als Indonesiërs is dan ook een raadsel.

Het IHC slaat overigens wel vaker de plank mis. Eind juni van dit jaar was er bijvoorbeeld ook al ophef over de expositie ‘Vechten voor Vrijheid’. Vooral het feit dat het geweld van Indonesiërs gedurende de Bersiap was aangeduid als verzet en werd vergeleken met het verzet tegen Nazi-Duitsland en Japan stuitte toen op veel weerstand. Koning Willem-Alexander moest die omstreden expositie uiteindelijk openen, iets dat in de wandelgangen werd beschouwd als een schoffering. Er zijn ook soortgelijke geluiden over de invloed van het IHC in Museum Bronbeek. Het is een publiek geheim dat diverse gidsen, bezoekers en andere betrokkenen zich daar om vergelijkbare redenen niet langer willen vertonen.

De ophef toont aan dat het IHC maar weinig moeite doet om de Indische gemeenschap voor zich te winnen. Vanaf het moment dat het IHC zich in het Museum Sophiahof in Den Haag heeft gevestigd toont een deel van de gemeenschap zich zeer kritisch. Bij hen kan het IHC niets goed doen, omdat zij nadrukkelijk onderdeel is van de ‘Collectieve erkenning van Indisch Nederland’. Deze regeling ligt om uiteenlopende redenen gevoelig, maar vooral het feit dat het een finale afkoopsom betreft, terwijl openstaande rekeningen aan de zijde van de Staat der Nederland niet zijn voldaan, leidt tot chagrijn. Met de meest recente incidenten lijkt het IHC ook het overige deel van de gemeenschap tegen zich in het harnas te jagen.

Bron: http://www.federatie-indo.nl/19-10-24/ 

ICM Reactie.

Al eerder heeft Ferry Schwab van ICM  op verzoek van het Ministerie van VWS in het kader van schriftelijk interview 15 vragen gesteld. VWS met Volk Welzijn wat heeft deze voor Nederlandse Indische Gemeenschap in deze 70 betekent. Zijn het niet de mensen (bersiaper) die ruim 55 jaar de Pasar Malams in land draaien houdend, waar het hele palet Indisch Cultuur wordt uitgedragen voor ruim 1 mijlioen bezoekers in het Land. Waarom die ander half miljoen hier in steken voor een betere doelmatige IHC, en niet waar slechts 400 mensen in de maand komen, en dat voor die anderhalf miljoen. IHC is een grote blunder van de ambtenaren van Min. VWS dat reeds in 2000 begon. Wanneer wordt er een keer naar ons geluisterd.

BELANGRIJKE MEDEDELING VOOR FASE II TRAKTAAT VAN WASSENAAR. == ER IS EEN INVESTEERDER GEVONDEN

ACTW - 66 (Actie comite traktaat van Wassenaar)

Fase I, hierin is ruim 80.000 aan de noodzakelijke kosten uitgegeven, los van de vele werkzaamheden zoals het voeren van campagne voor bekendmaking rond het bestaan van dit Verdrag. Campagne voor de petitie, die door 15.000 is ondertekend. Onderzoeken door juristen/advocaten o.a. WOB verzoeken. Het opstellen van het rapport. Voorts het informeren van de president van Indonesie. Alle betrokkenen hebben onbezoldigd deze werkzaamheden verricht sinds april 2015 tot het heden die thuishoort bij NL Overheid , dat dus boven de gemaakte kosten van 80.000 komt. Komt op het bedrag op ruim 344.000. Van alle 15.000 toezeggingen die de petitie hebben getekend, hebben slechts 321 hun toezegging waar gemaakt met hun donaties. Dit heeft ACTW-66 delegatie leden gebracht om te zoeken naar partijen die bereid zijn te investeren. De conclusie die je hieraan verbindt dat bij resultaat de investeerder ook wordt beloond met om 3 tot 4 keer het te investerend bedrag uit te keren.

(C) bronvermelding  NICC Magazine .

In onze vorige editie maakten wij melding van het aangekondigde onderzoek naar excessen tijdens de Koloniale oorlog in Indonesië tussen 1945 en 1950. Nadat van diverse kanten op het onderzoek was aangedrongen, is de regering eindelijk overstag en zal in nauwe samenwerking met Indonesië een diepgaand onderzoek gestart worden over het geweld dat is toegepast door de Nederlandse militairen, maar ook door de Pemuda’s, revolutionaire groepen Indonesische  jongeren, die in de  Bersiap-periode vele duizenden Nederlanders op gruwelijke wijze vermoord hebben. Je kon erop wachten tot er mensen opstonden die dit onderzoek echter helemaal niet zien zitten. Mensen die er evenmin op gebrand zijn dat Indonesische slachtoffers en/of nabestaanden schadevergoeding krijgen uitgekeerd.

In dit artikel geven wij twee meningen weer van mensen die een duidelijk anti-geluid willen laten horen. Deze meningen werden onlangs gepubliceerd in het NRC en wilden wij u beslist niet onthouden.

Sta  nu eens stil bij de oorlog  als erfenis

Nederlandse militairen trokken een spoor van buitensporig geweld in Nederlands-Indië. Volgens historicus Rémy Limpach in zijn boek De brandende kampongs van Generaal Spoor hebben militairen de grenzen van het oorlogsrecht in ruime mate overschreden. Telkens weer ben ik ontzettend woedend over de eenzijdige belichting van de oorlogshandelingen (politionele acties) van de KNIL-militairen versus de naoorlogse nietsont-ziende Indonesische vrijheids-strijders (pemoeda's en peloppers) tijdens de Bersiap-periode (wees paraat). Jonge vrijheidsstrijders die gruwelijk moordend en verkrachtend vele Nederlandse gezinnen hebben afgeslacht. Door excessief geweld werden vele duizenden gehate Nederlanders met bamboesperen, klewangs en krissen gruwelijk mishandeld.

Nederlandse militairen in Indië

Bersiap-periode
De Nederlandse KNIL-militairen en hun familieleden hadden in de Tweede Wereldoorlog eerst zwaar geleden onder de gruwelen van de Japanse bezetting. Na de onaf-hankelijkheidsverklaring van de latere president Soekarno kwam de zogenaamde Bersiap-periode.

De Nederlandse regering heeft met de KNIL-militairen uit alle macht geprobeerd Nederlands-Indië te behouden ten koste     van zeker 20.000 militaire en burgerslachtoffers.

Na terugkeer in Nederland hebben KNIL-militairen en hun gezinnen nooit, nee nooit excuses ontvangen van de toenmalige regering(en) en nooit nabetalingen ontvangen van het tegoed aan soldij. Waarom heeft de huidige Nederlandse regering wel gemeend om nabestaanden van Indonesische slachtoffers, zoals in Rawagedeh en Zuid-Sulawesi, excuses aan te moeten bieden door minister Koenders, alsmede de belachelijk hoge schadever-goedingen?

Bovendien vraag ik mij af of de huidige regering – eveneens  onder aanvoering van minister Koenders – wederom excuses  gaat aanbieden en letselschade-betalingen doneert?

PTSS
De klopjacht op onze staatskas met schadeclaims blijft maar doorgaan, mede door advocate Liesbeth Zegveld. Daar worden alle nog levende Indië-veteranen en de tweede generatie na-bestaanden kotsmisselijk van! Waarom maken Zegveld en Koenders zich niet druk over de wreedheden van de Indonesische vrijheidsstrijders jegens de Nederlandse militairen en hun gezinnen? Sta verdorie ook eens stil bij de oorlog als erfenis, als gevolg van de overdracht van oorlogstrauma's op naoorlogse generaties! Heeft men enig idee hoe het is om een vader te hebben die zwaar getraumatiseerd uit Indië was teruggekomen, zonder enige psychische vorm  van begeleiding of nazorg zoals veteranen die tegenwoordig van missies terugkomen?

Mijn vader heeft nooit geweten dat hij aan zware PTSS leed, want deze psychische ziekte bestond toen nog niet. Enig idee wat het is om als kind niet te begrijpen waarom hij 's nachts schreeuwde in zijn slaap en door hevige nachtmerries werd overvallen? Enig idee waarom hij meerdere keren als een tiran tekeerging en zware klappen uitdeelde aan mijn moeder en de kinderen? Enig idee waarom hij bijzonder agressief was als hij weer eens dronken thuiskwam uit de kazerne? Enig idee waarom ik op 16-jarige leeftijd uit huis ben gegaan? Geen idee? Dat was om de psychische en fysieke terreur en huiselijk geweld te ontvluchten! Enig idee waarom ik niet op zijn begrafenis ben geweest? Enig idee!?

Afgeslacht
In 1947 ben ik geboren in Batavia als kind van een Javaanse moeder en een Groningse vader. Mijn vader heeft vele KNIL-vrienden verloren, die gruwelijk vermoord werden teruggevonden.

Ook volledige gezinnen werden op gruwelijke wijze mishandeld en afgeslacht teruggevonden.

Over deze afschuwelijke periode werd thuis zelden of nooit iets verteld. Als kind begrijp je totaal niet wat er omgaat in het hoofd van je vader. Hij diende onder andere in Batavia bij de militaire politie van het KNIL en vertelde wel eens dat hij nooit op pad ging zonder zijn volgeladen Tommygun (Amerikaanse Thompson pistool-mitrailleur), een volgeladen pistool en zijn wapenstok, alvorens ergens poolshoogte te nemen van onrust of onraad.

De vele onmenselijk wrede misdaden van beide zijden in Indië zijn met geen pen te beschrijven. Het is nauwelijks te bevatten wat aldaar heeft plaatsgevonden. Voor een eerlijk en betrouwbaar beeld van de 'Opstand in het paradijs' verwijs ik naar het boek van H. Th. Bussemaker getiteld ‘Bersiap’.

In alle opzichten gaat het mij veel te ver dat Nederland weer excuses gaat aanbieden aan Indonesië, nog meer schadeclaims zal betalen en een onderzoek gaat instellen dat mogelijk vier tot zes jaar gaat duren. Wanneer komt er eens een einde aan het steeds weer openrijten van geestelijke wonden?

Bart Wagenaar, Uden. Zoon van een overleden KNIL-militair.

Stop  oprakelen  acties  in Indië

Het onderzoek naar wat zich heeft afgespeeld in Indonesië zal een eenzijdig beeld opleveren. De strekking van het artikel 'Sta nu stil bij de oorlog als erfenis' van Bart Wagenaar (ED Opinie 29 december) is, dat nu eens opgehouden moet worden met het telkens oprakelen van hetgeen zich heeft afgespeeld tijdens de politionele acties in Indonesië. Ik ben het daar helemaal mee eens.

Nabestaanden in de rechtbank in Den Haag (foto: ANP)

Nu wordt - voor enkele miljoenen euro's - opnieuw door een burger-wetenschapper daarnaar onder-zoek gedaan. Er zijn al vele onderzoeken gedaan en processen gevoerd over de toestand na de oorlog in Indonesië. Advocate Liesbeth Zegveld heeft kort geleden wat schadevergoedingen voor nabestaanden kunnen krijgen van de Nederlandse staat, ter grootte van circa 20.000 euro per persoon. Dit is een gigantisch bedrag in het huidige Indonesië.

Dit geld is deels opgeëist door kampong-hoofden (een soort burgemeesters), die het weer verdeelden over zichzelf en de  inwoners van de betreffende kampong (kleine dorpsgemeen-schap). Zo kregen ook personen die niets geleden hadden, geld uitgekeerd. Wie wil dat niet. Het deugt natuurlijk van geen kant. Nu is al bekend dat Indonesië niet meewerkt aan het openen van dossiers. Daardoor komt er uit het onderzoek straks een eenzijdig beeld van hetgeen heeft plaats-gevonden. De vele misdaden van Indonesische kant worden niet onderzocht en dus doodgezwegen.

Mijn vader was gedurende ongeveer dertig jaar KNIL-kapitein tot 1948 op Sumatra en Java. Mijn ouders en hun drie kinderen hebben gedurende 2,5 jaar in Japanse krijgsgevangenkampen gezeten en het allemaal - op het nippertje - overleefd. Wij hadden een uitstekende verstandhouding met de inheemse bevolking.

Toen direct na de oorlog de hoogste bevelvoerend generaal van het geallieerde leger in Azië Indië bezocht, zei hij dat hij in geen enkele kolonie van Engeland    zo'n goede infrastructuur had aangetroffen. En dat in een land zo groot als geheel Europa, met een inheemse bevolking van ongeveer vijftig miljoen mensen, bestaande uit vele verschillende volkeren en duizend eilanden.

Totale chaos

Doordat er na de oorlog nog geen politie of leger was, heerste er totale chaos, en trokken er plaatselijke misdadigersbendes rond om te roven, te moorden en te verkrachten. Die criminelen waren door de Jappen - tijdens   en na de oorlog – al tegen de Nederlanders opgehitste, veelal kansloze jeugdigen. Daartegen werden uit Nederland dienst-plichtige militairen gezonden, die weinig wisten van het leven in Indië.

Zij zagen dat vele duizenden ongewapende Nederlandse man-nen, vrouwen en kinderen, die in de voormalige Jappenkampen hadden verbleven, door die misdadigers waren vermoord en dat hun hoofden op palen langs de openbare weg waren gespietst. Dat daarop geen vriendelijke reactie   kwam  van   Nederlandse

kant, kan zelfs een kind begrijpen.

De vele goede verhalen over wat wij in Indië hebben gedaan, worden niet gedaan of niet geloofd. In iedere oorlog gebeurt wel eens iets dat niet de schoonheidsprijs verdient, maar Nederlanders vinden dat zij altijd het braafste jongetje van de klas moeten zijn. Geen enkel ander land blijft bijna zeventig jaar      na een oorlog nog eindeloos doorzeuren of alles wel precies volgens het boekje is gegaan. Stop daar nou toch eens mee.

J. van der Wall, Sint-Oedenrode.

Heeft u zelf een mening over een artikel in NICC Magazine of gewoon over een Indisch gerelateerd onderwerp in het algemeen?                             Aarzelt u dan niet. Zet het op papier en mail het ons.                   Wij willen het graag voor u plaatsen als opiniestuk.

ICM  4.2.17

Omroep Max op bezoek bij Joyakarta van Hamengku Buwono X, 1 van de rijkste mensen van de republiek Indonesia.

Twee jaren lang prijkt het verdrag Traktaat van Wassenaar in de vorm van de petitie en voor donatie op het Wereldse Internet ICM en Facebook, gesteund door ICM Breaking News . Het verdrag  werd getekend door Hamengku Buwono IX en oud minister van Buitenlandse zaken Luns,  en uiteindelijk door de beide landen werd geratificeerd in 1969. 

 Heel frappant dat Omroep Max deze locatie Yojakarta kiest voor haar programma “de gouden jaren”, de plaats van de crime van Nederland.

Hoe gevoelig dit ligt bij de Nederlandse Indische Gemeenschap - de gedupeerden ruim 52 jaren - die op hun Indisch geld wachten dat president Soekarno en Hatta  aan Nederland betaalde.  Dit voor het verlies van al hun bezittingen omdat ze het land werd uitgezet door de onhandige politiek bedrijf uit Den Haag, die met hun  bewuste onhandigheid de Indonesische bevolking opruide tegen haar onderdanen.

Voor Mark Rutte (ook historicus)  ligt  hier een geschieden waar Nederlandse regering (Politiek Den Haag) die sporen van vernieling hebben achtergelaten. Richting de Indonesiers die werden uitgemoord (te scharen oorlogsmisdaden). Vervolgens richting haar eigen Nederlandse onderdanen die daar toen verbleven. Het waren er ruim 500.000. Nederland wilde deze onderdanen (vluchtelingen) niet meer terug, Door de intensieve mediaton van de Indonesische zijde werden slechts 149.000 niet toegelaten de zogenaamde “Vergeten groep, de Indische ouderen”, waar omroep Max zich nu om bekommert en vraagt om te doneren.  Soekarno heeft destijds intensief hulp ingeroepen vanuit Amerika om tot oplossingen te komen, want politiek Den Haag was maar met 1 ding bezig om de verenigde republiek niet die onafhankelijkheid te gunnen  Daarbij betaalde Soekarno 686 miljoen oude guldens ter compensatie van de 341.000 (waarde nu 2,4 miljard) gedupeerden voor een nieuwe start in Holland.

In het evaluation brochure “To forget of a promise for The Future” staat dit  alles op detail beschreven.

ICM redactie werd drie jaren geleden op de hoogte gebracht door tal van haar abonnees. Deze liet er geen gras overheen groeien en startte een onderzoek. Tijdens het onderzoek stuitte deze op feitelijkheden dat Nederland volledig de afspraken in het Verdrag niet is nagekomen richting de republiek Indonesie en richting de Nederlandse Indische Gemeenschap.  Na het ingestelde onderzoek werden de promotie - en petitie campagne gestart. De resultaten van het onderzoek vervat in het rapport traktaat van Wassenaar dat door de uitgever Calbona in boekvorm onlangs in uitgebracht.

Als de redactie van Omroep Max zich had verdiept dan hadden ze die kennis opgedaan waarom die “vergeten groep”, dan kwamen ze ook erachter dat niet om een paar ouderen gaan, maar om ruim 149.000.  Dat donatie van Max slechts een druppel op een gloeiende plaat is, maar wel flink scoort bij NIG. Ook had Omroep Max  moeten weten dat in eerste instantie Nederland al haar onderdanen had geweigerd dus die 500.000 man, dus ook Sandra Reemer met de ouders. Yojakarta nooit als locatie had uitgekozen, maar wellicht als alternatief Bandoeng, Jakarta, en Soerabaya.

Of is dit een politiek signaal  van omroep Max, immers het verdrag van Wassenaar 1966 werd eerst door Hamengku Buwono en Luns in Yojakarta getekend.

Wat een hypocrisie 

Foto   Hamengku Buwono X met oud -minister Luns ondertekening van het verdrag traktaat van Wassenaar in Yojakarta 

Foto rapport Traktaat van Wassenaar in boekvorm uitgeven door Calbona uitgever.

ICM  10.2.2017

wordt-indonesië-volwassen

Jakarta, Indonesië, David Challik, Sweet Durian

Op 5 november vond er een grote demonstratie plaats bij de Hotel Indonesia Rotonde. Dat is op zich niet bijzonder, dat gebeurt wel vaker.

Daags van te voren ontstond er een enorme spanning.

“Kom vrijdag niet in het centrum. Er komt een grote demonstratie. Pas op!”

Bedrijven geven hun medewerkers opdracht niet op het werk te verschijnen. Iedereen heeft het over de vele politieagenten die in de stad aan het patrouilleren zijn. In Jakarta hebben heel veel mensen een Facebook account en daar wordt zeer actief gebruik van gemaakt. Van alle kanten wordt actuele informatie aan elkaar doorgegeven. In de aanloop van de demonstratie houdt iedereen dan ook zijn Facebook goed in de gaten – dat doen ze altijd al, maar nu zeker – want er worden ernstige rellen verwacht…

Plotseling gaat Prabowo Subianto, de presidentskandidaat die de verkiezingen had verloren, op bezoek bij president Joko “Jokowi” Widodo, die wel de verkiezingen had gewonnen. Niemand weet waarom, laat staan waarom dat live op de televisie wordt verslagen. Prabowo staat bekend als een powerplayer die geen middelen ongemoeid laat om zijn zin te krijgen.

Komt hij de president vertellen dat de gouverneur van Jakarta ontslagen moet worden, want anders gebeuren er dingen die hijzelf niet meer in de hand kan houden… !?!

Prabowo heeft veel op zijn geweten. Toen hij nog commandant van de speciale troepen was heeft hij zes studenten dood laten schieten tijdens een anti-regeringsdemonstratie. Daarna is hij met een legereenheid opgetrokken naar het huis van de toenmalige president Habibie om diens aftreden af te dwingen. We hebben het hem allemaal zien doen.

We weten niet wat er is besproken tussen Jokowi en Prabowo, daar werden geen mededelingen over gedaan. Na afloop bestegen zij ieder een paard, wat een paar unieke fotogenieke momenten opleverde. Prabowo vertrekt daarna. Het grote publiek moet maar raden wat de betekenis is van deze gebeurtenis en wat er verder staat te gebeuren.

President Joko Widodo (“Jokowi”) en Prabowo Subianto

De vorige president, Susilo Bambang Yudhoyono, koosnaam “SBY”, nodigt plotseling de pers uit bij hem thuis in Bogor. Die komt in grote getalen. De reden is van te voren niet bekend, maar die wordt snel duidelijk. Een anders zo beheerste SBY vertelt geëmotioneerd – zijn stem slaat een paar keer over – dat hij en zijn partij niets te maken hebben met de demonstratie die vrijdag gaat plaats vinden. Ja, dat staat nog te bezien. Zijn zoon doet mee aan de aanstaande verkiezingen voor gouverneur van Jakarta. SBY is een Javaan. Bedoelt hij dat hij echt niets te maken heeft met de demonstratie, of bedoelt hij juist het tegenovergestelde en zegt hij dat bepaalde partijen moeten inbinden?

 Voormalig president Susilo Bambang Yudhoyono (“SBY”)

Indonesische Soap

In Indonesië is er nooit iets zoals het lijkt. Er wordt altijd veel stemming gemaakt en het lijkt alsof iedereen daarvan geniet. Er wordt veel geroddeld, iedereen voegt graag iets toe aan het verhaal dat als een lopend vuurtje ten ronde gaat.

Bijna alle Javanen zijn groot gebracht met het Wayang schimmenspel, waarin actualiteit en fantasie met elkaar worden verweven en waarbij het verhaal een vrije loop neemt. Een Wayang voorstelling wordt meestal tot diep in de nacht gehouden. De soaps op de televisie kunnen worden beschouwd als een voortzetting van deze Wayang voorstellingen. Elke avond is er wel een soap op televisie. Eigenlijk speelt zich het leven van een Indonesiër af in een eigen soap en daaraan worden moeiteloos telkens nieuwe afleveringen toegevoegd. Het verhaal hoeft niet waar te zijn, als het maar interessant klinkt.

De grote demonstratie van 4 november is aangekondigd door de FPI, het Verdedigings Front voor de Islam. Een uiterst onvoorspelbare en agressieve organisatie, die graag ergens op bezoek komt om de boel kort en klein te slaan. Ze streeft ernaar om de samenleving te ontwrichten om zo het Kalifaat ook in Indonesië te kunnen oprichten. Wee degene die er iets van zegt, want die wordt meteen voor “Afvallige” uitgemaakt en daar schrikt de gemiddelde Indonesiër erg van, dus die houdt zich op de vlakte.

Dat de FPI met deze demonstratie vrij spel krijgt geeft te denken. Indonesië is wel een Islamitisch land, maar dat zo’n organisatie brede steun onder de bevolking geniet is ook weer niet waar. Dat zij een massale demonstratie mag houden en daarbij het totale openbare leven in de stad mag platleggen, gebeurt niet zonder reden. Welke partijen hebben daar belang bij? Welke bestuurder, welke politicus, welke religieuze organisatie zit hier achter? Normaal is dat vrij duidelijk, maar deze keer is het wat schimmig. De beweegredenen van de demonstranten, FPI of geen FPI, zijn in ieder geval helder: een gratis maaltijd en wat geld…

Habib Rizieq, voorzitter van de FPI (met bril)

De FPI beweert dat Basuki “Ahok” Tjahaja Purnama, de gouverneur van Jakarta, de Islam beledigd heeft en dat hij daarvoor gestraft moet worden. Om dat kracht bij te zetten organiseren ze de 4 november demonstratie. 100.000 Fanatieke Islam aanhangers worden van buiten de stad naar Jakarta vervoerd om tegen de gouverneur van Jakarta te demonstreren. De FPI heeft ook in Jakarta zelf aanhangers, maar de rest van de 9,6 miljoen inwoners van Jakarta houdt zich afzijdig. Het is dus een puur Islamitische aangelegenheid. Alle demonstranten dragen als echte Islam aanhangers witte kleding.

 Dat de demonstratie een nationale gebeurtenis zal worden, dringt pas goed door toen op woensdagavond een groot debat op METRO TV plaats vond, waaraan politie, leger, rechtsgeleerden, religieuze leiders deelnamen. De commandant van Indonesische strijdkrachten Generaal Gatot Nurmantyo hield daags van te voren nog een gepeperde redevoering, waarin hij zei dat het leger zich afzijdig zou houden, maar het zeker zal ingrijpen als de demonstratie uit de hand zou lopen. Een verkapt dreigement.

Tijdens de discussie wordt de toon gezet door het hoofd van de nationale politie Tito Karnavian, die bekend staat als een gunsteling van president Jokowi. “Demonstreren is een democratisch recht”, zegt hij. Een uitspraak die in het Soeharto tijdperk nooit gehoord werd.

De volgende dag spreekt de president dezelfde woorden op televisie. Zelfs de nieuwe coördinerend minister voor veiligheid, Wiranto, een oud legerleider uit de Soeharto tijd, zei exact dezelfde woorden. Het ziet ernaar uit dat de regering van president Jokowi, ondanks alle interne verdeeldheid, op één lijn staat voor wat betreft de 4 november demonstratie. Geen machtsvertoon, geen dreigementen en geen escalatie.

Hoofd van de nationale politie, Generaal Tito Karnavian

Vrijdag, 4 november was het zover.

’s Morgens vroeg stroomt de stad vol met bussen die helemaal afgeladen zijn met mensen. De rotonde bij Hotel Indonesia wordt helemaal wit gekleurd van de protesterende Islam aanhangers. Na het middaggebed komt de mensenmassa in beweging en trekt op naar het Nationaal Monument. Er vinden enkele schermutselingen plaats, twee politieauto’s worden in brand gezet, een politieagent wordt gewond afgevoerd. Het dreigt even heel grimmig te worden. Alle televisie- en radiostations hebben verslaggevers ter plekke, enkelen worden in de uitvoering van hun werk door demonstranten gestoord. De wagen van METRO TV wordt aangevallen en moet door de politie worden ontzet.

Na enkele uren zijn de kelen schor geschreeuwd en beginnen er al demonstranten naar huis te gaan. Om het protest nieuw leven in te blazen willen de demonstranten optrekken naar de ambtswoning van de gouverneur. Dat wordt door de politie verboden. Daarna trekken velen op naar het parlementsgebouw. Dat is volledig gebarricadeerd. Het is ondertussen donker geworden. Het blijkt dat er niet genoeg bussen zijn om de mensen naar huis te brengen. De politie geeft de demonstranten toestemming om de nacht voor het parlementsgebouw door te brengen. Bij de opritten naar de tolweg staan mensen verveeld om zich heen te kijken. Er is geen vervoer terug.

Het is nog niet over. Op een aantal plekken in het noorden van de stad vinden plotselinge schermutselingen plaats tussen stenengooiende jongeren en de politie. De politie reageert zeer beheerst, schiet niet met traangas, wacht als het ware af totdat er geen stenen meer zijn om te gooien. En dan is de rust in de stad weergekeerd.

Zijn deze gebeurtenissen een voorbode van een Nieuw, Jong en Modern Indonesië?

Wij denken van wel. In de steden is een nieuwe klasse van bewoners ontstaan: een klasse van hardwerkende, ambitieuze, beter opgeleide, veelal jonge mensen. De middenklasse. Deze mensen zijn nog even traditioneel en religieus denkend als hun ouders op het platteland, maar zij staan elke dag in de file om naar hun werkplek te gaan. Ze ondervinden hinder van het vastlopen van het verkeer, de overstromingen in de stad en van de corruptie. Ze zijn in de stad om te werken, geld te verdienen om te leven, te studeren en voor hun kinderen. Zij beseffen dat Ahok, de gouverneur, echt iets doet aan de leefbaarheid van de stad. Hij mag dan wel Christen zijn en Chinees, maar dat zien ze dan maar over het hoofd. In het denken van de middenklasse heeft een zekere nuchterheid post gevat, waarbij fanatisme, onverdraagzaamheid en afgunst nog steeds worden getolereerd, maar waarbij voor wat betreft het eigen leven orde en rust worden nagestreefd.

Gouverneur van de speciale regio van Groot Jakarta, Basuki “Ahok” Tjahaja Purnama

Het contrast met de demonstranten kan niet groter zijn. In middenklasse heeft veelal een vast inkomen en vaak een eigen vervoersmiddel. De demonstranten zijn uitgesproken arm en hebben geen (regelmatig) inkomen. De middenklasse is beslist beter opgeleid en vooral breder opgeleid, hoewel de kwaliteit van het onderwijs in Indonesië bijzonder slecht is. De demonstranten hebben vaak helemaal geen opleiding of slechts een jaar Koranschool in het dorp. Dat maakt dat ze erg ontvankelijk zijn voor de aardsconservatieve opvattingen van de Islamitische geestelijkheid. De mensen van de middenklasse proberen zich te ontworstelen aan de armoede van hun sociale omgeving en proberen de traditionele en religieuze prin­cipes die ze van jongs af aan hebben meegekregen een nieuwe plek in hun leven te geven.

Iemand verwoordde het duidelijk op de televisie: “Waarom zouden 100 duizend demonstranten van buiten de stad moeten bepalen wat wij, 9 miljoen orang Jakarta, moeten vinden van onze gouverneur?”

Jokowi, Ahok en Tito zijn voorbeelden van de post-Soeharto era. Hun carrière is niet belast door schendingen van mensenrechten, zelfverrijking of corruptie. Hun machtsbasis is nog smal en ze moeten opereren in een omgeving die niet gewend is voor het grote geheel te denken. Moreel gezien zijn ze wel de uitgesproken voorbeelden van het Nieuwe Indonesië. Zij vormen het geweten van de natie.

We hebben eerder iets uitgelegd over de ‘Indonesische Soap’. We weten dat Indonesiërs over het algemeen niet kunnen om te gaan met de vele informatie die op hen afkomt. Ze zijn geneigd alleen dingen te geloven, als die afkomstig zijn van mensen die ze kennen. Ze vragen zich dus niet af of iets waar is; ze luisteren over het algemeen naar iets wat interessant is. En de rest verzinnen ze er zelf bij.

Met interessant bedoelen we in dit geval niet zo zeer dat ze er rijker van worden – dat is op zich natuurlijk ook interessant – maar veel meer dat ze daarmee in een goed blaadje komen te staan bij mensen die zij belangrijk vinden. Ze zullen in gesprekken met buitenlanders graag vertellen dat ze familie zijn van bekende figuren, dat zij toegang hebben tot mensen die beslissen over grote orders of dat ze zelf veel gedaan kunnen krijgen. Misschien is dat ook wel zo, maar vaak is dat alleen bedoeld om indruk te maken, niet alleen op de buitenlanders, maar ook op de mensen uit hun eigen netwerk die zij belangrijk vinden.

Het is vaak ondoenlijk voor buitenlanders om hier door heen te prikken. We weten dat daardoor wel eens flinke bokken zijn geschoten. Sweet Durian kan helpen, omdat we over het algemeen dit gedrag sneller herkennen. We kunnen achtergrondinformatie inwinnen en we kunnen helpen om op Indonesische wijze relaties op te bouwen, waarbij voortijdig het kaf van het koren wordt gescheiden. Ons devies daarbij is: niets overhaasten, niets weggeven wat van waarde is en voorkom dat je in de soap wordt meegesleurd.

Om het verhaal af te maken: van Probowo hebben we niets meer gehoord.

Generaal Gatot Nurmantyo heeft ingebonden en zat mee te bidden op de openbare gebedsdienst op 2 december, waarbij ook president Jokowi en vertegenwoordigers van de FPI aanwezig waren.

Ahok is nog steeds gouverneur. Er loopt nu wel een rechtzaak tegen hem over blasfemie. Heel veel rechtsgeleerden zijn er echter van overtuigd dat de beschulding van blasfemie geen stand houdt. Het heeft hem niet weerhouden om deel te nemen aan de gouverneursverkiezingen, die 15 februari zullen worden gehouden.

Habib Rizieq kiest ervoor om zijn eigen soap met een nieuwe afleveringen te continueren, door regelmatig aan te kondigen dat er nieuwe demonstraties zullen worden gehouden. Dat werd uiteindelijk niet meer geaccepteerd en hij is vervolgens opgepakt voor schendingen van de Pancasila (de staatsideologie), wat evenals blasfemie in Indonesië ook strafbaar is. Het Openbaar Ministerie vindt echter dat deze schendingen heel erg bedreigend zijn voor de openbare orde. Vandaar dat hij nog steeds in voorarrest zit.

Indonesië is volwassen aan het worden. Vooral in de grote steden is de denktrend en het gedrag aan het veranderen en rationeler geworden. Het is niet meer de chaos van vroeger, er zit systematiek in en wij vinden ook dat daar vooruitgang in zit…

Hoe is het de overlevenden      van scheepsrampen van de VOC vergaan? Veel schepen vergingen vooral langs de kust van West-Australië. Dit is het thema van  een grote fototentoonstelling: “Vêrlander – Weeskinderen van de VOC”. Deze tentoonstelling is te zien vanaf 17 december tot 9 april 2017 in het Westfries Museum in Hoorn.

Tussen 1602 en 1796 was de VOC oppermachtig in de zeer lucratieve handel met de landen in de Indische Oceaan. In bijna twee eeuwen stuurde Nederlands eerste en in zijn tijd grootste multinational bijna 5.000 schepen uit naar diverse havens in heel Azië. De compagnie verhandelde in die periode zo’n 2,5 miljoen ton aan goederen en bood werk aan bijna een miljoen Europeanen. Overal in Azië ontstonden Nederlandse handelsposten. Niet altijd liep het goed af met de schepen die uitvoeren. Zo’n 650 schepen verdwenen door piraterij, brand of doordat ze aan de grond liepen.

Contacten

Wat is er vier eeuwen later over van de contacten tussen de mannen van de VOC en de inheemse bevolking? Hoe verging het de overlevenden van de schepen die voor de kust van West-Australië schipbreuk leden?

Legden ze contact met de inheemse bevolking? Hoe keek de oorspronkelijke bevolking naar de families Wouthuyzen en Joostensz, die zich rond 1650 in de Molukken op het minuscule Indonesische eilandje Kisar vestigden om te fungeren als de ogen en oren van de VOC? Wat is er over van de taal bij de Koranna die in Zuid-Afrika leefden toen Jan van Riebeek daar landde en sommigen van hen tot ‘kapitein’ bevorderde?

Al deze vragen inspireerden fotograaf Geert Snoeijer om op pad te gaan, op zoek naar de ‘weeskinderen van de VOC’. Hij werd vergezeld door historica en antropologe Nonja Peters (Curtin

University of Perth), historicus Bart de Graaff en taalweten-schapper Anne van Engelenhoven (Universiteit Leiden).

Identiteit

Bijna twee jaar lang reisde Snoeijer langs de randen van het VOC-imperium, door Zuidelijk Afrika, West-Australië en naar het

Indonesische eilandje Kisar in de Zuid-Molukken. Op zoek naar mensen voor wie het gedeeld verleden nog altijd onderdeel is van hun identiteit

Het resultaat is een expositie op vier continenten én een boek. Het Westfries Museum in Hoorn is verantwoordelijk voor de Europese editie van de expositie Vêrlander – de weeskinderen van de VOC. Deze is te zien van 17 december tot 9 april 2017. Getoond worden 30 portretten. Daarnaast is er een audiotoer, waarin een aantal geportretteerden zelf aan het woord komt.

ICM 13.2.17

Heeft U zich als lid./abonnee /lezer ooit afgevraagd : Waarom ICM stands op de Pasar Malams het hele jaar door zijn?

Uiteraard in eerste instantie om een dergelijk uniek evenement waar het hele palet van de Indische Cultuurerfgoed onder aandacht te brengen van het Nederlands – en Indisch publiek. Voor ICM als enige de Indische Internetkrant er te zijn op deze pasar Malams voor de bezoekers die nog nooit in aanraking zijn geweest en niet onbelangrijk voor U die lid/abonnee zijn van de Indische Internetkrant.

Inleiding

gebracht werden. Daar was ook mijn vader bij en zo werd ons gezin weer herenigd. Hiervan kan ik mij niets herinneren, ik was toen net 4 jaar. Het enige dat ik nog weet en voor me zie, is dat ik door het kamp loop langs bamboe huisjes. Op 19 juni 1946 schepen we in op de Tabinta van de KNSM die ons naar Nederland brengt, waar we op 22 juli in Amsterdam aankomen. Deze informatie heb ik op internet gevonden, omdat iemand bezig is om de passagiers-lijsten van alle schepen, die na de Japanse capitulatie mensen van Indië naar Nederland hebben geëvacueerd, op een speciale website te zetten .

Afbeelding 2 (vorige pagina)

Dat Japanse producten in huis taboe waren en er geen spoorbielzen in de tuin lagen sprak voor zich. De oorlog, de Birma spoorweg en het buitenkampse leven in Bandoeng waren onder-werpen waar bij voorkeur niet over gesproken werd thuis. Het enige dat mijn vader mij vertelde over de Birma Spoorweg was dat hij daar een hekel aan de Engelsen heeft gekregen met als illustratie het volgende verhaal.

In de barak waar ze sliepen lag hij naast een Engelsman die op gegeven moment ernstig ziek werd. Hij moest hoognodig wat extra en goed voedsel hebben want het dagelijks rantsoen was beperkt en 2 keer per week kreeg je er een ei bij. Mijn vader gaf zijn eieren en nog wat extra voedsel aan hem en hij knapte uiteindelijk op. Toen mijn vader enige tijd later een ernstige oogziekte (kampogen) kreeg, waarvoor hij onder andere extra eieren  nodig had, kreeg hij niets van hem!

Er zal ongetwijfeld meer gespeeld hebben tussen de Engelse en Nederlandse gevangenen, want door zo’n voorval krijg je toch niet een hekel aan alle Engelsen.

Als ik in 1966 in Delft afstudeer, trouw ik en emigreer naar Amerika om bij Boeing in Seattle te werken. Na een paar jaar terug naar Nederland om in Groningen te promoveren en toen naar de Nederlandse Ambassade in Washington D.C. en uiteindelijk naar Philips in Eindhoven waar ik in 2001 met pensioen ga.

Met name in mijn Philips-tijd ben ik over de hele wereld gereisd en zodoende diverse malen in Thailand geweest. Met mijn vader die in 1991 gestorven is heb ik niet meer kunnen praten over de oorlog en het kamp. Ik had mij voorgenomen om dat uitgebreid met mijn moeder te gaan doen na zijn overlijden en zou deze gesprekken op video opnemen. Helaas krijgt mijn moeder op gegeven moment een hersen-infarct, raakt verlamd en kan onder andere niet meer praten, dus de videogesprekken kon ik vergeten. Ik blijf dus met veel onbeantwoorde vragen zitten.

Ik moet dus zelf op zoek waarvoor ik de familiearchieven en het internet gebruik waar je steeds meer informatie op kan vinden. Ook bezoek ik diverse malen de Burma spoorweg en uiteraard ga ik enkele malen terug naar Indonesië, in het bijzonder naar Bandung.

Wat levert de zoektocht op

In de jaren '90 ga ik voor het eerst naar Kanchanaburi in Thailand bij de Bridge on the River Kwai, de meest bekende plaats van de Birma spoorweg. Daar is ook de erebegraafplaats, waar ook veel Nederlandse militairen zijn begraven. Daar was toen al      het Thai-Burma Railway Centre Museum. Daar wordt je op indringende wijze geconfronteerd met de verschrikkingen van de aanleg van de spoorweg. Niet alleen de beelden zijn confron-terend maar ook de statistieken. Daar waren ook sterftecijfers/ percentages van de verschillende nationaliteiten waarbij opviel dat van de blanke gevangenen, Engelsen, Australiërs, Amerikanen en Nederlanders, de Nederlanders verreweg het hoogste overlevings-percentage hadden.

De verklaring die ik toen bedacht was dat zij voor een groot deel in Indië waren geboren en/of daar lang gewoond hadden en zodoende aan de tropen gewend waren.

Er was ook een statistiek waarin gekeken was naar de over-levingspercentages van drie categorieën krijgsgevangenen: vrijgezellen, getrouwd /geen kind en getrouwd en 1 of meer kinderen. En wat bleek daaruit: het sterftepercentage bij de vrijgezellen was het hoogst, dan getrouwd maar geen kind en het laagste percentage was de getrouwde militair met kind(eren)  Deze cijfers kregen voor mij extra emotionele waarde toen ik de postkaarten vond, die mijn vader en moeder elkaar via het Rode Kruis konden sturen. Het beetje tekst dat ze hierop konden/ mochten schrijven laat zien dat mijn vader iedere keer vraagt hoe het met Ton gaat en mijn moeder op haar kaart vertelt dat Ton mooi is, veel over zijn vader praat etc. (zie afbeelding 1)

Eind jaren '90 ga ik weer naar het Birma spoorweg museum en hoor daar dat ze inmiddels heel druk bezig zijn om alle archieven te digitaliseren. Ik krijg een visite-kaartje van een Australiër die daar mee bezig is en teruggekomen in Nederland stuur ik hem een e-mail met de naam en rang van mijn vader en de vraag of hij info heeft waar mijn vader aan de Birma spoorweg gewerkt heeft.

Binnen een paar dagen krijg ik een e-mail terug met een aantal bijlagen waarin niet alleen het kamp staat waar mijn vader aan de Birma spoorweg verbleef, maar ook wanneer en hoe hij daar naar toe gebracht was. Wat mij nooit verteld was, is dat hij na zijn gevangenneming eerst nog een tijd in een POW camp op Midden Java heeft gezeten en op 1 februari 1943 met 1900 POW's als Java Party 12 van Surabaya naar Singapore is overgebracht met een schip genaamd Maebashi Maru 2, dat na een noodzakelijke tussenstop in Batavia om 200 zieken van boord te halen op 9 februari 1943 in Singapore aankwam. Vandaar is hij op 16 april per trein naar de Birma spoorweg gebracht (Camp 4).

Deze tocht staat in afbeelding      3 (met link naar de namenlijst) beschreven. Het is huivering-wekkend hoe deze gevangenen de hele reis van 9 dagen onder in het ruim moesten zitten met opgetrokken knieën,  met slecht en giftig voedsel, mede waardoor 500 POW's dysenterie kregen en naar hospitalen in Batavia en Singapore afgevoerd moesten worden.

Als ik na deze kennis weer terug ga naar Thailand en daar met mijn vrouw een deel van de Birma spoorweg met een toeristische trein traceer, rijdend door een prachtig landschap en langs een mooie rivier, dan is het toch     een dualistisch gevoel; weten dat het niet voor niets de Doden Spoorweg heet, maar dankbaar dat mijn vader het overleefd heeft.                                      Als ik daarna in Hiroshima ben  koop ik daar een gouden herdenkingsmunt en dank de Amerikanen bij het monument, dat zij de atoombom hebben gegooid, waardoor een eind aan onze levensbedreigende ellende kwam. Dit deed ik uit volle overtuiging , omdat inmiddels ook bekend was geworden uit geheime Japanse regeringsdocumenten, dat als de geallieerden een invasie in Japan waren gestart in plaats van de atoombom te gooien, de Jappen de opdracht hadden om alle geallieerde geïnterneerden ter dood te te brengen.

Mijn vrouw en ik hebben inmiddels heel Indonesië uitvoerig bereisd en als ik daar dan ben dan voel ik me thuis, zeker als ik vertel dat ik in Bandung ben geboren en daar lang gewoond heb. Het is ontroerend hoe positief en hoe medelevend men daarop reageert. Het is alsof je weer thuis komt.

Afbeeldingen:

1. Voorbeeld van de POW postkaarten die mijn ouders via het Rode Kruis aan elkaar konden sturen.

2.  RAPWI brief over evacuatie vanuit Bandoeng.

3.  Beschrijving transport Java Party 12 met de Maebashi Maru 2.

Literatuur

F.J. Suyderhoud - Bandoeng 1942-1945  

Brouwer von Gonzenbach, P.G. (Japanse registratiekaart, verslag)

Dulm, J. van e.a. - Atlas Japanse Kampen, dl. I, p. 171 (2500 man)

Lijbaart, P.F. - Dagboek-

Nelson, David – The Story of Changi Singapore, 1974, pg 78, 210 (1705 krijgsgevangenen)

Oosterhuis, Jacob - Dagboek, eigen beheer, pg 87-89 (2000 man, Hawaii Maru)

Stellingwerff, J. - Fat man in Nagasaki, 1980, pg 7 (Hawaii Maru)

Verstraaten, Ton - Ooggetuige, 2008, pg 118-120 (1000 man, Hawaii Maru)

Witsen, E. van – Krijgsgevangenen in de Pacific-oorlog, 1971, pg 177

Websites

www.onzeplek.nl (Ronald Scholte, reisbeschrijving, klik op Fukuoka 14)

Namenlijst

Namenlijst Java Party 12 – Archief Nederlandse Rode Kruis (1700 kr)

___________________________

Bron: NICC-Magazine edtie december 19.12.2016

De dorpen op Midden-Java die door Stichting Tileng geholpen worden, doen me denken aan de dorpen waar mijn ouders geboren zijn in Zuid-Sumatra. Dat zijn Bayau en Landur die eerst onder het regentschap Lahat vielen, maar nu onder Empat Lawang.  De twee dorpen behoren na       de herindeling van de regent-schappen nog steeds tot de provincie Zuid-Sumatra.

VOORBLADEN BOEK " Voorstel conceptrapport Uitbetalen Traktaat van Wassenaar " die net is uitgebracht

door uitgever Calbona.

Het boek  DRUK I is te koop bij ICM stands op de aanstaande Pasar Malam Eindhoven

De planning is dat het boek druk II  plus de 15.000 handtekeningen worden aangeboden aan Stef Blok, Mark Rutte en alle fractievoorzitters van de Tweede Kamer  of leden van de Tweede Kamercommissie VWS. Het boek (rapport)  is het uitgangspunt bij de besprekingen om tot oplossingen te komen die worden gevoerd door  NL-ACTW-66 Delegatie. 

 
Inschrijven  nu is al mogelijk via info@icm-online.nl tegen betaling van € 50, en wordt direct als deelnemer aangemerkt van de claim stichting. Ook kunt u  al als donateur opgeven voor € 25 via info@icm-online.nl.

Uw donatie/bijdrage kunt U storten op Rabo rekening NL41 RABO 03977255 07  ten name van ICM Online /  F.Schwab onder vermelding van donatie ACTW 66 - Traktaat van Wassenaar . Wij hebben uw donatie hard nodig voor de uitvoeringskosten van de regeling tot compensatie, welke de Nederlandse Staat bewust 51 jaar heeft nagelaten, teneinde ons werk  verder af te kunnen maken.  

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Peggy  Stein (Indische Kwestie) vroeg mij een verhaal over mijzelf te schrijven.

In principe houd ik er niet van om jezelf en je familie in het openbaar ludiek een podium te geven. Daarnaast mijn zonen eigenaren/directeur zijn van ondernemingen die ook nog personeel hebben, naast dat ik ze schade kan aanbrengen, dit even terzijde. Dus dan maar het verhaal van mijn ouders.

Bij hoge uitzondering bij deze!

Mijn verhaal sluit aan bij het Verdrag Traktaat van Wassenaar. Velen die zaten te twijfelen in het voormalig Indie na de overdracht van het Nederlands Indisch bestuur aan Soekarno en Hatta.  Mijn vader was geen twijfelaar, die had gekozen voor de opbouw van de republiek Indonesië.

Dit geheel tegen de zin van mijn moeder die zo Europees was als je maar kon bedenken, en een vervelend trekje toch neerkijken op ……. Mijn vader vaak uitlatend: “An wat moet ik in Nederland, wij Indo’s worden alleen kind van de rekening”. Mijn moeder negeerde al deze acties en gezegden. “Over mijn lijk An”, mijn vader weer. Mijn vader had een onderneming die zorgden voor de fabrieken over en weer over machines etc. konden beschikken, was als adviseur verbonden aan het parlement van Soekarno, en goede vriend van oom But (Majoor Sabur, lijfwacht, en rechterhand van Soekarno). Door deze relatie zaten wij dus in de kringen van Soekarno. Zo hadden wij een pas voor toegang tot de Istana (Paleis) . Over – en weer kwamen oom But met zijn delegatie bij ons thuis in Jakarta en andersom. Zo ben ik dus vaak Bapak tegenkomen tijdens zijn middag wandelingen. Af en toe richtte hij een woordje tot mij, en uiteraard Megawati Putri Dewi (Die nu achter de schermen aan de touwtjes trekt o.a. de president van nu Jokowi).

Wij genoten de bescherming van ook But ten tijde van de bersiap. Als er maar geluiden waren dat de pemuda’s in aan tocht waren richting onze woning, zorgde oom But dat er weer drie of vier tentara’s (Militairen) bij ons huis de wacht hielden.

Wat mijn vader verkondigde “over mijn lijk”werd de bewaarheid. Het vreemde was dat in zijn laatste maand dat hij zijn relaties bezocht, ik altijd mee moest. Later begreep op oudere leeftijd  zijn boodschap. Het leek wel of mijn vader staatsbegrafenis kreeg, wie dit heeft geregeld dat laat ze raden, niet mijn moeder zo flink als ze is, maar op dat moment ben je ook niet in staat.

Vreemd is dat Jakarta mijn vader dankbaar wilde tonen, en in Holland kwamen ze vaak ons met delegatie bezoeken. In de zomer 1966 kwam oom But (majoor Saboer) met Generaal Soeharto, en generaal Natision gebroederlijk. Oom But moest in Europa de rekeningen betalen van de laatste vrouw van Soekarno. Oom But: “Avis, ik moet je deze envelop overhandigen”, 100.000 guldens zat in de enveloppe. Wat mijn moeder deed staat in mijn boek “ode aan Mischa “ beschreven.

1966 was het jaar dat het verdrag Traktaat van Wassenaar door beide regeringen werd geratificeerd.  39 miljoen werd al uitgedeeld aan relaties die op de hoogte waren van de totstandkoming van dit verdrag. Dit bezoekje had nog meer merkwaardigheden, had Generaal Soeharto niet een dubbele agenda, want iets verderop woonde Prins Bernard, die de coupe financierde volgens Jort Keldert, maar deze had geen bewijs van deze waarschijnlijke ontmoeting. Later werd ook majoor But  Saboer geliquideerd bij die Coupe door Soeharto.

Beide merkwaardigheden leiden naar de grote zaken o.a. het Verdrag Traktaat van Wassenaar, ik was dus zelf getuige.

Is mijn vader van boven die mij heeft opgedragen om het Verdrag Traktaat van Wassenaar op te lossen ?.

Foto - Dit is mijn gezin (oude foto van 1981), helaas mijn dochter is drie jaar geleden overleden ..

ICM 16.1.17