Onderzoek naar de koloniale oorlog
(C) bronvermelding NICC Magazine .
In onze vorige editie maakten wij melding van het aangekondigde onderzoek naar excessen tijdens de Koloniale oorlog in Indonesië tussen 1945 en 1950. Nadat van diverse kanten op het onderzoek was aangedrongen, is de regering eindelijk overstag en zal in nauwe samenwerking met Indonesië een diepgaand onderzoek gestart worden over het geweld dat is toegepast door de Nederlandse militairen, maar ook door de Pemuda’s, revolutionaire groepen Indonesische jongeren, die in de Bersiap-periode vele duizenden Nederlanders op gruwelijke wijze vermoord hebben. Je kon erop wachten tot er mensen opstonden die dit onderzoek echter helemaal niet zien zitten. Mensen die er evenmin op gebrand zijn dat Indonesische slachtoffers en/of nabestaanden schadevergoeding krijgen uitgekeerd.
In dit artikel geven wij twee meningen weer van mensen die een duidelijk anti-geluid willen laten horen. Deze meningen werden onlangs gepubliceerd in het NRC en wilden wij u beslist niet onthouden.
Sta nu eens stil bij de oorlog als erfenis
Nederlandse militairen trokken een spoor van buitensporig geweld in Nederlands-Indië. Volgens historicus Rémy Limpach in zijn boek De brandende kampongs van Generaal Spoor hebben militairen de grenzen van het oorlogsrecht in ruime mate overschreden. Telkens weer ben ik ontzettend woedend over de eenzijdige belichting van de oorlogshandelingen (politionele acties) van de KNIL-militairen versus de naoorlogse nietsont-ziende Indonesische vrijheids-strijders (pemoeda's en peloppers) tijdens de Bersiap-periode (wees paraat). Jonge vrijheidsstrijders die gruwelijk moordend en verkrachtend vele Nederlandse gezinnen hebben afgeslacht. Door excessief geweld werden vele duizenden gehate Nederlanders met bamboesperen, klewangs en krissen gruwelijk mishandeld.
Nederlandse militairen in Indië
Bersiap-periode
De Nederlandse KNIL-militairen en hun familieleden hadden in de Tweede Wereldoorlog eerst zwaar geleden onder de gruwelen van de Japanse bezetting. Na de onaf-hankelijkheidsverklaring van de latere president Soekarno kwam de zogenaamde Bersiap-periode.
De Nederlandse regering heeft met de KNIL-militairen uit alle macht geprobeerd Nederlands-Indië te behouden ten koste van zeker 20.000 militaire en burgerslachtoffers.
Na terugkeer in Nederland hebben KNIL-militairen en hun gezinnen nooit, nee nooit excuses ontvangen van de toenmalige regering(en) en nooit nabetalingen ontvangen van het tegoed aan soldij. Waarom heeft de huidige Nederlandse regering wel gemeend om nabestaanden van Indonesische slachtoffers, zoals in Rawagedeh en Zuid-Sulawesi, excuses aan te moeten bieden door minister Koenders, alsmede de belachelijk hoge schadever-goedingen?
Bovendien vraag ik mij af of de huidige regering – eveneens onder aanvoering van minister Koenders – wederom excuses gaat aanbieden en letselschade-betalingen doneert?
PTSS
De klopjacht op onze staatskas met schadeclaims blijft maar doorgaan, mede door advocate Liesbeth Zegveld. Daar worden alle nog levende Indië-veteranen en de tweede generatie na-bestaanden kotsmisselijk van! Waarom maken Zegveld en Koenders zich niet druk over de wreedheden van de Indonesische vrijheidsstrijders jegens de Nederlandse militairen en hun gezinnen? Sta verdorie ook eens stil bij de oorlog als erfenis, als gevolg van de overdracht van oorlogstrauma's op naoorlogse generaties! Heeft men enig idee hoe het is om een vader te hebben die zwaar getraumatiseerd uit Indië was teruggekomen, zonder enige psychische vorm van begeleiding of nazorg zoals veteranen die tegenwoordig van missies terugkomen?
Mijn vader heeft nooit geweten dat hij aan zware PTSS leed, want deze psychische ziekte bestond toen nog niet. Enig idee wat het is om als kind niet te begrijpen waarom hij 's nachts schreeuwde in zijn slaap en door hevige nachtmerries werd overvallen? Enig idee waarom hij meerdere keren als een tiran tekeerging en zware klappen uitdeelde aan mijn moeder en de kinderen? Enig idee waarom hij bijzonder agressief was als hij weer eens dronken thuiskwam uit de kazerne? Enig idee waarom ik op 16-jarige leeftijd uit huis ben gegaan? Geen idee? Dat was om de psychische en fysieke terreur en huiselijk geweld te ontvluchten! Enig idee waarom ik niet op zijn begrafenis ben geweest? Enig idee!?
Afgeslacht
In 1947 ben ik geboren in Batavia als kind van een Javaanse moeder en een Groningse vader. Mijn vader heeft vele KNIL-vrienden verloren, die gruwelijk vermoord werden teruggevonden.
Ook volledige gezinnen werden op gruwelijke wijze mishandeld en afgeslacht teruggevonden.
Over deze afschuwelijke periode werd thuis zelden of nooit iets verteld. Als kind begrijp je totaal niet wat er omgaat in het hoofd van je vader. Hij diende onder andere in Batavia bij de militaire politie van het KNIL en vertelde wel eens dat hij nooit op pad ging zonder zijn volgeladen Tommygun (Amerikaanse Thompson pistool-mitrailleur), een volgeladen pistool en zijn wapenstok, alvorens ergens poolshoogte te nemen van onrust of onraad.
De vele onmenselijk wrede misdaden van beide zijden in Indië zijn met geen pen te beschrijven. Het is nauwelijks te bevatten wat aldaar heeft plaatsgevonden. Voor een eerlijk en betrouwbaar beeld van de 'Opstand in het paradijs' verwijs ik naar het boek van H. Th. Bussemaker getiteld ‘Bersiap’.
In alle opzichten gaat het mij veel te ver dat Nederland weer excuses gaat aanbieden aan Indonesië, nog meer schadeclaims zal betalen en een onderzoek gaat instellen dat mogelijk vier tot zes jaar gaat duren. Wanneer komt er eens een einde aan het steeds weer openrijten van geestelijke wonden?
Bart Wagenaar, Uden. Zoon van een overleden KNIL-militair.
Stop oprakelen acties in Indië
Het onderzoek naar wat zich heeft afgespeeld in Indonesië zal een eenzijdig beeld opleveren. De strekking van het artikel 'Sta nu stil bij de oorlog als erfenis' van Bart Wagenaar (ED Opinie 29 december) is, dat nu eens opgehouden moet worden met het telkens oprakelen van hetgeen zich heeft afgespeeld tijdens de politionele acties in Indonesië. Ik ben het daar helemaal mee eens.
Nabestaanden in de rechtbank in Den Haag (foto: ANP)
Nu wordt - voor enkele miljoenen euro's - opnieuw door een burger-wetenschapper daarnaar onder-zoek gedaan. Er zijn al vele onderzoeken gedaan en processen gevoerd over de toestand na de oorlog in Indonesië. Advocate Liesbeth Zegveld heeft kort geleden wat schadevergoedingen voor nabestaanden kunnen krijgen van de Nederlandse staat, ter grootte van circa 20.000 euro per persoon. Dit is een gigantisch bedrag in het huidige Indonesië.
Dit geld is deels opgeëist door kampong-hoofden (een soort burgemeesters), die het weer verdeelden over zichzelf en de inwoners van de betreffende kampong (kleine dorpsgemeen-schap). Zo kregen ook personen die niets geleden hadden, geld uitgekeerd. Wie wil dat niet. Het deugt natuurlijk van geen kant. Nu is al bekend dat Indonesië niet meewerkt aan het openen van dossiers. Daardoor komt er uit het onderzoek straks een eenzijdig beeld van hetgeen heeft plaats-gevonden. De vele misdaden van Indonesische kant worden niet onderzocht en dus doodgezwegen.
Mijn vader was gedurende ongeveer dertig jaar KNIL-kapitein tot 1948 op Sumatra en Java. Mijn ouders en hun drie kinderen hebben gedurende 2,5 jaar in Japanse krijgsgevangenkampen gezeten en het allemaal - op het nippertje - overleefd. Wij hadden een uitstekende verstandhouding met de inheemse bevolking.
Toen direct na de oorlog de hoogste bevelvoerend generaal van het geallieerde leger in Azië Indië bezocht, zei hij dat hij in geen enkele kolonie van Engeland zo'n goede infrastructuur had aangetroffen. En dat in een land zo groot als geheel Europa, met een inheemse bevolking van ongeveer vijftig miljoen mensen, bestaande uit vele verschillende volkeren en duizend eilanden.
Totale chaos
Doordat er na de oorlog nog geen politie of leger was, heerste er totale chaos, en trokken er plaatselijke misdadigersbendes rond om te roven, te moorden en te verkrachten. Die criminelen waren door de Jappen - tijdens en na de oorlog – al tegen de Nederlanders opgehitste, veelal kansloze jeugdigen. Daartegen werden uit Nederland dienst-plichtige militairen gezonden, die weinig wisten van het leven in Indië.
Zij zagen dat vele duizenden ongewapende Nederlandse man-nen, vrouwen en kinderen, die in de voormalige Jappenkampen hadden verbleven, door die misdadigers waren vermoord en dat hun hoofden op palen langs de openbare weg waren gespietst. Dat daarop geen vriendelijke reactie kwam van Nederlandse
kant, kan zelfs een kind begrijpen.
De vele goede verhalen over wat wij in Indië hebben gedaan, worden niet gedaan of niet geloofd. In iedere oorlog gebeurt wel eens iets dat niet de schoonheidsprijs verdient, maar Nederlanders vinden dat zij altijd het braafste jongetje van de klas moeten zijn. Geen enkel ander land blijft bijna zeventig jaar na een oorlog nog eindeloos doorzeuren of alles wel precies volgens het boekje is gegaan. Stop daar nou toch eens mee.
J. van der Wall, Sint-Oedenrode.
Heeft u zelf een mening over een artikel in NICC Magazine of gewoon over een Indisch gerelateerd onderwerp in het algemeen? Aarzelt u dan niet. Zet het op papier en mail het ons. Wij willen het graag voor u plaatsen als opiniestuk.
ICM 4.2.17
Opmerkingen
229
119