Alle berichten (11)

Sorteer op

10897252659?profile=original Een bericht uit Indonesie van Marshal Manengkei  --- 

Een zeer geslaagd festijn Malam Tembang Kenangan

  

Sobats,

Het was een zeer geslaagd festijn geweest waarbij Rick en ik entertainment hebben gecombineerd met business.
Naast hoogwaardigheidsbekleders zoals President-Directeur van Angkasa Pura, Pelni, Pertamina etc. trof ik daar ook voor het eerst 1 van mijn favoriete zangeressen: Christine Panjaitan. Daarnaast ook andere topartiesten zoals Andre Hehanussa, Iis Sugianto, Rano Karno, Rafika Duri en Fathur Java Jive. Een impressie van het feest met ons optreden voeg ik je hierbij toe.

Shalom,
Nono
Powered by Telkomsel BlackBerry®

Lees verder…
10897239501?profile=originalIndisch Herinneringscentrum Bronbeek

Nieuwsbrief 16, december 2012

Allereerst wil ik al onze nieuwsbrieflezers hele prettige feestdagen en een inspirerend Nieuwjaar toewensen. Wat gaat de tijd toch snel. U heeft de laatste nieuwsbrief van 2012 voor u. Een goed moment om terug te kijken en vooruit te blikken zo aan de vooravond van 2013.

Marlien de Kruijf versterkt, als medewerker Educatie en Voorlichting, sinds eind mei onze gelederen. Dat betekende een flinke vooruitgang op educatief gebied. Hierdoor was het onder meer mogelijk om deel te nemen aan de Onderwijsconferentie van het Vfonds en om een educatief programma in de klas te realiseren. De plannen voor een interactieve striptentoonstelling zijn nu zover ontwikkeld, dat we u geregeld kunnen informeren over de stand van zaken.

Ook denk ik terug aan een aantal  mooie bijeenkomsten, waarin vele facetten van de Nederlands-Indische geschiedenis voorbij kwamen. Denk bijvoorbeeld aan ‘Ik beken' over het verzet in Indië (29/9), ‘Gedeeld verleden en gedeelde toekomst’ over de Molukse geschiedenis (21/6) en de Indisch connectie met Nederlands Nieuw-Guinea (28/10). Het zijn mooie herinneringen, met als klap op de vuurpijl het 5-jarig lustrum. Het was een hartverwarmende bijeenkomst, met prachtige bijdragen op het podium en een geanimeerd feest daarna. Daarvoor wil ik iedereen bedanken die er een bijdrage aan heeft geleverd.

De eerste 5 jaar zitten er nu op. U vraagt zich vast af wat we het komend jaar gaan doen? Allereerst hopen wij snel de financiering rond te krijgen voor de striptentoonstelling, zodat wij u aan het eind van het jaar het resultaat kunnen laten zien. We gaan ons steeds meer verbinden met de Engelstalige gebieden. Dat doen we met The Return, de digitale museumtour van ‘Het Verhaal van Indië’ (met een Engelse en Nederlandse versie) en de Engelstalige versie van ‘Indië in Oorlog’. Met Stichting Herdenking Birma Siam en Pakan Baroe Spoorwegen hebben we diverse activiteiten op de rails gezet. U zult meer horen over de samenwerking met Stichting Herdenking 15 augustus 1945, het NIOD en het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Het is teveel om op te noemen. Blijf vooral onze nieuwsberichten volgen, zodat u niets mist.

En waarom we dit doen? Opdat de herinnering blijft, ook in de toekomst, oftewel: Indisch Herinneringscentrum, Indisch geheugen voor de toekomst.

10897249067?profile=original

 

 

 

 

 

Yvonne van Genugten
Directeur

 


Een onvergetelijk lustrumfeest

Het Indisch Herinneringscentrum bestaat in 2012 vijf jaar. Dat hebben we afgelopen zondag gevierd in Theater aan het Spui in Den Haag. Met een prachtig programma en ruim 250 enthousiaste gasten, is het een mooie en feestelijke dag geworden. Lees het hele bericht op onze website (met foto's)  en bekijk de korte film 'Indisch Herinneringscentrum, Indisch geheugen voor de toekomst' die Ricci Scheldwacht speciaal voor ons lustrumfeest maakte.

10897249091?profile=original

Voor wie nog even wilt terugblikken op hoe het vijf jaar geleden allemaal begon, heeft het Indisch Herinneringscentrum zijn ontstaansgeschiedenis samengevat in een nieuw onderdeel op de website. Met onder meer filmpjes en reacties van Adriaan van Dis en Ernst Jansz.


Stichting Vredeseducatie maakt striptentoonstelling

In de nieuwsflits van november kon u lezen dat we bezig zijn met de voorbereidingen voor een interactieve tentoonstelling op basis van de strip ‘De Terugkeer’. Inmiddels hebben wij besloten dat we daarvoor graag willen samenwerken met de Stichting Vredeseducatie. De stichting ontwikkelt al vele jaren creatieve leermiddelen, zoals tentoonstellingen, brochures en videofilms. De stichting is onder meer bekend van het Fort van de Democratie en de Vrede Express.

Het Indisch Herinneringscentrum is enthousiast over de plannen van de Stichting Vredeseducatie voor de tentoonstelling. Wij zijn er dan ook van overtuigd dat deze samenwerking een hele mooie tentoonstelling gaat opleveren.

Kijk voor meer informatie over de Stichting Vredeseducatie op www.vredeseducatie.nl.

10897250273?profile=original

 

 

 

 


Samenwerking met Shelly Lapré

Het Indisch Herinneringscentrum gaat nauw samenwerken met beeldend kunstenaar en performer Shelly Lapré. Shelly Lapré verzorgt kunsteducatieprojecten voor leerlingen op de basisschool en de middelbare school. Ze laat de leerlingen kennismaken met Nederlands-Indië door het verhaal te vertellen van haar eigen familie. Ze geeft daarover workshops en gastlessen. Leerlingen maken daarbij bijvoorbeeld zelf een reiskoffer, versierd met batik, foto's of tekeningen. Of ze maken een schimmenspel met zelfgemaakte wajangpoppen. Shelly Lapré gebruikt tijdens haar lessen ook de strip ‘De Terugkeer’, om leerlingen kennis te laten maken met de geschiedenis van Nederlands-Indië.

De workshops en lessen van Shelly Lapré worden binnenkort ook via het Indisch Herinneringscentrum aan scholen aangeboden, in combinatie met de strip ‘De Terugkeer’ als voorbereiding op de workshops en lessen.

Meer informatie kunt u vinden op www.shellylapre.nl.

10897250666?profile=original

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Meer scholen naar ‘Het Verhaal van Indië’

De publiekspresentatie ‘Het Verhaal van Indië’ is zeer geschikt voor leerlingen van de basisschool en de middelbare school. Daarom wil het Indisch Herinneringscentrum graag dat meer scholen ‘Het Verhaal van Indië’ bezoeken.

Samen met Museum Bronbeek ondernemen we een aantal gerichte acties om het bezoek van scholen aan ‘Het Verhaal van Indië’ te bevorderen. Zo is de informatie op de website www.hetverhaalvanindie.com uitgebreid en benaderen we scholen persoonlijk om hen te informeren over de educatieve mogelijkheden.

De leerlingen kunnen een rondleiding volgen door de tentoonstelling en ze kunnen een ooggetuige ontmoeten, die de geschiedenis zelf heeft meegemaakt. Ze leren daarbij meer over de geschiedenis van Nederlands- Indië: over de koloniale tijd, de Japanse bezetting, de Bersiap-periode en de repatriëring naar Nederland. Het Indisch Herinneringscentrum en Museum Bronbeek bieden daarnaast ook educatieve programma’s aan in samenwerking met het Landelijk Steunpunt Gastsprekers WO II-Heden en de Oorlogsgravenstichting.

Kijk voor meer informatie op www.hetverhaalvanindie.com.

10897251072?profile=original


Waardevolle investering

Op zondagmiddag 16 december 2012 kwamen genodigden en andere gasten van ons Indisch Herinneringscentrum bijeen in Den Haag voor de viering van ons eerste lustrum.
Vijf jaar bestuurlijke inspanning om het  Indisch Herinneringscentrum van de grond te krijgen en het te doen uitgroeien tot wat het nu is. Een gezonde organisatie, enthousiaste medewerkers en vrijwilligers, een prachtige publiekspresentatie 'Het Verhaal van Indië', een gewaardeerde strip 'De Terugkeer' over de oorlog en de Bersiap. En nog veel meer.

Ik wil met u terugkijken. Met ingehouden trots. Elkaar als het ware glunderend aankijken en in gedachten terugkeren naar vijf niet altijd even gemakkelijke jaren. Er was niets, vijf jaar geleden. Dat wil zeggen: er lag uiteraard de opdracht van regering en parlement dat er ook voor de herinnering aan wat er in Nederlands-Indië was gebeurd een herinneringscentrum moest komen. Zeker. Maar dan ben je er nog niet. Er moesten statuten komen en er moest een koers worden bepaald. Maar ook simpeler maar tijdrovende zaken moesten worden geregeld, zoals bankrekening, subsidieaanvraag, of een parkeerplaats voor de kwartiermaker. En dan die teleurstelling. Niet de hele boerderij voor het Indisch Herinneringscentrum, maar aanvankelijk slechts een werkvertrek op de bovenverdieping van de boerderij. De verbouwing van de museumzalen heeft heel wat voeten in de aarde gehad. We hebben met de halve wereld vergaderd. Wij gingen op zoek naar een geschikte directeur. Een deskundige op vele terreinen moest het worden. Iemand die er staat maar zich niet op de voorgrond dringt. Iemand met visie en toch flexibel en luisterend naar de stem van de Indische gemeenschap. Intussen moesten we ook beslissen over de aankoop van vergadertafel en vergaderstoelen. Bovendien hadden we haast. Het mocht ook niet mislukken.

En het is gelukt. Het Indisch Herinneringscentrum staat. Staat als een huis. Staat als de pleisterplaats voor Indisch Nederland. Feitelijk en overdrachtelijk.
Het Indisch Herinneringscentrum, dat voel ik, gaat nu zijn eigen dynamiek krijgen.

Op 16 december werd dat nieuwe elan zichtbaar. De jeugd aangesproken.  Het verhaal van Indië krijgt steeds meer vorm en toont zich in al haar veel kleurigheid en veelzijdigheid. Velen die een verhaal hebben weten de weg naar het Indisch Herinneringscentrum te vinden.
Onze missie 'dicht bij toen met het oog op morgen' wordt op vele manieren waargemaakt.
Zo werkt het Indisch Herinneringscentrum naar het Indisch geheugen voor de toekomst.
Die zondagmiddag in Den Haag bleek dat eens te meer.

10897251101?profile=original

 

 

 

 

 

 

Erry Stoové
Voorzitter


Vrijwillige cameraman of -vrouw gezocht

Het Indisch Herinneringscentrum zoekt met spoed een cameraman of -vrouw die op vrijwillige basis een dag per maand interviews wil vastleggen.Voor het project 'Verhalen van Indië' leggen wij verhalen vast van ooggetuigen van de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië. Een getrainde vrijwilligster neemt deze interviews een dag per maand af. De cameraman of -vrouw vergezelt haar en legt de interviews vast op video. Omdat onze vrijwilligster in Amsterdam woont, is het prettig als de cameraman of -vrouw ook in het westen van Nederland woont.

Kent u iemand of bent u zelf cameraman of -vrouw en heeft u belangstelling? Dan horen wij graag van u. U kunt ons bereiken via info@indischherinneringscentrum.nl of via 026 363 91 03.


Database De Indische herinnering

Nederland is volop in beweging op het gebied van de Indische herinnering. In de eerste vijf jaar van ons bestaan hebben we kennisgemaakt met een groot aantal organisaties en personen die op dit gebied actief zijn. Stichting Het Gebaar en het project Erfgoed van de Oorlog hebben een enorme impuls gegeven aan relevante projecten. Maar ook zonder deze subsidies worden er vele activiteiten ontplooid zowel in binnen- als buitenland, door de eerste, tweede, derde en zelfs vierde generatie. Kortom, de Indische herinnering leeft volop.

Op dit moment zijn er bij het Indisch Herinneringscentrum al veel organisaties bekend, maar de informatie hierover is ongestructureerd. Reden om deze en nieuwe informatie inzichtelijk bij elkaar brengen in de database De Indische herinnering in Nederland, Indonesië en de kernlanden van de diaspora. De database is bedoeld voor intern gebruik.


Herinneren en Verbinden buiten de randstad

Op zondag 14 april 2013 organiseert het Indisch Herinneringscentrum een bijeenkomst voor de Indische en Molukse gemeenschap in Ede en andere belangstellenden binnen de Edese gemeenschap. Tijdens de dag staan de repatriëring naar Nederland, de opvang en de verbinding met de lokale gemeenschap centraal. De eerste generatie verzwegen veelal hun verhalen hierover en nu willen jongere generaties deze verhalen leren kennen.

Met deze pilot wil het Indisch Herinneirngscentrum meer aandacht geven aan de opvang en inburgering van Indische repatrianten in kleinere gemeentes met name buiten de Randstad. Het doel is een handvat te ontwikkelen waarmee lokale organisaties ondersteund kunnen worden wanneer zij themabijeenkomsten over regionale opvang en inburgering willen organiseren. Dit proces kan per regio zeer verschillend zijn en zeker verschillen met de opvang en inburgering in de Randstad.
Het programma van de bijeenkomst wordt uitgewerkt in samenwerking met de lokale Indische en Molukse gemeenschap.

De pilotbijeenkomst vindt plaats in Cultura, het kunstencentrum voor Ede en omstreken. De gemeente Ede heeft haar samenwerking toegezegd en een subsidie toegekend. Het Delafonds subisideert de dag met een kleinere bijdrage.

Binnen de Edese Indische en Molukse gemeenschap wordt enthousiast gereageerd op het initiatief en is ondersteuning bij de organisatie toegezegd. Het thema van de bijeenkomst is ‘Herinneren en verbinden’; de herinnering aan de repatriëring en de opvang in Ede en het verbinden van de verschillende generaties met elkaar en met de Edese samenleving via het doorgeven van de verhalen. Het programma bestaat onder andere uit een gesprek tussen drie generaties en leden van de Edese gemeenschap, theater over inburgering en identiteit, workshops c.q. lezingen en een kleine expositie over de opvang in Ede.


Herinneringen aan... Kerst

Door Paul Baro (1941)


December 2011
De week voor kerst is het om acht uur ‘s avonds koud en donker. Ik maak snel de buitenverlichting aan. De vaste tuinverlichting, aangevuld met verlichte rendieren en sleeën zorgen voor een sprookjesachtige sfeer.
Traditiegetrouw komt onze dochter met haar gezin vanavond uit Utrecht om de kerstdagen bij ons door te brengen. De twee kleinkinderen (twee meisjes van elf respectievelijk zeven jaar) hebben de gewoonte om voor tweede kerstdag een opvoering bestaande uit muziek, zang en dans in te studeren. Na het kerstdiner op tweede kerstdag, waarbij onze zoon met zijn gezin ook aanwezig is, worden we vergast op een stuk jeugdtheater. Elk jaar verheugen mijn vrouw en ik ons op deze dagen.
In afwachting van de komst van de logees is Cisca, mijn vrouw, pisang goreng aan het bakken en doe ik intussen wat houtblokken in de openhaard. Het vuur flakkert weer mooi op en de haard begint te snorren.
Om de tijd te doden haal ik een oude kerstplaat met nummers van onder anderen Nat King Cole (the Christmas Song), Bing Crosby (White Christmas) en Frank Sinatra (Have yourself a merry little Christmas) en leg deze op de platenspeler. Vervolgens installeer ik mij op de bank om op mijn gemak van de muziek uit een ver verleden te genieten. Ongewild schieten mij herinneringen aan kerstfeest onder andere omstandigheden te binnen.

Eerste thuis in Surabaya (december 1947)
Drie weken geleden is ons gezin bestaande uit mijn ouders, een broertje van acht maanden en mij, van Yogya naar Surabaya moeten vluchten. Omdat Yogya, het 'bolwerk' van de Indonesische vrijheidsstrijders voor zowel totoks als Indo’s onveilig werd heeft mijn vader alles, inclusief mijn geit, van de hand gedaan en zijn wij halsoverkop vertrokken. Na een paar vreselijke dagen te hebben doorgebracht in het vluchtelingenkamp Juliana in Surabaya zijn wij bij oom Johan in huis getrokken in afwachting van nieuwe huisvesting en een nieuwe baan voor mijn vader. Nu wonen we in een paviljoen naast de G.G.D., waar mijn vader is aangesteld als magazijnmeester.
Nu wij ‘veilig’ in door het Nederlands leger gecontroleerd gebied wonen wil pa wel eens kerst vieren met een kerstboom. Aangezien het financieel nog niet goed zit, besluit hij om uit kawat (ijzerdraad) en groen crêpepapier een kunstboom te maken. Na het plakwerk kan de boom worden opgetuigd. Eerst komt de ‘sneeuw’ gemaakt van watten, gevolgd door kerstballen gemaakt van proppen papier waar zilverpapier omheen wordt gewikkeld. Het zilverpapier is afkomstig van sigarettenverpakkingen. Dennenappels van de tjemara (een in Indonesië groeiende naaldboom) krijgen een laag aluminiumverf en worden ook in de boom gehangen. Kleine kaarshouders worden aan de takken bevestigd en daarna worden de kaarsjes in de houders geplaatst. ’s Avonds als het donker is en de kaarsen zijn aangestoken ziet het geheel er geweldig uit en kan ik er uren naar kijken.
Op een avond vraagt pa mij of ik de kaarsjes wil uitblazen. Nou, dat is natuurlijk geweldig. Na een paar kaarsen te hebben uitgeblazen kom ik op het idee om de rest maar met behulp van een kipas (waaier) uit te maken. De kipas haal ik uit de keuken en met een paar ferme zwaaien wil ik de kaarsen doven. Helaas...... één kaarsje valt om en de 'sneeuw' vat vlam. Binnen een mum van tijd staat de hele boom in lichterlaaie. Gelukkig heeft pa de tegenwoordigheid van geest om de boom snel aan de voet op te pakken en buiten te zetten. Het vuur wordt met een paar emmers water uit de mandibak geblust. Een zielig hoopje zwartgeblakerde resten blijft over van de mooie boom. Een jammerlijk triest einde voor de kerstboom. En voor mij blijft een behoorlijk schuldgevoel als kater over.

Eerste thuis in Nederland (december 1958)
Ons gezin (ouders en vier jongens) is sinds een paar weken uit het pension in Valkenburg naar Maastricht verhuisd. Wij wonen nu in een tweekapper met een klein achtertuintje aan de Finestraat in de wijk Malpertuis. In de straat wordt nog gebouwd. Het geheel ziet er met die onafgemaakte huizen en met die kale palen waar allerlei kabels aan hangen, bijzonder triest uit, vooral bij slecht weer. Bij schemerlicht roept deze aanblik bij mij onmiddellijk het gevoel van Ricky Nelson’s ‘Lonesome town’ op. Verschrikkelijk!
Pa werkt in ploegendienst bij de staatsmijnen in Geleen. Niet bepaald een droombaan na wat hij in Indonesie gewend is, maar er moet brood op de plank komen vindt hij, dus hij houdt vol.
Het is nu 23 december en vlak voor de kerstvakantie. Aan een kerstboom wordt in ons gezin niet gedacht, want breed hebben we het niet. Ik zit in de derde klas HBS waar een schoolvriend mij in de pauze vertelt dat er dicht bij de Belgische grens sparren voor een prikje te koop staan. Aangezien ik nog wat geld over heb van een optreden als gitarist in een gelegenheidsbandje, leen ik een fiets en ga naar de grens. Na wat smoezen met de verkoopster mag ik een sparretje voor twee gulden meenemen.
Bij thuiskomst zet ik de boom in een met zand gevulde emmer. Daarna haal ik wat kabels en twintig peertjes van twaalf volt bij een sloperij in de buurt. De peertjes soldeer ik in serie aan de kabels zodat het geheel zonder probleem op het lichtnet kan worden aangesloten. De peertjes wikkel ik in rood crêpepapier. Vervolgens hang ik de lampjesslinger in de boom. Als versiering knip ik uit karton figuurtjes die ik in zilverpapier wikkel. Van oude kranten maak ik propjes die ook bekleed worden met zilverpapier (van sigarettenpakjes!). Een paar dennenappeltjes die ik onderweg naar huis heb opgeraapt hang ik ook in de boom en het geheel kan, na toestemming van ma, naar de woonkamer. De stekker van de verlichting steek ik in het stopcontact en ..... de boom geeft licht!
Hoewel ma de hele middag niets zegt over de boom en haar huishoudelijke werkzaamheden gewoon voortzet, houdt ze het geheel terloops toch wel in de gaten blijkt achteraf. Na het eten, de nieuwe kerstboom staat intussen stralend te pronken, zet ik tegen een uur of acht de radio aan en stem af op AFN (American Forces Network). Uit de luidspreker klinken de laatste tonen van 'Rocking around the Christmas Tree' gevolgd door Frank Sinatra’s zoet gevooisde 'Have yourself a merry little Christmas'.
Ma loopt stil naar de keuken om vervolgens glimlachend met een schotel heerlijk dampende macaroni pangang (Indische macaroni ovenschotel) terug te komen. Ze heeft het als verrassing voor ons allen deze middag bereid blijkt nu.
Goh, dit is werkelijk a very merry Christmas denk ik bij mijzelf.       


Signaleringen


‘Ontsporing van geweld’: na veertig jaar nog steeds actueel

Door Wim Manuhutu

Onlangs verscheen de vernieuwde druk van de klassieke studie 'Ontsporing van geweld' van J.A.A. van Doorn en W.J. Hendrix over het geweld tijdens het Nederlands-Indonesisch conflict in de periode1945-1949. De presentatie ervan in Leiden op donderdag 6 december werd geplaagd door grote tegenslag. Wat te doen wanneer drie inleiders – waaronder de enige nog in leven zijnde auteur Hendrix – uitvallen? Uitgever Jan Metz van Walburg Pers en hoofd onderzoek van het KITLV, dr. Henk Schulte Nordholt sloegen zich manmoedig door het verkorte programma heen.

Schulte Nordholt stelde dat het eigenlijk verbazingwekkend was dat er zo weinig is gebeurd nadat het boek in 1970 voor het eerst verscheen. Het werd verplichte kost voor iedereen die zich met het onderwerp bezighield, maar verder onderzoek dat voortborduurde op het werk van Van Doorn en Hendrix liet op zich wachten. En dat terwijl de door beiden gehanteerde methode waarbij aan de hand van rijk bronnenmateriaal zowel processen als details naar boven werden gebracht, daar alle aanleiding toe gaf.

Voor deze vernieuwde druk schreef Dirk Vlasblom een nieuw hoofdstuk waarin de persoonlijke geschiedenissen van beide auteurs naar voren komen. Was Van Doorn de analyticus, Hendrix was degene die door vele nachtelijke gesprekken met soldaten zorgde voor het vele feitenmateriaal. Daaruit rijst een beeld van stelselmatig gebruik van geweld door eenheden van de militaire inlichtingendienst die aan de troep te velde waren toegevoegd.

De lezer van ‘Ontsporing van geweld’ wordt ook bij hernieuwde lezing van het boek getroffen door de actualiteit van het boek. Dat maakt dat het een onmisbare bron is voor iedereen die meer wil weten over een oorlog die geen oorlog mocht heten.

J.A.A. van Doorn en W.J. Hendrix, Ontsporing van geweld. Het Nederlands-Indonesisch conflict. Walburgpers, Zutphen 2012.

10897251478?profile=original

 

 

 

 

 

 

 

Soerabaja, nieuw boek van Pauline Slot

1 november 2012 verscheen het nieuwe boek van Pauline Slot, 'Soerabaja'. Het is het verhaal van Henk de Fluiter, een jonge bioloog, en zijn vrouw Bep. In 1934 vertrekken zij naar Indië. Een besluit met grote gevolgen als de Japanse bezetting een eind maakt aan hun gelukkige leven. Henk moet naar de Birma-spoorweg, Bep leeft met hun drie dochtertjes in kampen op Java. Hun liefde bloeit tijdens de jarenlange scheiding. Na de bevrijding in 1945 lijkt een hereniging nabij. Nieuwe gevaren dreigen echter. Bep en de kinderen arriveren in Soerabaja, precies op het moment dat daar een bloedige revolutie uitbreekt. Wat een tussenstation moets zijn op weg naar het oude geluk, verandert voorgoed hun leven.

Pauline Slot, Soerabaja. De Arbeiderspers, Utrecht 2012.

www.indischherinneringscentrum.nl" width="135" height="216" />

 

 

 

 

 

 

 


Oproep

Mevrouw Lia Plas is al enige tijd op zoek naar de filmrollen van haar vader. Hij heet Willem Plas, door zijn vrienden en kennissen 'Pim' genoemd. Hij is geboren in 1930 in Genteng (Banjuwangi). In 1948 ging hij in dienst bij het K.N.I.L. en in 1950 vertrok hij naar Nieuw-Guinea vertrokken i.v.m. een rijstproject. In 1951 was hij werkzaam bij het Bureau voor Kadaster en Kaartering in Hollandia om vervolgens in 1952 gedetacheerd te worden in Merauke i.v.m. te verrichten opname-werkzaamheden. Daar leerde hij de familie Anitoe kennen en trouwde hij met de moeder van Lia Plas, Nonnie Anitoe.

In 1956 nam Willem Plas deel aan de expeditie Sterrengebergte. Van deze expeditie had hij filmopnames gemaakt. Ook filmde hij zijn gezinsleven daar in Merauke. In 1962 verhuisde het hele gezin naar Nederland waar het uiteindelijk in Blerick terechtkwam.

Toen de vader van Lia Plas nog leefde, leende hij zijn filmrollen en -projector uit aan zijn vrienden en kennissen. Wie de laatste is geweest, weten Lia Plas, haar broer en zus niet meer. Hun ouders zijn inmiddels overleden. Lia Plas en haar familie hopen met deze oproep in contact te komen met iemand, die weet waar de filmrollen zijn of wie ze in bezit heeft.

Uw reactie kunt u mailen naar info@indischherinneringscentrum.nl. Wij zullen ervoor zorgen dat alles bij mevrouw Plas terechtkomt.


Verslag en videofragmenten symposium 'Omstreden geschiedenis'

Op donderdag 9 februari 2012 organiseerde het Indisch Herinneringscentrum i.s.m. Framer Framed  en de Reinwardt Academie het symposium ‘Omstreden geschiedenis’ over de (re)presentatie van de Nederlands-Indonesische geschiedenis in musea. Het verslag daarvan kunt u hier lezen.

Ook zijn er enkele fragmenten van de bijeenkomst vastgelegd op video. Deze kunt u hier bekijken.

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Voorspel winnaar ScanCoveryTrial en win iPad

Met twee elektrisch aangedreven auto's ruim 7.000 km afleggen in acht dagen dwars door Scandinavië met als verste punt Lapland. De temperatuur kan dalen tot -40 graden Celsius. Access4it, het bedrijf dat de kantoorautomatisering van het Indisch Herinneringscentrum doet, gaat de uitdaging aan. Met twee teams doet het bedrijf mee aan de ScanCoveryTrial. Voor het eerst in de geschiedenis van deze autotoer verschijnt een team met een elektrische auto aan de start. Access4it heeft aan deze actie een goed doel verbonden: het Indisch Herinneringscentrum.

Maak nu kans op een iPad door aan Access4it minimaal één keer € 25,00 te doneren voor het goede doel, namelijk het Indisch Herinneringscentrum. Kies vervolgens een van de twee teams van Access4it en bepaal op welke plaats u denkt dat het team van uw keuze eindigt. Voorspelt u het goed dan wint u een iPad retina, het allernieuwste model dus! Iedere € van deze actie gaat naar het goede doel.

Kijk hier voor meer informatie en schrijf u in!


Verkrijgbaar bij het Indisch Herinneringscentrum

Het Indisch Herinneringscentrum heeft een aantal publicaties en een dvd uitgebracht:

  • Stripboek 'De Terugkeer' (€ 10,-)
  • Stripboek 'The Return' (€ 17,95)
  • Fotoboek 'Het Verhaal van Indië' (nu van € 19,95 voor € 14,95)
  • Plantages in Nederlands-Indië (nu van € 12,95 voor € 9,95)
  • Dvd 'Oorlog in het paradijs' ( € 10,-)

Eveneens verkijgbaar bij het Indisch Herinneringscentrum:

  • Boek 'Terra Incognita' van Ruud Lapré (€ 15,-)
  • Boek 'Dochter van een kampkind' van Jet Bussemaker (€ 14,95)
  • Boek 'Postkoloniale monumenten in Nederland' van Gert Oostindie/Henk Schulte Nordholt/Fridus Steijlen (€ 19,95)
  • Dvd 'Het jaar 2602, kinderverhalen uit het jappenkamp' van André van der Hout en Linda Lyklema ( € 15,-)
  • Dvd 'Contractpensions. Djangan loepah!' ( € 15,-)

Meer informatie hierover en over de bestelwijze vindt u op de website van het Indisch Herinneringscentrum.


Colofon

U kunt deze nieuwsbrief natuurlijk altijd doorsturen naar familie, vrienden of kennissen die belangstelling hebben voor de activiteiten van het Indisch Herinneringscentrum.

Mocht u de nieuwsbrief niet in goede orde ontvangen, laat het ons dan a.u.b. weten via info@indischherinneringscentrum.nl.

Het volgende nummer verschijnt eind maart 2013. In de tussenliggende maanden verschijnt de Nieuwsflits met korte berichten.

Bestuur Stichting Indisch Herinneringscentrum Bronbeek: Erry Stoové - Bing Go - Jan Willem Kelder - Kees Neisingh - Vaya Nijhof-Schippers - Winnie Sorgdrager

Lees verder…

Moties verworpen, instituten niet verslagen

10897252067?profile=originalMoties verworpen, instituten niet verslagen

Mw. Van Miltenburg, voorzitter van de Tweede Kamer

Gisteren, 20 december 2012, werd in de plenaire vergadering van de Tweede Kamer gestemd over twee een dag eerder door Van Bommel (SP) en Sjoerdsma (D66) ingediende moties.
De motie van Van Bommel had tot doel de regering alsnog financiële steun te laten verstrekken aan het door KITLV, NIOD en NIHM ingediende onderzoeksvoorstel.
Uit het verslag:

“In stemming komt de motie-Van Bommel (33400-V, nr. 59).
De voorzitter: `Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van GroenLinks, de PvdD en de SP voor deze motie hebben gestemd en de aanwezige leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.´”   

De motie Sjoersma had tot doel de regering te bewegen de instituten alsnog “in diplomatieke en praktische zin” bij te staan.
Uit het verslag:

“In stemming komt de gewijzigde motie-Sjoerdsma (33400-V, nr. 71).
De voorzitter: `Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van de SGP, het CDA, de ChristenUnie, 50PLUS, D66, GroenLinks, de PvdA, de PvdD en de SP voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en de aanwezige leden van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.´”

De stemmingen zijn dus verlopen zoals een dag eerder al mocht worden verwacht.

Reactie instituten

Het KITLV, NIOD en NIHM gaven op hun website www.indonesie40-45.nl de volgende reactie:

“Minister van Buitenlandse Zaken Timmermans maakte tijdens de behandeling van de begroting van zijn departement op 19 december bekend dat het verzoek van drie wetenschappelijke instituten (KITLV, NIMH en NIOD) tot cofinanciering van een alomvattend onderzoek naar het Nederlands militair geweld 1945-1950 niet wordt gehonoreerd. Als argumentatie gaf de minister aan dat overleg met Indonesië hem tot de conclusie had gebracht dat Indonesië dit onderzoek niet zou steunen waardoor de gewenste internationale inbedding zou ontbreken.
Het KITLV, het NIMH en het NIOD zijn teleurgesteld. Ze kunnen door de afwijzing een belangrijke lacune in de kennis over een veel omstreden en voor velen ingrijpende periode in de Nederlandse en de Indonesische geschiedenis niet bevredigend dichten.
Voor de drie wetenschappelijke instituten blijft de geschiedenis van de Nederlandse (militaire) presentie overzee een belangrijk onderzoeksveld. Zij zullen binnen de onderzoeksprogrammering van de afzonderlijke instellingen blijven werken aan maatschappelijk relevante kennisvergroting en -verdieping. Zij zullen zich op korte termijn beraden of en hoe zij, zelfstandig of gezamenlijk, althans delen van het beoogde onderzoek toch kunnen uitvoeren.
De drie instituten willen hun dank uitspreken voor de brede steun en de vele reacties die zij hebben ontvangen op het onderzoeksvoorstel. Deze uiteenlopende reacties laten goed zien hoezeer het onderwerp nog steeds leeft in de samenleving en onderstrepen daarmee nogmaals het belang van een gedegen onderzoek.”

x

Lees verder…
Sent: Wednesday, December 12, 2012 3:54 PM
Subject: Live uitzending NCRV/ KRO Debat op 2 bijwonen over: onderzoek naar de politionele acties van Nederland in voormalig Nederlands-Indië in de jaren 1945 - 1949

T.a.v. ICM Online

 

Geachte heer, mevrouw,

 

Het NCRV/KRO-programma DEBAT OP 2, gepresenteerd door Ghislaine Plag, houdt aanstaande zaterdag 15 december 2012 in Utrecht een debat over: onderzoek naar de politionele acties van Nederland in voormalig Nederlands-Indië.

 

Drie gerenommeerde instituten willen nieuw onderzoek gaan doen naar het militaire optreden van Nederland in voormalig Nederlands-Indië in de jaren 1945 - 1949. In totaal zijn eind jaren veertig en begin jaren vijftig zo’n 160.000 Nederlands naar toenmalig Nederlands-Indië gestuurd. Aan Nederlandse zijde stierven ongeveer 5.000 soldaten. Aan Indonesische zijde – naar schatting – 150.000 strijders en burgers.

  

Is het nodig weer in de poel van het Nederlands schuldgevoel te gaan roeren? Wat voor soort oorlog is er gevoerd onder de vlag van politionele acties, bedoeld om de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd met geweld de kop in te drukken? Zijn er oorlogsmisdaden gepleegd? In hoeverre gebeurde dat door onze jongens? En wie is er verantwoordelijk voor de begane wreedheden?

 

 

De live uitzending (gratis) bijwonen

Voor deze live uitzending zijn wij op zoek naar publiek, dat begaan is met het onderwerp en daarom de uitzending gratis wilt bijwonen. Hoewel het publiek niet kan mee debatteren, is er wel de mogelijkheid om contacten op te doen en na afloop te spreken met deskundigen en andere betrokkenen.

 

Mochten er binnen uw organisatie of netwerk mensen interesse hebben om bij het debat aanwezig te zijn, dan kunnen zij hun gegevens mailen naar publiek@debatop2.nl of lisanne.vanderveen@ncrv.nl.

 

De uitzending vindt plaats in het Geldmuseum in Utrecht (Leidseweg 90, 3531 BG, Utrecht). De uitzending start om ongeveer 21.10u en duurt tot ongeveer 21.50u. Het is mogelijk om vlak bij het Geldmuseum gratis te parkeren.

Let op: Alleen mensen wier aanmelding wordt beantwoord met een uitnodigingsmail hebben een stoel in het publiek.

 

Voor meer informatie en/of vragen ben ik bereikbaar op onderstaand e-mailadres en telefoonnummer.

 

Met vriendelijke groet,

 

Lisanne van der Veen

Productie TV Debat op 2

KRO/NCRV elke zaterdagavond 21.10 uur, Nederland 2

T: +31(0)35 6719024  | E: lisanne.vanderveen@ncrv.nl  | W: www.debatop2.nl

 10897248869?profile=original

 

 

Lees verder…

Niet alles veranderde in goud…, maar in een bloedbad

Toen oud-premier Jan Peter Balkenende drie jaar geleden opperde dat Nederland weer terug moet naar de VOC-mentaliteit van aanpakken, doorpakken en oogsten, ging bij Hans Goedkoop een lampje branden.

 

De presentator van Andere Tijden vroeg zich af of De Gouden Eeuw , waarin de Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) floreerde, wel zo’n voorbeeldperiode is geweest. Zijn overpeinzing leidde uiteindelijk tot het megaproject De Gouden Eeuw (NTR/ VPRO) dat vandaag van start gaat.

„Ik had nooit gedacht dat de publieke omroep in deze tijden van krapte het zou aandurven om zo’n dure serie te maken. Toen we groen licht kregen voor dertien afleveringen sprongen we een gat in de lucht”, verklapt Goedkoop, die met zijn team bijna twee jaar aan zijn geesteskind gewerkt heeft.

„Ik ben historicus, maar het project was voor mij een ware ontdekkingsreis door de tijd. De 17e eeuw was een zinderende tijd, met Nederland zeventig jaar lang als middelpunt van de wereld. Handel, kunst en wetenschap kwamen tot grote bloei, waarbij de VOC fungeerde als economische motor”, aldus Goedkoop.

Hij merkte dat in het buitenland nog altijd vol bewondering wordt gesproken over de Hollandse Gouden Eeuw, maar hij ontdekte ook de boze keerzijde. „De VOC was een staat in de staat en heerste met ijzeren vuist”, zegt Goedkoop, die in Indonesië op zoek ging naar de erfenis van Jan Pieterszoon Coen, de grondlegger van de VOC. „Hij was een formidabel organisator, maar om zijn doelen te bereiken voerde hij in de Oost een waar schrikbewind”, vertelt Goedkoop, die op de eilandengroep Banda, dertien generaties na het bloedbad, een nazaat sprak van een van de slachtoffers.

Maar natuurlijk overheerst in de tv-serie de grote bloeiperiode met alle grote namen van die tijd, zoals Michiel de Ruyter, Rembrandt van Rijn, Joost van den Vondel en John van Oldenbarnevelt. Goedkoop: „De dynamiek spatte er vanaf, de Amsterdamse grachtengordel werd aangelegd, de VOC ontwikkelde zich tot de eerste multinational ter wereld en de welvaart steeg tot ongekende hoogte. We proberen ook een link te leggen tussen verleden en heden via thema’s als de verstedelijking, immigratie, globalisering en de beurs."

NED. 2, 20.25 UUR
Lees verder…

De oorlog in Indië en 4 en 5 mei

10897248096?profile=originalDe oorlog in Indië en 4 en 5 mei

 

 

Het moge duidelijk zijn, dat de Japanse bezetting en de Bersiap-periode belangrijk zijn voor het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Maar waaruit blijkt dat eigenlijk? Want als je denkt aan 4 en 5 mei, dan denk je toch normaliter aan de oorlog in Europa en de Duitse bezetting van Nederland. Dit artikel wil een rondgang zijn langs de Indische kant van het Nationaal Comité: van de Nationale Herdenking, de educatieve kant, het Vrijheidsonderzoek, de programma’s voor de schooltelevisie, tot de ondersteuning van Indische organisaties en de betrokkenheid bij de Indië Herdenking op 15 augustus. “Onze band met de slachtoffers van de Japanse bezetting van Nederlands-Indië is altijd aanwezig geweest. Binnen het Comité is altijd oog geweest voor de Indische kant van    de  Tweede  Wereldoorlog.  

 

 Natuurlijk       hebben ook wij af en toe last van een “blinde vlek” met betrekking tot dit thema. Het is dan ook bevredigend wanneer wij kritische reacties krijgen uit de Indische gemeenschap. Hierdoor kunnen wij ons werk nog beter doen”, zegt Nine Nooter, directeur van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Dit Comité werd 25 jaar geleden door de Nederlandse overheid in het leven geroepen om invulling te geven aan de Nationale Herdenking op 4 mei en de feestelijkheden op 5 mei.  In 2011 heeft de overheid extra taken overgedragen aan het Comité. Hierdoor houdt men zich ook bezig met een scala aan activiteiten, zoals het ontsluiten van kennis over de oorlogsmonumenten, onderzoek, de ondersteuning van organisatoren van herdenkingen en de uitvoering van de subsidieregelingen.

Indië en het Comité

Bestuursleden van het Nationaal Comité worden benoemd op persoonlijke titel en niet namens een organisatie. Vanaf het eerste begin hebben er altijd mensen in het Bestuur gezeten met een Indische achtergrond: het Comité hecht hier zeer aan. Men realiseert zich terdege dat in Nederlands-Indië pas op 15 augustus 1945 een einde aan de Tweede Wereldoorlog kwam. Ook is het Comité zich bewust dat deze datum voort velen geen gevoel van bevrijding met zich meebracht omdat hieraan aansluitend de Bersiap-periode volgde. Derhalve geldt voor de Indische gemeenschap niet  de data van 4 en 5 mei als belanghebbend. Door het gehele jaar heen zijn er diverse data die voor verschillende groepen oorlogsgetroffenen een specifieke eigen betekenis hebben. Het is goed en bijzonder dat naast al deze herdenkingen in Nederland, één datum is waarop alle Nederlandse oorlogsslachtoffers herdacht worden, die waar ook ter wereld zijn omgekomen, ongeacht achtergrond. Daarom is 4 mei een datum van nationale verbondenheid, zoals 5 mei de nationale dag is waarop wij in Nederland vrijheid vieren.

 15 augustus en het Comité  

De contacten tussen onder andere de Stichting Herdenking 15 Augustus 1945 en Stichting Gastdocenten WO2 Werkgroep Zuidoost-Azië en het Nationaal Comité 4 en 5 mei zijn altijd intensief geweest. Het Comité is dan ook verheugd dat het sinds kort de mogelijkheid van het Ministerie van VWS heeft gekregen om de organisatie van de Herdenking op 15 augustus     in Den Haag ook daadwerkelijk te helpen. Nine Nooter: “Met de overdracht van taken vanuit de Rijksoverheid kan het Comité de Stichting Herdenking 15 Augustus  ondersteuning bieden bij de organisatie van deze belangrijke en bijzondere herdenking in Den Haag. Het Comité beschouwt het als een eer om deze ondersteuning te bieden en wij doen het dan ook graag”. 

Indië en 4 mei

Niet alleen op 15 augustus is er aandacht voor de oorlog in Nederlands-Indië. Ook op 4 mei heeft Indië vanaf het begin een belangrijke plaats ingenomen. In diverse voordrachten, uitgesproken in de Nieuwe Kerk op 4 mei, hebben ook de Indische herinneringen aan de oorlog centraal gestaan. De schrijvers F. Springer, Jeroen Brouwers, Adriaan van Dis, Ernst Jansz en Willem Jan Otten schreven en spraken over de lotgevallen van henzelf en hun familie tijdens de oorlog in de Oost. En toenmalig staatssecretaris van VWS Jet Bussemaker sprak op 4 mei op de Dam in Amsterdam over de ervaringen van haar vader en grootvader in Indië.

Nederlands-Indië is tevens een grote inspiratiebron voor de muziekkeuze voor de herdenkingsbijeenkomst in de Nieuwe Kerk in Scheveningen, voorafgaand aan de Nationale Herdenking op de Waalsdorpervlakte. Onder andere vrouwenkoor Malle Babbe (bekend van het stemmen-orkest met kliederen uit de vrouwenkampen) en Julya Lo’ko en Nada Nirwana traden op 4 mei op. Boudewijn de Groot, geboren in bezet Nederlands-Indië is gevraagd om mee te denken over nieuwe muziek voor 4 mei in de komende jaren.

Indië in onderzoek

Naast het invulling geven aan 4 en 5 mei, heeft het Comité ook een taak op het gebied van onderzoek en educatie. Binnen het kader van het Nationaal Vrijheidsonderzoek, dat het Comité jaarlijks laat uitvoeren, is Indië eveneens een thema. Uit onderzoek naar kennis die Nederlanders hebben, is gebleken dat men niet altijd even goed op de hoogte is van historische gebeurtenissen, verbonden met de oorlog in voormalig Nederlands-Indië. Wel is een aantal meer persoonlijke aspecten van de Tweede Wereldoorlog bekend. Het Comité wil zich blijven inzetten om de kennis over de wereldschaal van de oorlog te bevorderen. Omdat er vragen waren over het naleven van het vlagprotocol op 15 augustus, heeft het Comité onderzoek laten verrichten, waaruit gebleken is dat veel gemeenten wel degelijk aandacht besteden aan 15 augustus en op die datum de vlag uitsteken.

Indië in de educatie

Ook in de eigen educatieve projecten van het Comité, zoals het Nationaal Aandenken, Adopteer een monument en Schooltelevisie, wordt stilgestaan bij de oorlog in Indië. Het nationaal Aandenken is een educatief boekje over oorlog en vrijheid voor kinderen van groep 7. In het boekje vertelt Jaap de Jonge over zijn tijd als kind in een Japans interneringskamp. Binnen het project ‘Adopteer een Monument’ adopteren scholen een oorlogsmonument in hun eigen dorp of buurt. Hierdoor leren de kinderen over de lokale geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog en de traditie van herdenken met bijbehorende rituelen. Zo is het Nationale Indisch Monument in Den Haag geadopteerd door het Vrijzinnig Christelijk Lyceum.

Schrijfster Vivian den Hollander

Eenentwintig andere monumenten die herinneren aan de burgerslachtoffers uit Nederlands-Indië zijn eveneens geadopteerd. Om de leerlingen op de herdenking voor te bereiden, ontvangt

een adoptieschool een handboek. Op verzoek van het Comité heeft de kinderboekenschrijfster Vivian den Hollander in 2012 speciaal voor dit handboek een verhaal geschreven: “Het Rode Lint”. In dit verhaal maken we kennis met Maarten en Marleen, die tijdens de oorlog gevangen zaten in Kamp Tjideng op Java. Na de oorlog komt Marleen in Nederland terecht.

Elk jaar gaat ze naar het Indisch monument in Den haag. Vivian den Hollander schrijft: “Het is 15 augustus en Marleen kijkt met vochtige ogen naar de bronzen beeldengroepen van het Monument. Het beeldt mannen, vrouwen en kinderen uit, met in het midden een landkaart van Indië. Naast het Monument hangt de Nederlandse vlag halfstok. Ze is blij dat er een plek is waar ze even stil kan staan bij de oorlog in Nederlands-Indië. Voor het eerst zijn dit jaar haar kleinkinderen meegekomen: Lotte en Louise. Beiden zijn twaalf jaar.

‘Adopteer een monument’ sluit aan op een ander project van het Comité: de Database oorlogsmonumenten. In deze database zijn ruim 3500 monumenten opgenomen, waarvan er meer dan 80 herinneren aan de burgerslachtoffers uit Nederlands-Indië. Bij sommige monumenten heeft het Comité getuigenverhalen van oorlogsslachtoffers vastgelegd. Onder andere Judith Marijke Dalmeijer, Philip Everaars, Rudy Boekholt en Peter Slors komen aan het woord. Het zijn indringende en ontroerende verhalen. “Mijn moeder vertelde ons later dat de eerste jaren na 1939 in het teken stonden van de dreiging uit Japan. In de kampen was mijn moeder blij dat ze laat kinderen had gekregen, anders had ze moeten ervaren dat ik van haar werd afgenomen om naar een jongenskamp te worden gestuurd”, zo vertelt Peter Slors.

Het Nationaal Comité heeft de website www.lesmateriaaloorlogenvrede.nl ontwikkeld, waarin lespakketten over oorlog en vrijheid te vinden zijn, die in het onderwijs kunnen worden ingezet en die zich richten op de oorlog in Indië. Op het moment is dit aantal gegroeid tot meer dan vijftien, waaronder de strip “De Terugkeer”.

Project ‘Foto zoekt familie’.

Nieuwe taken: subsidies

Met ingang van 1 januari 2011 verstrekt het Comité namens het Ministerie van VWS subsidies voor een tweetal activiteiten die betrekking hebben op het levend houden van    

de herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog.

Activiteiten die gericht zijn op educatie en voorlichting en activiteiten die lotgenotencontacten en reünies organiseren voor de eerste generatie oorlogsgetroffenen. In 2011 en 2012 zijn subsidie-aanvragen voor diverse Indische projecten toegekend. Enkele voorbeelden van toegekende subsidies zijn het project “Foto zoekt Familie” van het KIT (Koninklijk Instituut voor de Tropen en de filmdocumentaire “Buitenkampers, de kleur van overleven” van Holland Harbour Productions.

Belangrijk thema

De oorlog in voormalig Nederlands-Indië en de Bersiap-periode zijn thema’s die terugkomen in diverse projecten van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Het Comité heeft de ambitie om zich de komende jaren in te zetten om de kennis over de wereldschaal van de oorlog te bevorderen. En Nederlands-Indië is daarbij een zeer belangrijk onderwerp. Nine Nooter zegt hierover: “Het Comité zal dan ook blijven zoeken naar mogelijkheden om aandacht te schenken aan de diverse aspecten van de oorlog in Nederlands-Indië”.

 

Media-partner NICC.

Lees verder…

10897265263?profile=originalBuitenkampers   zoektocht naar herinneringen   door: Joke van Grootheest

Tijdens de Japanse bezetting van Nederlands-Indië verdween de blanke bevolking in honderden kampen, volledig afgesloten van elk contact met de buitenwereld. De mannen werden gescheiden van de vrouwen en kinderen. Voor de meeste mensen duurde deze internering bijna drie jaar en in andere gevallen zelfs langer. In totaal werden meer dan 140.000 burgers en militairen in Japanse kampen opgesloten. Ruim 120.000 Indo-Europeanen, Nederlanders met een Indonesische ouder of voorouder, bleven buiten het kamp. Over deze laatste groep wordt door het Museon in Den Haag een grote tentoonstelling voorbereid, die van mei t/m augustus 2013 zal worden gehouden.

Indo’s buiten de kampen.  

Deze tentoonstelling maakt deel uit van het project “Buitenkampers, de kleur van overleven” dat het Museon samen met Holland Harbour Productions is gestart. Naast de tentoonstelling komen er een Televisie-uitzending, een lezingenreeks en een film. Bovendien wordt er een speciale website voor in het leven geroepen. Het Museon beheert een grote collectie voorwerpen die Nederlanders destijds hebben meegenomen in het kamp en die hen mede in staat stelde die kamptijd te overleven. Omdat echter veel minder bekend is over de Buitenkampers, wil men juist hieraan volgend jaar aandacht schenken. Evenmin zijn er weinig tastbare herinneringen aan de Buitenkampers en hoe zij zich staande wisten te houden. Joke van Grootheest, conservator geschiedenis van het Museon is daarom op zoek naar tal van voorwerpen die terugvoeren naar die tijd buiten de kampen. Beschikt u over foto’s, briefkaarten of brieven, persoonlijke voorwerpen, tassen. zeep, zelfgemaakt speelgoed of andere specifieke spullen die u wellicht overweegt om aan het Museon voor deze tentoonstelling in bruikleen te geven.

Museon in Den Haag.

Het Museon zou hierin zeer geïnteresseerd zijn en hoopt dat u wilt bijdragen aan het levend houden van dit stukje geschiedenis. Twijfelt u of een bepaald voorwerp dat in uw    bezit is wel in de tentoonstelling zou passen of heeft u andere vragen? Neemt u dan contact op met Joke    van Grootheest, Tel: 070-3381410.  jvgrootheest@museon.nl.

 

Lees verder…

10897265886?profile=originalHelp Indische ouderen in Indonesië    door:  Miranda van Turenhout

 

Een tijdje geleden bereikte een noodkreet uit Indonesië de redactie van het TV programma “MAX maakt mogelijk”. Daar besloot men er een programma aan te wijden, dat a.s. vrijdag 23 november zal worden uitgezonden. Ruud en Leida Sellier, beiden 72 jaar en geboren in Indonesië, hebben dringend hulp nodiog voor een vergeten groep arme ouderen in Surabaya. De ouderen om wie het gaat zijn van oorsprong Indische Nederlanders, spreken Nederlands, hebben veelal een nederlandse naam en houden van   het Nederlandse vorstenhuis. En juist om die redenen voelen zij zich gediscrimineerd. Het gaat in dit geval om zo’n 100 ouderen, die verspreid over Surabaya wonen onder de meest erbarmelijke omstandigheden en in grote armoede. Geen van deze ouderen ontvangt een pensioen.

Van heel veel mensen is tijdens de oorlog en de daarop volgende Bersiap-periode de papieren verloren gegaan. Omdat velen daardoor niet meer konden aantonen dat ze Nederlander warewn, verklaarde de Nederlandse regering dat ze niet welkom warwn in Nederland. Maar in Indonesië werden de ook niet geaccepteerd. Ze werdengediscrimineerd, gepest en zelfs mishandeld, omdat ze Nederlands spraken en zogezegd bij “de vijand” hoorden. Dit overkwam ook onder andere Winnie Masius, nu 67 jaar, wiens ouders  hun Nederlanderschap ook niet konden aantonen. Winnie kon daardoor niet naar school, nergens mocht werken en dus veroordeeld was tot de bedelstaf.

Ruud en Leida zijn ook Indo en hadden meer geluk.Omdat zij hun Nederlands paspoort nog hadden, konden zij wel naar Nederland komen. De problemen van de ouderen in Surabaya zijn erg confronterend voor hen. Ook tijdens de opnamen worden Ruud en Leida regelmatig door emoties overmand. Zij hebben indertijd de Stiochting “Help de Indischen in Indonesië” opgericht en ondersteunen nu danklzij giften en donaties 24 ouderen in Surabaya. Ze helpen waar ze kunnen maar de vraag om hulp is veel te groot en hun financiële middelen zijn beperkt. Meer hulp is daarom van levensbelang. Door de diversiteit van de problemen van de ouderen, is “hulp op maat” het meest doeltreffend. Zo blijkt dagelijkse verzorging noodzakelijk voor de 83-jarige ondervoede Herman de Pauw. Dit blijkt pijnlijk tijdens de opnamen, wanneer hij geregeld door verzwakking en evenwichtsproblemen op de grond valt. Winnie Masius “woont” in een hutje van drie bij drie meter, zonder ramen en zonder fatsoenlijk dak. Voor haar is het van belanmg dat er een nieuw huisje komt. Voor weer anderen zijn medicijnen van levensbelang.

“MAX maakt mogelijk” is op zoek gegaan naar deze groep ouderen,     die door Nederland en door Indonesië op schandelijke wijze in de steek      zijn gelaten. Niemand neemt de verantwoordelijkheid voor hen op. Er is voor deze ouderen helemaal niets geregeld; zorg, medicatie, voedsel….. ze moeten het maar uitzoeken. Omroep MAX besteedt op 23 november 2012 vanaf 17.35 uur aandacht aan dit schijnende probleem.

Zie voor meer informatie de website: www.helpindischeninind.com   

Lees verder…

De Telegraaf van 6 december - Wieteke viert de toekomst

 10897264078?profile=original

Wieteke viert de toekomst

Wieteke van Dort: „Ik heb redenen genoeg om het leven te vieren.” FOTO: HFOTO.NL

 

 

Wieteke van Dort, die begin dit jaar in elkaar zakte en een zware hartoperatie onderging, is terug. „2012 was voor mij het jaar waarin ik een pas op de plaats heb moeten maken”, stelt de 69-jarige artieste vast. „Nu ben ik hersteld en kijk ik uit naar twee mijlpalen in 2013: ik word 70 en zit dan ook vijftig jaar in het vak.”

 

 

Langzaam heeft Wieteke haar werkzaamheden weer opgepakt. „Alles hadden we afgezegd”, vertelt ze. „Voor een jaar lang. Nu ben ik weer aan de slag en ga mijn vaste rituelen zoals mijn jaarlijkse optreden op veteranendag hervatten. Ik doe het wel rustiger aan; dat kan niet anders. Mijn lichaam heeft een onvoorstelbare klap gehad.”

Dat gebeurde 31 januari vorig jaar. „Op de terugweg van een reünie van KRO-kinderprogramma Oebeleliep ik richting het station van Amsterdam”, herinnert ze zich. „En plots, op de Haarlemmerstraat, werd ik benauwd. Ik voelde meteen dat het niet goed zat. Ik strompelde een Turkse snackbar binnen en de eigenaar belde meteen het ziekenhuis en mijn man Theo. Hij bleef ook tegen me praten: ’U moet wel bij blijven hoor, mevrouw’.”

„In het Amsterdamse Onze Lieve Vrouwe Gasthuis bleek dat ik geen hartaanval had gehad, maar kampte met ernstig hartfalen als gevolg van astma cardiale ofwel inspanningsastma”, vertelt Wieteke verder. „Omdat mijn bloeddruk veel te hoog was, kon ik pas een week later worden geopereerd. De kinderen en mijn man Theo zijn nauwelijks van mijn zijde geweken en lazen me voor uit alle lieve post die ik kreeg. Maar het is heel gek, dat weet ik allemaal niet meer.”

Trilogie

Stellig: „Ik heb nooit gedacht dat mijn einde al was aangebroken. Er moet nog zoveel gebeuren, zoals het schrijven van deel twee en drie van mijn trilogie over mijn leven, het maken van muziek en theater… Wel ben ik even bang geweest dat ik mijn werk nooit meer zo zou kunnen doen als voorheen. Gelukkig bleek die angst onterecht.”

Na haar ziekenhuisopname volgde een periode van intensieve revalidatie. „Dat heb ik in mijn woonplaats Den Haag gedaan, in antroposofisch verpleeghuis Rudolf Steiner”, vervolgt Wieteke. „Dat past goed bij me. Ik heb vroeger bijvoorbeeld nooit gewone medicijnen voor mijn hart genomen. In overleg met mijn cardioloog gebruik ik nu wel reguliere middelen. Maar niet overdag, omdat ik me dan voel alsof ik een dreun op mijn hoofd heb gekregen en ik vind dat ik dan ook niet meer mooi kan zingen.”

Twee maanden verbleef Wieteke in het verpleegtehuis. „Mijn thuiskomst herinner ik me nog goed. Iedereen had zich hier verzameld: familie, vrienden, kinderen, kleinkinderen. En toen pas kreeg ik de gelegenheid om alle steunbetuigingen te bekijken. Stapels kaarten en brieven, vijfduizend berichten op mijn website, om over al die boeketten bloemen nog maar te zwijgen. Het personeel van het OLVG had eerder al tegen mensen gezegd om maar geen bloemen te sturen omdat ik anders zelf niet eens meer in mijn kamer paste. Voor ál de steun wil ik bij deze iedereen nogmaals bedanken.”

Over wat haar is overkomen, heeft Wieteke wel veel nagedacht. „Ik rook niet, ik drink niet, ben vegetariër en houd mezelf weg van stress. Maar wat ik wel vele jaren deed, was tot twee of drie uur in de nacht opblijven en de ochtend erop weer vroeg uit de veren gaan. Dat brak mijn lichaam op en dat doe ik nu niet meer.”

 

Volgend jaar, op 24 juni in de Koninklijke Schouwburg, viert Wieteke twee feestjes: haar zeventigste verjaardag én haar artiestenjubileum. „Ik weet nog hoe het allemaal begon, hoe ik was weggestuurd bij de Toneelschool. Maar Erik Vos, die later De Appel heeft opgericht, nam me op in De Nieuwe Komedie. Ik wist: dit is het. Oebele , de Stratemakeropzeeshow , Tante Lien … Met alles wat ik mee heb mogen maken, vind ik het reden te meer om het leven te vieren.”

 

Lees verder…

Geprolongeerd wegens groot succes: De Petitie

10897248258?profile=originalGeprolongeerd   wegens groot succes:    De Petitie

In onze vorige editie maakten we melding van het stopzetten van het verzamelen van handtekeningen voor de Indische petitie.

Nou, dat hebben we geweten….. De Djinn was uit def les, want we ontvingen bijna honderd protesten van mensen die juist allerlei acties op touw aan het zetten waren om nog veel meer handtekeningen te verzamelen. Hierover meer verderop in dit artikel. Initiatiefnemer en voorzitter van het Nederlands Indisch Cultureel Centrum en tevens hoofdredacteur van deze Nieuwsbrief, was met de bestuursleden van Het Indisch Platform overeengekomen om te proberen de petitie begin december aan de Tweede Kamer aan te bieden. Hiertoe zou de online-petitie half november sluiten om zodoende ruimte te creëren om de nodige voorbereidingen te treffen. Omdat iedereen klaagde over het verloop van de petitie en het (veel) te langzaam binnendruppelende handtekeningen, wilde de initiatiefnemer de petitie over de feestdagen heen tillen en dus de petitie in januari 2013 aanbieden. Het dagelijks bestuur van het Indisch Platform vond dit echter niet zo’n goed idee en dus werd het weer teruggeschroefd naar 13 november, zoals oorspronkelijk de bedoeling was. Maar ja, toen gebeurde wat we eigenlijk niet hadden voorzien.

 

Zodra dit bekend werd, barstte er niet alleen een storm van protesten los, maar ook begon de petitie opeens een enorme vlucht te krijgen en stroomden de ondertekeningen binnen. Soms zelfs meer dan veertig op een dag. Tijdens een bewogen vergadering met de delegatie van het Indisch Platform pleitte Hans Vogelsang om alsnog de petitie te laten doorlopen omdat we nu vele handtekeningen mis zouden lopen en mensen die op onze hand wilden zijn, voor het hoofd zouden stoten. Uiteindelijk was iedereen het erover eens dat het nu stoppen van de petitie niet zo’n goede beslissing was en dus werd geopperd om de petitie te heropenen. Dit konden wij niet zelf doen, omdat de webmaster van “petities.nl” op dat moment van de website uit de petitie eveneens gesloten had verklaard en de petitie daardoor niet langer ondertekenbaar was. Inmiddels is de petitie weer geopend en kan iedereen deze weer ondertekenen.   De redactie krijgt tal van leuke initiatieven binnen van mensen die uit eigener beweging de petitie een boost willen geven. Zo zijn er mensen die de petitie rondsturen aan hun complete eigen e-mailbestand.

 

Daarnaast zijn er huiskamerbijeenkomsten van groepjes mensen die dan gaan overleggen hoe ze de petities in hun eigen kringen gaan verspreiden met de bedoeling om die dan weer in te zetten voor verdere propaganda. Zodoende hopen zij een inktvlekproces op gang te brengen. Ook horen wij van mensen

die met een stapeltje petitie-formulieren het winkelcentrum ingaan en zodra ze iemand zien waarvan ze vermoeden dat die Indo is of een sympathisant, stuiven ze erop af en dan is er vaak geen ontkomen meer aan. Een aantal vasthoudende mensen op Facebook bombarderen continu hun vrienden met de petitie en anderen doen weer enorm hun best om hun kennissen of familieleden die bij de media werken te interesseren om erover te berichten, ja zelfs tot Pauw en Witteman aan toe.

Wij zijn verder enorm dankbaar voor de speciale Facebook Eventpagina die Nicole Bruininga heeft geopend en waar mensen elkaar kunnen vinden en communiceren. Fantastisch initiatief, Nicole, dank je wel.

 

Het adres van deze Eventpagina is: http://facebook.com/events/237924416322209/303056639808986/?notif_t=event_mail_comment   

 

Iedereen ontzettend bedankt voor alle inzet en initiatieven. Keep up the spirit, dan komen we er wel…!

Lees verder…

Indonesiëzaal in Museum Volkenkunde

10897264293?profile=originalIndonesiëzaal in Museum Volkenkunde

Na ruim een jaar gesloten te zijn geweest in verband met renovatie en onderhoudswerkzaamheden, is nu de schitterende Indonesiëzaal in het Leidse Museum voor Volkenkunde al weer een half jaar open voor publiek.

De helft van de zaal is geheel vernieuwd met als pronkstuk de centrale plaatsing van zes zeer indrukwekkende stenen beelden uit de Hindoe-Boeddhistische tempel van Singosari op Oost Java. Deze beelden stammen uit de 13eeeuw. Ook nieuw is een bijzondere collectie poppen die in 1893 speciaal voor Koningin Wilhelmina in Indonesië werden gemaakt. Verder is er ook meer aandacht voor de Indonesiërs zelf, die in grote wandvullende projecties spectaculair in beeld worden gebracht. De zes beelden zijn ware blikvangers en zijn gemaakt van vulkanische steen. Ze behoren tot de mooiste beelden op het gebied van de Indonesische klassieke cultuur. Van het zestal springt Ganesha er het meeste uit. De blik van de toeschouwer wordt getrokken naar deze indrukwekkende godheid met zijn olifantskop, zittend op een kussen van schedels. In een nauwe samenwerking met het Nationaal Museum van Indonesië in Jakarta wordt op het ogenblik een interactief multimedia programma ontwikkeld, waarin de Tempel op Java en de beelden in Leiden virtueel worden verenigd.

 

De poppen van wijlen Koningin Wilhelmina, die na haar overlijden aan het Museum Volkenkunde geschonken zijn, vertegenwoordigen de diverse Indonesische bevolkingsgroepen, die eind 19eeeuw onder Nederlands gezag stonden. Ze vormen hierdoor een uniek historisch document. In de kleding die tot in de kleinste details is uitgewerkt, wordt de identiteit van de drager uitgedrukt. Hierdoor worden onder andere de invloeden van de Islam en het Christendom getoond. Twee grote vitrines vormen een ware schatkamer  van  gouden  sieraden  en rituele voorwerpen, alsmede een verzameling krissen die rijkelijk met goud  zijn  ingelegd.  Voorbeelden  van verfijnde Indonesische hofkunst. De oudste gouden kris, daterend uit de 17eeeuw,  was vroeger eigendom  van Stadhouder Willem IV. Ook ringen, colliers en broches met prachtige edelstenen uit de befaamde Lombok-schat zijn er nu te bewonderen. Het stichtingsjaar 1937 maakt het tot een van de oudste volkenkundige musea ter wereld. Het beheert nu meer dan 240.000 voorwerpen en ruim 500.000 audiovisuele bronnen vanuit de gehele wereld. De vele internationale

samenwerkingen en toonaangevend wetenschappelijk onderzoek, maken het Museum tot een van de belangrijkste Europese expertisecentra op het gebied van mondiale culturen.  Overigens bestaat het Museum voor Volkenkunde 175 jaar. Het Museum is een bezoek zeker waard. Het adres is: Steenstraat 1, 2312 BS Leiden, Tel: 071-5168800. www.volkenkunde.nl.

De poppen van Koningin Wilhelmina.

 

Lees verder…

Blog Topics by Tags

Monthly Archives