|
Alle berichten (11)
Pasar Malams 2020
Gemeente laat oorlogsslachtoffer WOII wachten
VIJFHEERENLANDEN (29 januari 2019) – De gemeente Vijfheerenlanden blijkt te hebben nagelaten contact te zoeken met een 100-jarig oorlogsslachtoffer. Dat zou de gemeente doen in verband met de verkoop van het energieconcern Eneco aan het Japanse Mitsubishi, waar Vijfheerenlanden aandeelhouder van is. De verkoop ligt gevoelig omdat beoogd koper Mitsubishi in de oorlog gebruik maakte van dwangarbeiders.
De 100-jarige oud KNIL-officier Jan Oostdam werd tijdens de Tweede Wereldoorlog gedwongen om te werken voor het Japanse conglomeraat. Toen bekend werd dat Vijfheerenlanden aandelen van Eneco wilde verkopen aan het consortium beloofde burgemeester Sjors Fröhlich (partijloos) met Oostdam contact op te nemen. Hij deed dat echter niet. “Nu is het eigenlijk te laat”, zegt zijn dochter Truus Oostdam tegen RTV Utrecht. De gezondheid van Oostdam is de afgelopen periode verslechterd.
Vijfheerenlanden heeft inmiddels wel contact opgenomen met dochter. Tegenover RTV Utrecht zegt een woordvoerder daarover dat: “De burgemeester gaat het gesprek aan, zoals toen gezegd. Hoe, wat en wanneer dat is tussen de gemeente en meneer.”
"Voelt u zich Aziaat?" en "Heeft u afstand gedaan van de Nederlandse regering?" Met deze vragen wilde de Japanse bezetter voor eens en voor altijd duidelijk hebben aan welke kant de Indo-jeugd staat in bezet Nederlands-Indië. Wie nee antwoordde, kon repercussies verwachten: honderden jongeren zijn deze week gearresteerd.
Voor hen geen interneringskamp, ze verdwijnen massaal in de beruchte Glodok-gevangenis in Batavia, waar ze aan nog grotere ontberingen worden blootgesteld. Het afgekeurde gebouw zit overvol, eten is er te weinig en de bewakers zijn er wreed. Doordat het bij een moeras ligt, is er bovendien veel ongedierte, dat ziektes overbrengt.
"We slapen op beton. Het krioelt er van wandluizen, die voortdurend over je heen kruipen en je bijten", vertelt de 16-jarige Bob Beekman. "Bij het betreden van het kamp moest ik mijn koffer achterlaten en mijn horloge inleveren, want ze waren bang dat je de bewakers ermee zou omkopen."
Totoks en Indo's
De complexe Indische samenleving ligt aan de basis van de kwestie. De Nederlanders ('totoks') werden allemaal geïnterneerd, de inheemse bevolking mocht overwegend op vrije voeten blijven. Japan probeerde inwoners van gemengd bloed te paaien, omdat deze 'Indo's' als Aziaten worden gezien. Het gaat om een groep van zo'n 300.000 personen.
"Het was een Japanse uitvinding; wij kenden die indeling niet", zegt Rudi Boekholt over het onderscheid. De bevolkingsgroep waartoe hij ook behoort is bovendien zeer gemêleerd, legt hij uit. "Je hebt ze van hoogblond tot pikzwart." Zelf ziet hij er Indisch uit, maar zijn oudste broer is lichtgetint.
Afgelopen september eiste de bezetter dat de groep loyaliteit aan Japan uitsprak. Jongeren tussen de 16 en 25 moesten aantreden en kregen een donderpreek van collaborateur Piet Hein van den Eeckhout. "Jullie kunnen alles van de Jap krijgen, aan jullie de keus", hield hij de groep voor, maar "als jullie deze pro-Japanverklaring niet tekenen, zijn jullie slampampers, luie nietsnutten."
Van der Eeckhout was in 1933 een van de opvarenden van het oorlogsschip De Zeven Provinciën die vanwege een discriminerende loonkorting was gaan muiten. Na een celstraf was hij bij de marine gebleven en geïnterneerd bij de Japanse inval. Hij koos ervoor toenadering te zoeken tot de bezetter. Hij kwam vrij om als leider van de PAGI-beweging landgenoten te werven.
In het Maleis wees Van den Eeckhout zijn gedwongen luisteraars op discriminatie door 'totoks'. "Jullie weten toch wel dat de Hollanders op jullie neerkijken? Dat je met een bruine huid het bij hen niet ver zal brengen? Dat ze op jullie trappen waar dat mogelijk is?"
Een van de jongeren sprong op een tafel om hem weerwoord te bieden. "Jongens, we weten allemaal dat we Indonesisch bloed hebben, maar we zijn ons ook bewust van ons Nederlands bloed", riep Eric Soute. "Dat verloochenen we nooit."
Geïnspireerd door die woorden durfden meerdere jongeren te weigeren de verklaring te ondertekenen. Enkelen van hen werden die september meteen opgesloten, Soute op de dag dat hij zou gaan trouwen.
De jongens waren onherkenbaar vermagerd, wankele geraamten.
Getuige
Familie werd bij hen weggehouden. "Af en toe zagen we op een afstand van ongeveer 20 meter een paar vingers door de kijkgaten van cellen, bij wijze van groet bewegen", herinnert een getuige.
Ook deze jongens zijn inmiddels naar Glodok overgebracht. Familieleden schrokken toen ze hen de cel zagen verlaten. "In drie maanden waren de jongens onherkenbaar vermagerd, met tot op de hals reikende haren. Wankele geraamten, resultaat van een paar lepels atjipap en een handjevol rijst met waterspinazie per dag."
Naast inwoners van Batavia werden ook elders op Java mensen van hun bed gelicht. In totaal zijn zo'n 1300 jongens opgepakt. Als ze volharden in hun weigering, zullen ze een zware tijd tegemoet gaan.
Bron ooggetuigen:
-https://www.svb.nl/Images/SVB_Aanspraak_maart%202018.pdf
-'Japanners streden tegen Nederlandse mentaliteit' - NRC Handelsblad - 15/11/1994
-'Plicht' - Het Dagblad - 29/04/1946
In maart wordt een Staatsbezoek afgelegd aan Jokowido, dit keer de Koning erbij.
Op 23 april 2016 overhandigde ICM Editor persoonlijk aan de president van de Republiek Indonesië Joko Widodo een officieel document ICM Press Release namens lezers, abonnees en de mensen die traktaat van Wassenaar en Backpay hebben ondertekend. Nadrukkelijk desondanks de massale aantallen zal ICM niet namens de Indische Gemeenschap spreken, zoals het IP pleegt te doen die nauwelijks een achterban heeft!
Het document ademt een constructief beeld uit. Niet achterom kijken, maar nadrukkelijk naar constructieve toekomst. Dus de verdere intensivering van de betrekkingen tussen Nederland en Indonesië, en sterk aanbevolen voor het sluiten van nieuw handelsverdrag. Ook kwam aan de orde hoe Nederland zijn Indische Staatsburgers daar en hier als tweede rang burgers hebben behandeld. Na 54 jaar nog steeds niet de gelden zijn uitbetaald aan toenmalige burgers van Jokowi, die het land uit moesten en dus al hun bezittingen, en banktegoeden in rook zagen opgegaan. Dan zelf de reis, tijdelijk verblijf en nieuwe woning hebben moeten betalen. in Nederland. Terwijl juist hiervoor de gelden bestemd waren.
Doet deugt dat na 3 jaar de intenties van ICM Press Release wordt gevolgd.
Naast ICM Press Release werd het implementatierapport voor het Mega Jakarta Baru Masterplan als symbool overhandigd, dat vele Nederlandse ondernemingen het voorbeeld zullen gaan volgen om hierin te investeren.
Uit ICM archief; ICM Press Release for Mr. Joko Widodo – President of the Republic In donesia
Door F .Schwab (ICM Editor) gep
laatst op 23 April 2016 om 0.00
BNNVARA houdt vast aan suggestieve cijfers slachtoffers dekolonisatie Nieuw Oost-Indië - Hans Moll
AMSTERDAM (26 januari 2020) - Eind vorig jaar vertoonde BNNVARA een vierdelige documentatieserie, ‘Onze jongens op Java’. In die serie bevraagt journalist en historicus Coen Verbraak Indië-veteranen naar hun ervaringen in Nederlands-Indië tijdens de Politionele Acties (1946 tot 1949). Volgens het begeleidende persbericht stuurde Den Haag honderdtwintigduizend militairen, zowel dienstplichtigen als oorlogsvrijwilligers, naar de Oost ‘om de Indonesische nationalistische opstand neer te slaan’. Die strijd zal ‘ruim honderdduizend Indonesiërs en meer dan zesduizend Nederlandse militairen het leven kosten.’
Wat is hier verkeerd aan?
Volgens BNNVARA was het enige doel van de twee grootschalige militaire acties in Indië het rechtvaardige verzet tegen de Nederlandse overheersing te onderdrukken. Daarmee past deze serie naadloos in het heersende narratief dat er na ‘45 in Indië een breedgedragen volksopstand gaande was tegen het verderfelijke Nederlandse kolonialisme.
Maar wat behelst dat neutrale woord ‘opstand’. Wat ging vooraf aan de uitzending van de soldaten naar Indië? Tegen wie was die nationalistische opstand gericht? Wie waren de opstandelingen? Hoe manifesteerde de opstand zich? Liepen de opstandelingen met vlaggen rond? Zongen zij vrijheidsliederen? Weigerden zij belasting te betalen? Riepen zij: “Dutchies go home?“
Nee.
De opstand in Indië – voordat de Nederlandse troepen kwamen – was in het laatste kwartaal van 1945 begonnen met het op grote schaal vermoorden, verkrachten en martelen van (Indische) Nederlanders, Chinezen en Ambonezen; mannen, vrouwen en kinderen. De daders waren groepen jonge Indonesiërs, jarenlang door de Japanners opgehitst tegen Amerika, Engeland en Nederland. Zij waren militair gedrild en geoefend in het hanteren van primitieve wapens zoals bamboesperen en bewapend met kapmessen.
In het kielzog van de door Soekarno gesteunde oproep tot opstand (‘Bersiap’), grepen ook groepen criminelen hun kans om op grote schaal te moorden en te plunderen (‘rampok’). Tegelijkertijd begon een sociale strijd tegen de inheemse adel die door de Hollanders in het zadel was gehouden, en een etnische strijd tegen traditioneel Nederlandsgezinde, christelijke inheemse groepen én een etnisch-economische strijd tegen de Chinese middenklasse.
Naast de strijd van nationalisten, communisten, jihadisten en separatisten kwam een ongeremde jacht op gang op echt en vermeend Nederlandsgezinde Indonesiërs.
Het simpele begrip ‘vrijheidsstrijd’ verdoezelt deze veelheid van, vaak ook onderling vechtende, strijdgroepen en de gruwelijke chaos waarin de ‘vrijheidsstrijders’ Indië dompelden. Een chaos waaraan de Nederlandse regering in Den Haag met behulp van Nederlandse militairen een eind probeerde te maken.
Wanneer BNNVARA zegt dat ‘de strijd’ honderdduizend Indonesiërs het leven heeft gekost, laat zij de vraag achterwege door wie die Indonesiërs zijn gedood. Zijn het alleen de Nederlandse militairen die Indonesische ‘vrijheidsstrijders’ en burgers hebben gedood? Of hebben misschien ook Indonesische militairen, nationalistische jongeren en criminelen zich schuldig gemaakt aan het doden van Indonesische burgers?
BNNVARA noemt wel de zesduizend gesneuvelde Nederlandse militairen en honderdduizend Indonesische slachtoffers, maar niet de duizenden (Indische) Nederlanders, Ambonezen, Menadonezen en Chinezen die zijn vermoord door nationalistische jongeren en criminele bendes.
BNNVARA doet het voorkomen alsof het de Nederlandse militairen op Java uitsluitend te doen was een alleszins begrijpelijke opstand tegen het kolonialisme de kop in te drukken. De omroep maakt hiermee van alle Nederlanders, militairen en politici, daders en van alle Indonesiërs slachtoffers van de Nederlanders.
Journalistiek doet mij vaak denken aan de drie aapjes: wegkijken, je doof houden en verzwijgen. Bij de serie Onze jongens op Java heb ik dat ook.
Wegkijken van de wandaden van de Indonesische ‘vrijheidsstrijders’, je doof houden voor de roep om volledigheid van informatie en het verzwijgen van het leed van de (Indische) Nederlanders in Indië. En denk maar niet dat BNNVARA ooit zal erkennen dat zij bewust deze vertekende weergave van de werkelijkheid voor het voetlicht heeft gebracht.
DEN HAAG (23 januari 2020) - De aandeelhouderscommissie van Eneco heeft bij Mitsubishi aangedrongen om alsnog excuses aan te bieden voor het inzetten van Nederlandse dwangarbeiders tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook blijkt de diplomatieke druk vanuit Nederland de afgelopen dagen te zijn opgevoerd. Dat meldt het AD.
Het oorlogsverleden van het omstreden Japanse conglomeraat is actueler dan ooit door de geplande verkoop van de Nederlandse energieleverancier Eneco. Voor 44 Nederlandse gemeenten betekent dat een flinke financiële meevaller, omdat zij allen aandeelhouder zijn van Eneco. Groot was de ophef onder vooral (Indische) Nederlanders toen bleek dat bij de beoordeling van de verkoop nauwelijks werd stilgestaan bij het oorlogsverleden van Mitsubishi. Tijdens de Tweede Wereldoorlog maakte het bedrijf zich schuldig aan oorlogsmisdaden, door onder andere 3332 Nederlandse krijgsgevangen in te zetten als dwangarbeider in onder meer Japanse mijnen. Het consortium heeft die Nederlandse slachtoffers, in tegenstelling tot hun Amerikaanse lotgenoten, nooit excuses of compensatie aangeboden.
Tegenover het AD laat Jan van Wagtendonk, voorzitter van de Stichting Japanse Ereschulden (JES), weten dat: “Het spel met Mitsubishi is op de wagen”. Van Wagtendonk zegt goede hoop te hebben dat Mitsubishi binnen “afzienbare tijd” alsnog excuses zal maken. Ook de aandeelhouderscommissie van ENECO, met daarin vertegenwoordigers van 44 Nederlandse gemeenten, “heeft gesproken met Mitsubishi”, aldus de Haagsche wethouder Boudewijn Revis (VVD). “De commissie heeft de verhalen en zorgen overgebracht aan vertegenwoordigers van Mitsubishi Corporation en hen verzocht in contact te treden met de slachtoffers en hun vertegenwoordigers”. Ondertussen blijkt ook het Ministerie van Buitenlandse Zaken bezig met de kwestie. Mitsubishi wil vooralsnog niet inhoudelijk reageren.
https://twitter.com/FederatieIn…/status/1220459663256367104…
Pasar Colours Festival op de Huishoudbeurs
Hal 5 van de Huishoudbeurs in de RAI Amsterdam
Entree
Gebruik entree K. Het Pasar Colours Festival ligt direct achter hal 1.
Als u met de trein reist is dit de 2e grote ingang vanaf het station.
Als u met de auto reist kunt u parkeren in de onder gelegen garages. Let op, de garages zullen snel vol zijn.
Adres
Europaplein 2-22, 1078 GZ Amsterdam
Datum
22 februari t/m 1 maart
Openingstijden
zaterdag 22 februari: 11:00 – 19:00 uur
zondag 23 februari: 11:00 – 19:00 uur
maandag 24 februari: 11:00 – 19:00 uur
dinsdag 25 februari: 11:00 – 19:00 uur
woensdag 26 februari: 11:00 – 19:00 uur
donderdag 27 februari: 11:00 – 22:00 uur
vrijdag 28 februari: 11:00 – 22:00 uur
zaterdag 29 februari: 11:00 – 19:00 uur
zondag 1 maart: 11:00 – 18:00 uur
Toegangsprijs & tickets
Klik hier om kaarten voor het Pasar Colours Festival & de Huishoudbeurs te kopen
Facebook Event
Klik hier om naar het Facebook evenement te gaan en zet jezelf op aanwezig
Programma
zaterdag 22 februari 2020
Tim Douwsma
Relight
Ester Latama
kookdemo Rumah Rasa
zondag 23 februari 2020
Tim Douwsma
The StreetRollers
Harold Verwoert
Dansgroep Orchidee
Kookdemo Pisang Susu
maandag 24 februari 2020
Tim Douwsma
Affinty
Grace Reece
kookdemo Rumah Rasa
dinsdag 25 februari 2020
Tim Douwsma
Wipe Out Selection
Danny Everett
kookdemo Rumah Rasa
woensdag 26 februari 2020
Tim Douwsma
Simply Friends
Ray Smith
Peduli Seni Indonesia
Kookdemo Pisang Susu
donderdag 27 februari 2020
SURINAAMSE DAG
Trafassi
Tim Douwsma
Master Stu
Surinaamse kookdemo Pisang Susu
vrijdag 28 februari 2020
LATIN-AMERICA DAY
Tim Douwsma
Los Perdidos
Zuid Amerikaanse Kookdemo Pisang Susu
zaterdag 29 februari 2020
AMSTERDAMSE DAG
Tim Douwsma
Blaaskapel BlaasVaak
kookdemo Rumah Rasa
zondag 1 maart 2020
Tim Douwsma
Hot News
Pentjak Silat Manyang
Kookdemo Pisang Susu
Praktische informatie
Bereikbaarheid
RAI Amsterdam ligt aan de ringweg A 10 (Afslag S109 RAI). Direct bij het naderen van Amsterdam via de autosnelweg A1 (Amersfoort/ Amsterdam), A2 (Utrecht/Amsterdam) of A4 (Den Haag/ Amsterdam) wordt de RAI aangegeven op de ANWB-borden. RAI Amsterdam ligt direct aan de ringweg (afslag 9). Vanaf de afslag is de route naar de parkeergarages aangegeven.
Met navigatiesystemen kunt u navigeren naar: Europaplein 24, 1078 GZ Amsterdam.
De ‘P-RAI’ borden zijn echter leidend.
Parkeren
RAI Amsterdam beschikt over ruime parkeerfaciliteiten onder en rondom het gebouw. Daarbij bieden wij zo’n 30 elektrische oplaadpunten. Bij grote evenementen is de capaciteit niet altijd toereikend en worden ook verder afgelegen terreinen gebruikt. Dan worden voor het vervoer van en naar de RAI gratis en frequent rijdende pendelbussen ingezet. Er wordt verwezen naar deze terreinen via bebording op de openbare weg en/of politie.
Bezoekers van grote evenementen wordt geadviseerd om gebruik te maken van het openbaar vervoer. Van treinstation Amsterdam RAI is het 10 minuten lopen naar het RAI-gebouw.
Het parkeertarief is € 20,00 per dag.
Openbaar vervoer
Per metro en bus
Iedere 5 minuten rijdt metro 52 vanuit het centrum van Amsterdam (Amsterdam CS) richting Zuid (halte Europaplein). Metrolijn 52 stopt voor de deur en vormt een ideale verbinding met het Amsterdamse stadshart.
Vanaf NS-station Amsterdam Amstel is de RAI het best te bereiken met metro 51 of bus 65 richting KNSM eiland (halte Scheldeplein). Metro 51 heeft tevens verbinding met Amsterdam Centraal Station. Vanaf Amsterdam Sloterdijk is de RAI het best te bereiken met metro 50 richting Gein (halte station Amsterdam RAI).
Per trein
NS-station RAI ligt op 300 meter van de RAI en heeft regelmatig verbinding met station Amsterdam-Duivendrecht, station Amsterdam-Amstel en station Schiphol, die zijn aangesloten op het internationale intercitynet. Meer informatie via de NS Reisplanner.
Huisdieren
Huisdieren zijn niet toegestaan in RAI Amsterdam. Assistentiehonden (hulphonden) zijn welkom, maar er gelden wel enkele afspraken. Neem hiervoor contact op met corcom@rai.nl
Invaliden
Huishoudbeurs / Pasar Colours Festival is prima toegankelijk voor mindervaliden en rolstoel gebruikers. De gangpaden van de Huishoudbeurs zijn allemaal vlak en ruim opgezet. In het gebouw zijn liften en invalidentoiletten aanwezig. Mensen die in het bezit zijn van een officiële gehandicaptenparkeerkaart (GPK) kunnen zich melden bij de loge van de P7-parkeergarage, deze is te bereiken door de route P RAI 7 te volgen, van daar uit verwijzen wij naar de beste parkeerplaats. Ook met gehandicaptenparkeerkaart (GPK) geldt het reguliere RAI parkeertarief.
Het is mogelijk om via RAI Amsterdam een rolstoel in bruikleen te krijgen. Reserveren vooraf is noodzakelijk, stuur een e-mail naar frontoffice@rai.nl met: Naam, Telefoonnummer, Datum van ophalen, Event/beursnaam, Een geldig legitimatiebewijs is nodig bij ophalen.
Bronbeek haalt controversiële aankondiging offline
Federatie Indische Nederlanders
DEN HAAG (13 januari 2020) – De promotie van een tijdelijke tentoonstelling over '75 jaar vrijheid' van Museum Bronbeek heeft binnen Indisch Nederland tot de nodige consternatie geleid. Vooral de inzet van Indonesische symboliek is bij velen zeer slecht gevallen. Bronbeek heeft de aankondiging inmiddels offline gehaald.
De aankondiging bevatte onder andere de tekst “75 jaar Merdeka” en een Indonesische vlag. Het zijn symbolen die binnen Indisch Nederland zeer omstreden zijn, onder meer omdat de bloedige Bersiap daarmee werd ingeluid. In een reactie aan Federatie Indische Nederlanders (FIN) heeft Bronbeek laten weten dat: “De aankondiging van de tijdelijke tentoonstelling over de gebeurtenissen in augustus 1945 in het toenmalige Nederlands-Indië bevatte een te summiere uitleg en een logo dat onvoldoende doorontwikkeld is. Door dit logo kreeg de bijbehorende tekst een verkeerde lading”. Bronbeek heeft de aankondiging daarom offline gehaald. Hoe het kan dat de afbeelding in eerste instantie wel online stond is onbekend.
Bersiap, Maleis voor “Wees paraat” of “Geef acht!”, slaat op de uiterst gewelddadige periode, die volgde op de Japanse bezetting van Nederlands-Indië. Gedurende de Bersiap zijn tienduizenden (Indische) Nederlanders op gruwelijke wijze gemarteld, verkracht en vermoord door Indonesiërs, vanwege hun Nederlandse c.q. Europese etniciteit. Ook Chinezen, Molukkers en andere etnische minderheden waren de klos, omdat zij werden verdacht Nederlandsgezind te zijn. Het exacte aantal Nederlandse slachtoffers dat tijdens de Bersiap is gevallen is tot op de dag van vandaag onduidelijk. De schattingen variëren tussen de 15.000 en 30.000 doden en 15.000 vermisten.
bron: https://twitter.com/FederatieIn…/status/1216729992081629184…
AMSTERDAM (3 januari 2020) Indonesië riep 75 jaar geleden de onafhankelijkheid uit. Soekarno was de kampioen van die strijd, schrijft publicist en journalist John Jansen van Galen. Verdient hij een straatnaam? "Absoluut niet".
Wordt het geen tijd voor Soekarnostraten, Soekarnolanen, Soekarnopleinen? Op 27 december 2019 was het 70 jaar geleden dat Nederland de soevereiniteit over Nederlands-Indië overdroeg aan Indonesië. Dit jaar wordt herdacht dat Indonesiërs 75 jaar geleden de onafhankelijkheid van hun land uitriepen.
Het was een schamele vertoning, waaraan je de wereldhistorische betekenis niet zou aflezen. In een voortuin te Djakarta stonden op 17 augustus 1945 twee mannen, Mohammed Hatta en Soekarno, tussen radicale jongelui die hen in feite gijzelden totdat ze Indonesië onafhankelijk hadden verklaard. Met trillende handen en een stem schor van de malaria las Soekarno de proclamatie voor. Daarna werd de rood-witte vlag gehesen. Maar uit angst voor Japanse represailles ging men niet juichend de straat op.
Zou het geen mooi gebaar zijn om het uitroepen van de Indonesische onafhankelijkheid te gedenken met de onthulling in Nederlandse steden van naamborden met Soekarnoboulevard en Soekarnopark? Het wordt van diverse kanten bepleit, zo ook door historica Anne-Lot Hoek, betrokken bij het officiële dekolonisatieonderzoek. In NRC Handelsblad (16 augustus 2019) schrijft ze het van ‘pijnlijk onbegrip’ te vinden dat dit niet allang is gebeurd.
Ik weet het nog zo net niet. Soekarno was, en is, ontegenzeggelijk de kampioen van de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd. Misschien past het ons, de Nederlanders die hij bestreed, dat nu eindelijk ruiterlijk te erkennen in de naamgeving van onze openbare ruimte. Er zijn ook Gandhiwegen! Waarom wel eerbetoon bewijzen aan de nationalist die India ontrukte aan de Britten, maar niet aan de man die ons onze Gordel van smaragd afpakte? Kleinzielig, zou Anne-Lot Hoek zeggen. Pijnlijk onbegrip.
Collaborateur
Maar toen ik opgroeide, vlak na de Tweede Wereldoorlog, werd Soekarno in Nederland gezien als collaborateur, ook door mijn ouders. En terecht. Tijdens de Japanse bezetting van zijn land had hij immers hoge politieke functies aanvaard – evenals zijn strijdmakker Hatta, maar anders dan zijn bondgenoot Soetan Sjahrir, die het meteen opnam voor de verdediging van de democratie. Bovendien had Soekarno zijn niet geringe oratorische talenten in dienst gesteld van de Japanse oorlogsinspanning. Wat kon die man spreken! De Japanners stelden hem in staat de hele archipel door te reizen om menigten toe te spreken en op te zwepen. In die redevoeringen riep hij steevast uit: “Wij zullen Engeland verpletteren, wij zullen Amerika platstrijken.” Vind het dan maar raar dat de Nederlanders, pas door Amerika en Engeland bevrijd van vijf jaar naziterreur, daarvoor een pijnlijk soort onbegrip aan de dag legden.
Ach, misschien moet je na zeventig jaar zeggen: zand erover. Dat Soekarno uit politiek opportunisme de kant koos van Japan kan hem worden vergeven. Daarvan verwachtte hij immers meer voor de Indonesische onafhankelijkheid dan van Nederland – waarin hij trouwens lelijk bedrogen is uitgekomen.
Maar Soekarno ging verder, veel verder. Op podia van massameetings en vanaf grote affiches moedigde hij zijn landgenoten om als romusha in Japanse dienst te treden. Romusha betekent ‘arbeider’ in het Japans. Dat men in Indonesië nu denkt dat het dwangarbeider betekent is begrijpelijk, want daar kwam het op neer: de romusha’s moesten onder de meest erbarmelijke omstandigheden ploeteren tot ze er letterlijk dood bij neervielen. Tien- tot honderdduizenden kwamen om.
Japanse werkkampen
Willem Drees, als minister en premier verantwoordelijk voor het Nederlandse dekolonisatiebeleid, placht tot op hoge leeftijd te zeggen: “Dat Soekarno in de oorlog de kans te baat heeft genomen om Nederland te bevechten, neem ik hem niet kwalijk. Maar dat hij honderdduizenden van zijn landgenoten heeft aangemoedigd in Japanse werkkampen te gaan waarvan hij wist dat velen van hen niet zouden terugkeren, dat neem ik hem hoogst kwalijk.”
Is dat nog steeds een struikelblok voor het naar Soekarno vernoemen van de openbare ruimte? Vermoedelijk wel. En terecht, zou ik zeggen.
Tegenover de vele nog levende slachtoffers van de Japanse, door Soekarno hartelijk toegejuichte terreur vind ik het van ‘pijnlijk onbegrip’ getuigen om nu te pleiten voor Soekarnostraten en Soekarnopleinen.