Voortgangsreportage - Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

[Ferry Schwab]

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Eenheid Oorlogsgetroffenen en Herinnering WO II Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340 78 34 www.minvws.nl Inlichtingen bij drs. M. Woldberg T 070 340 67 69 Ons kenmerk OHW-U-2978305 Bijlagen 1 Uw brief Correspondentie uitsluitend richten aan het retouradres met vermelding van de datum en het kenmerk van deze brief. Pagina 1 van 20 > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Datum 25 januari 2010 Betreft voortgangsrapportage uitvoering wetten verzetsdeelnemers en oorlogsgetroffenen -------------------------------------------------------------------------------- Passages uit de voortgangsraportage -------------------------------------------------------------------------------- Stichting Afwikkeling Het Gebaar Per 1 januari 2009 is de Stichting Afwikkeling Het Gebaar (SAGE) in het leven geroepen als rechtsopvolger van Stichting Het Gebaar. Doel van SAGE is de afrekening van lopende projecten, de overdracht van dossiers aan het Nationaal Archief en de behandeling van eventuele bezwaar- en beroepsprocedures. Op 1 oktober 2009 is SAGE ontbonden. Naar verwachting zijn de (vereffenings) werkzaamheden op 1 januari 2010 afgerond. Breed historisch onderzoek; rapportages Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie Naar aanleiding van uw verzoek heb ik op 28 oktober 2009 opnieuw gesproken met een afvaardiging van het Indisch Platform over de rapportages van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) die in 2005 en 2006 zijn uitgebracht in het kader van het breed historisch onderzoek1. Ik heb met het Indisch Platform afgesproken dat ik nog eens exact zal nagaan voor welke doeleinden Stichting Het Gebaar destijds is ingesteld. Tevens zal ik de resultaten hiervan inbrengen in het kabinet, omdat de instelling van de stichting en de uitvoering van het breed historisch onderzoek in 2000 en 2001 een kabinetsbrede aangelegenheid is geweest. Separaat zal ik u op de hoogte brengen van de conclusies van het kabinet. 4. Rupiah-grondslag in de Wet uitkeringen en vervolgingsslachtoffers 1940-1945 Met mijn brief van 27 februari 2008, (kenmerk OHW-CB-U-2830702), informeerde ik u over het oordeel van de Commissie Gelijke Behandeling (CGB) van 16 augustus 2007 en het daarop gebaseerde beleidsadvies naar aanleiding van een klacht van een in Indonesië wonende gerechtigde ingevolge de Wet uitkeringen vervolgingsslachtoffers 1940-1945 (Wuv). De klacht betreft de uitzonderingsbepaling in de Wuv voor het berekenen van de hoogte van de uitkering, waarbij niet het Nederlandse levenspeil maar het levenspeil in Indonesië het uitgangspunt is, de zogenoemde ‘rupiah-grondslag’. In mijn brief van 22 oktober 2008 (Kamerstukken II 2008–2009, 20 454 en 25 839, nr. 92) schreef ik u dat ik – vanwege de complexiteit van het onderwerp - deskundigen heb ingeschakeld om onderzoek te doen naar de gevolgen van alternatieve berekeningswijzen. De uitkomsten van die onderzoeken zijn van dien aard dat ik de CGB onlangs heb laten weten dat ik geen uitvoering zal kunnen geven aan de door hen aangedragen alternatieven voor de rupiah-grondslag. 1 Meijer, H. (2005). Indische rekening; Indië, Nederland en de backpay-kwestie 1945-2005. Amsterdam: Boom Keppy, P. (2006). Sporen van vernieling; Oorlogsschade, roof en rechtsherstel in Indonesië 1940-1957. Amsterdam: Boom Eenheid Oorlogsgetroffenen en Herinnering WO II Ons kenmerk OHW-U-2978305 Pagina 11 van 20 Achtergrond De Wuv-uitkering wordt normaliter berekend op basis van een zogenoemde ‘euro-grondslag’. Slachtoffers kunnen ook in aanmerking komen voor een uitkering als de vervolging heeft plaatsgevonden in het voormalig Nederlands-Indië en men de uitkering in Indonesië aanvraagt. In dat geval geldt als uitgangspunt voor de berekening van de uitkering het aldaar uitgeoefende beroep of bedrijf en daarmee in feite het levenspeil in Indonesië – de kern van het gewraakte artikel 8, derde lid, onderdeel b, van de Wuv. De CGB is van oordeel dat er met dat artikel sprake is van een verboden (indirect) onderscheid op grond van ras. Het aantal gerechtigden in Indonesië van niet-Nederlandse afkomst is groter dan het aantal gerechtigden in Indonesië van Nederlandse afkomst en bovendien is de rupiah-uitkering in Indonesië lager dan die in euro’s, terwijl in andere ‘ontwikkelingslanden’ (in totaliteit enkele tientallen gerechtigden) wettelijk een eurogrondslag wordt gehanteerd. 8. Indisch Herinneringscentrum Bronbeek: stand van zaken In mijn brief van 22 oktober 2008 (Kamerstukken II 2008–2009, 20 454 en 25 839, nr. 93) heb ik u geïnformeerd over de stand van zaken betreffende de oprichting van een Indisch Herinneringscentrum op de locatie landgoed Bronbeek. Ik heb aangegeven dat de belangrijkste taak van het Indisch Herinneringscentrum Bronbeek (IHCB) betreft het overdragen van kennis over Nederlands-Indië en Indonesië met de nadruk op de Tweede Wereldoorlog en de nasleep daarvan aan een breed publiek. Eenheid Oorlogsgetroffenen en Herinnering WO II Ons kenmerk OHW-U-2978305 Pagina 20 van 20 Daarnaast zal het landgoed Bronbeek in de toekomst een Indische ontmoetingsplaats zijn, waar generaties samen kunnen komen om te herdenken en te vieren. Op 22 augustus 2009 heb ik het kantoor van het IHCB feestelijk geopend. Medio 2010 zal een publiekstentoonstelling van het IHCB en het Museum Bronbeek worden geopend. Daarmee zal ook het Herinneringscentrum voor Nederlands-Indië te Bronbeek voor bezoekers aantrekkelijker worden. Om de aandacht voor de Tweede Wereldoorlog in voormalig Nederlands-Indië te bevorderen zal in 2010 in alle laagste klassen van middelbare scholen het stripalbum De Brief als nationaal geschenk worden uitgedeeld. Het IHCB heeft het project inhoudelijk begeleid. De totstandkoming en verspreiding van De Brief zijn door mij financieel ondersteund. Ter ondersteuning van het IHCB en om meer aandacht te krijgen voor de oorlog in Nederlands-Indië heb ik in mijn programma Erfgoed van de Oorlog een aparte lijn Nederlands-Indië opgenomen. Dit heeft onder andere geleid tot de volgende producten: Webportal www.indieinoorlog.nl (IHCB); Indische reisgids (uitgeverij Open Kaart); Indische kamparchieven (NIOD en andere relevante instellingen); De digitalisering en vertaling van Japanse interneringskaarten van Nederlandse krijgsgevangenen (Nationaal Archief); Digitale onderzoeksgids Surinaams en Antilliaans erfgoed van de Tweede Wereldoorlog (NIOD).