De ASO van de familie.
Albert van Prehn (ICM Moderator 22 september 2010.
Hij was een doerakker, al toen hij klein was.
Moeder was alleenstaand en had de zorg over hem en 3 zusters, allemaal keurige meiden.
Alhoewel moeder ooit getrouwd is geweest en de kinderen hun vader hebben gekend, is zij nooit meer een relatie met een andere man aangegaan.
Je kunt dus stellen dat het verlies heel diep heeft gezeten en ik denk zelf dat deze doerakker die ik de naam Ferdi geen (afgeleid van zijn echte naam) ook geleden heeft onder het verlies van zijn vader op jonge leeftijd.
Als ouder, en vooral alleenstaande ouder in Indonesië na de 2e wereldoorlog, hep je jouw handen vol aan de opvoeding van het kroost en als je dan ook nog moet werken voor de kost dan kan het heel gauw gebeuren dat een jongen het verlies van een van de ouders niet kon verwerken en dat dat gebeurd zonder dat men het in de gaten heeft.
De oudste zus is een jonge vrouw die het opvoeden op zich nam, na schooltijd zorgde ze voor haar kleinere zusjes en broertje.
Indonesië na de jaren 50 was een land in opbouw, zo kort na de bevrijding moest het zijn zelfstandigheid ontwikkelen en de maatschappij was nog teveel in de ban van de ex-koloniale periode die meer dan 300 jaar heeft geduurd.
De meeste Indische mensen hadden een voorsprong op de rest van de bevolking en daarbij weren er nog steeds Hollanders woonachtig in het land was eens een kolonie was.
Ik weet nog dat het vreedzaam is en als je spreekt van tolerantie is dat wel daar in de oost, waar moslims, katholieken, protestanten, hindoes en boeddhisten gewoon naast en met elkaar leven.
Mijn aller jongste ervaring met de Indonesiërs was nog steeds die, van een afstand, kortom wij leefden eigenlijk gescheiden en zo hadden vele gemeenschappen de zelfde separate levenswijze.
Ferdi groeide net als ik op in een Indisch/Nederlands gezin, met de Nederlands-Indische gewoontes en eigenlijk gewoon op zijn Indisch gezegd, “Hollandse”manier van leven.
Het was een blonde Indo en als je niet beter weet zou je zeggen dat Ferdi een Griek was, fors gebouwd met zuid Europese gelaatstrekken.
Ik weet niet hoe het komt dat hij zo snel de verkeerde zijde van de maatschappij koos.
Hij was een neef van mij en ik leerde hem natuurlijk binnen de familie kennen.
Ook als vechtersbaasje en al gauw leerde ik dat je niet met hem moest spotten, natuurlijk zal mij niets gebeuren maar die paar kleine schermutselingen die ik met hem had, liet mij begrijpen dat hij mij ver de baas was, sterk als een beer en een zeer behendige straatvechter.
Hij was omdat hij blond was een mikpunt van spot bij de Indonesiërs met wie hij optrok en als een van hun, al gauw in buurt- en wijk gangs vertoefde.
Ja, ook in het vreedzame indie had je wijk en buurt gangs, veelmeer stoere jongetjes die hun wijk als territorium beschouwde, wat heet wijk, een straat eigenlijk.
Ik ben wel eens in een vijandige straat beland maar op een of andere manier had men geen interesse in mij, ik straalde waarschijnlijk naïviteit uit en men liet mij met rust, sterker nog, men sloot vriendschap met mij.
Ik denk dat het komt omdat ik onbewust de vrede zocht in mijzelf die de toenmalige wereld niet kon begrijpen. Vechten kwam niet in mijn woordenlijst voor en ik had genoeg geweld meegemaakt om te beseffen dat het alleen maar zinloos was.
De tijden dat ik in de vreemde wijken kwam is omdat ik mijn buurmeisje ging opzoeken die uit was logeren bij haar familie en daar was ik stapel op, dus maakte de afstand die ik per fiets moest afleggen niets uit. Ik kon geen dag buiten haar gezelschap.
Ferdi groeide op als een van de belangrijkste gangleiders en als gauw was hij een berucht figuur, als kind hoefde je maar te noemen dat je familie van hem was en men bedacht zich geen twee keer om jou met rust te laten.
Van het een kwam het ander en al heel snel was hij vertrouweling van vooraanstaande lieden die het wel makkelijk vonden om zo’n iemand bij de hand te hebben.
De zaken die daar op dat nivo aan de orde waren is eigenlijk niet voor fatsoenlijke (tussen haakjes) mensen bespreekbaar.
Ferdi verloor tussentijds zijn moeder van wie hij zielsveel hield en die hem nog enigszins houvast in het leven gaf.
De school was al gauw een plek die niet in Ferdi’s leven past en je trof hem daar niet aan, wel in de straten waar hij op handen werd gedragen door vele ongure types die angst voor hem hadden.
Hij verloor zijn enige liefdevolle ouder en was eigenlijk vanaf dat moment wees.
Naarmate de tijd verstreek verloor ik hem uit het oog en nadat wij in Nederland waren aangekomen hoorde je niets meer van deze neef.
Je groeit op ver van elkaar en wordt volwassen ver van elkaar en dan komt het moment dat het gezin toch hier in Nederland kwam. Je hebt niet ervaren wannneer maar ineens stond hij voor mij toen hij op visite kwam bij zijn Tante mijn moeder.
De jongen die vroeger al zo fors was, was nu helemaal een imposante man met een baard en zeer brede schouders, als je hem zou tegenkomen in een ongure buurt liep je liever een straatje om of als je onenigheid met hem had was je liever even op de weg ver van hem dan de confrontatie aan te gaan.
Van het een komt het ander, hij was niet zo geschoold maar dom was hij zeker niet. De harde levensschool had van de kleine vechtersbaas een sluwe en alerte grote kerel gemaakt die je niet kon beduvelen.
Dat merkte ik al heel gauw toen ik hem een keer in een bar aantrof. De figuren die daar altijd de haantjes waren en op hun manier de grote jongens wilden spelen en dus grote monden hadden pikte hij er zo uit en het duurde niet lang of mijn neef pakte hun aan. Het was alsof hij rook wie verkeerd was en wie niet want juist de verkeerde figuren pakte hij aan.
Ik wil er niet bij horen en nadat ik hem een paar keer had geprobeerd tot de orde te roepen, verliet ik de bar, wetende hoe het zou aflopen.
Ja hoor, later die week hoorde ik hoe het was afgelopen, er was flink gevochten en er vielen enkele slachtoffers, neef Ferdi kwam ik later tegen, wel wat gehavend maar alsof er niets gebeurd was.
De figuren die de bar altijd onveilig maakten en die zich graag in de aandacht hadden gewerkt, vooral bij meisjes, waren te kreupel om zich nog vaker in die tent te laten zien.
Of ik mij ervoor schaamde kon ik niet echt zeggen, ik was stiekem trots op deze neef, maar aan de andere kant kon ik niet echt met hem tot een goede communicatie komen.
Hij deed waar hij zin in had, op straat, in een openbare gelegenheid etc.
Hij was de ASO van de familie en als familie schaamde jij je voor hem, en….je vreesde hem ook.
Maar als neef wist je dat je altijd op hem kon rekenen. Als zwakkeling had je aan hem de beste hulp als hij in de buurt was, zonder dat hij je kent.
Je hoeft geen oud vrouwtje lastig te vallen als hij in de buurt was en het maakt niet uit met hoeveel hij te maken krijgt, hij gaat er in en beukt van zich af.
Het is een man met waarden en normen, weliswaar zijn normen en waarden, maar hij had een hart van goud op zijn manier. Voor mijn moeder was hij heel erg lief en het is alsof hij daar zijn troost zocht en liefde die hij eens van zijn eigen moeder ontving, de zuster van mijn moeder.
Voor mij als neef was hij altijd goed en ik kon altijd van hem opaan, maakte er nimmer gebruik van omdat ik het niet eerlijk vond.
Goedheid en genegenheid moet je kunnen beantwoorden en als dat in mijn geval moet gaan met een innerlijke afstand dan vind ik dat je hem in zijn waarde moet laten maar nimmer moet lastig vallen met hulp vragen op welke wijze dan ook.
Ik kon niet met hem communiceren, niet alleen vanwege zijn gebrek aan scholing maar ook omdat hij en een heel andere wereld leefde dan ikzelf, twee werelden die zo verschillend waren dat er een miscommunicatie ontstond en onbegrip.
Maar dat hij er voor mij was is overduidelijk, het lag niet aan hem, maar meer aan mijzelf.
Ik vond hem primitief en de wereld waarin hij leefde was geheel niet de mijne.
Ferdi groeide op ver van mij en de keren dat ik van hem hoorde was dat hij nog steeds in de wereld van geweld en overleving vertoefde.
Zijn zusters heb ik ook nooit meer gezien, ik weet alleen dat deze harde jongen die mijn neef is, innerlijk de juiste normen en waarden bezit die anderen doen voorkome, die ook te bezitten, maar duidelijk anders waren.
De man was eerlijk ondanks zijn harde levensstijl en dat kon je niet altijd van anderen zeggen. Ik kon er niet mee overweg, zijn levensvisie en levens stijl, maar ik heb hem meer bewonderd dan vele die ik tegenkwam op mijn levenspad waarvan ik wist hoe die waren maar die zich nimmer ECHT hebben doen leren kennen.
De mensen die dan in de fatsoenlijke wereld leven, maar eigenlijk de jungle hebben geschapen waarin Ferdi probeert te overleven.
Hij was de ASO van de familie. Ik denk dat hij nooit het overlijden van zijn vader heeft kunnen verwerken en daardoor zo opstandig in het leven staat.
Ik kan niet met hen communiceren maar voor ons was hij altijd een goede neef met waarden en normen,
Nomen en waarde die je toch kon vinden, ondanks zijn gedrag. Als”
ASO van de familie.
Opmerkingen
, Zo'n vriend hebben wij ook gehad, hij belandde bij de Marine en heeft vaak ""achter de wacht"" gezeten zoals dat toen heette, zijn verhalen en belevenissen waren talrijk, men vreesde zn recht voor zn raap taal en zn vuisten.
Bij ons tennisklubje waar hij ook was hadden we een eigen indische groep, we aten,kookten, maakten pret met elkaar.
Daar kon hij zichzelf zijn en werd vollledig geaksepteerd, , we kwamen de laatste tijd (de groep raakte uitgedund)nog wel een paar keer per jaar bij elkaar en haalden ouwe koeien uit de sloot,ik kookte dan weer lekkers voor hem.
Helaas is hij vorig jaar, wel op hoge leeftijd, overleden, het was een mooi rechtvaardig mens met zn hart op de goede plek zn foto staat op mn kast en we zijn blij met hem bevriend te zijn geweest!
Cornelia