President Prabowo: kolonisator Nederland onttrok 27 biljoen euro aan Indonesië
De Indonesische president Prabowo Subianto verrast met een astronomisch bedrag: volgens hem heeft Nederland omgerekend voor 27 biljoen euro (twaalf nullen, oftewel 27 duizend miljard) aan goederen meegenomen tijdens het koloniaal bewind.
is correspondent Zuidoost-Azië van de Volkskrant. Hij woont in Indonesië.
Hij noemde dat bedrag woensdag tijdens de opening van een defensiebeurs in Jakarta als argument waarom Indonesië meer geld moet uitgeven aan defensie. ‘Hadden we onze rijkdommen maar kunnen beschermen, dan was ons bruto nationaal product tegenwoordig misschien wel het hoogste ter wereld geweest.’
Blijf op de hoogte
Krijg een melding bij nieuws over Buitenland.
Volgens Prabowo is het genoemde bedrag afkomstig uit een niet nader genoemde studie en gaat het om een schatting van de waarde van alle goederen die door Nederland zijn meegenomen, omgerekend naar de waarde van vandaag. Het koloniale verleden van Indonesië illustreert volgens de oud-generaal waarom een land moet investeren in een sterke krijgsmacht: ‘Liever dood dan nog een keer gekoloniseerd worden!’
Korte rondgang
Deskundigen in Nederland kunnen het bedrag niet meteen thuisbrengen, blijkt uit een korte rondgang. Historicus Remco Raben (Universiteit Utrecht) kent geen studie waarin één bedrag wordt genoemd. ‘De opbrengsten van de VOC en het batig slot (winst, red.) van het Cultuurstelsel zijn bekend, maar na de introductie van privéondernemingen in Nederlands-Indië wordt het ingewikkelder.’ Emeritus hoogleraar Henk Schulte Nordholt (Universiteit Leiden) bevestigt dat de VOC en Nederland fors hebben verdiend aan de exploitatie van de Indonesische archipel, maar hij heeft geen idee hoe het genoemde bedrag tot stand is gekomen.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken zegt kennis te hebben genomen van de uitspraak van de Indonesische president en onthoudt zich verder van commentaar. Volgende week arriveert een omvangrijke economische missie uit Nederland in Indonesië onder leiding van een topambtenaar. Bedrijven en sectordeskundigen reizen mee naar diverse eilanden op zoek naar nieuwe samenwerkingen en investeringsmogelijkheden in de tuinbouw, maritieme logistiek en de watersector.
Koloniaal bestuur
Indonesië is momenteel bezig met het herschrijven van de geschiedenisboeken die op scholen worden gebruikt. Leerlingen zullen niet langer leren dat Nederland 350 jaar over Indonesië heeft geregeerd. Weliswaar arriveerde de eerste Nederlandse vloot al in 1595 in de archipel, maar de VOC beperkte zich lange tijd tot de specerijeneilanden rond de Molukken. Als de handelsmaatschappij in 1799 failliet gaat, neemt de Nederlandse Staat de bezittingen over. Na een lange reeks oorlogen met lokale vorstendommen valt pas vanaf 1913 de hele huidige archipel onder Nederlands koloniaal bestuur.
Vooral in de tweede helft van de 19de eeuw, toen Javaanse boeren verplicht commerciële exportgewassen als koffie, thee en suiker moesten produceren, verdiende Nederland goed aan de kolonie. In diverse jaren raakte ’s lands schatkist voor de helft gevuld met winst uit Nederlands-Indië. Nederlandse bedrijven verdienden ook royaal aan de handel in specerijen, rubber en olie.
Daags na het einde van de Japanse bezetting (1942-1945) verklaarde Indonesië zich onafhankelijk van Nederland. Na drie jaar gewapende strijd tekenden beide landen een soevereiniteitsoverdracht. Daarin stond onder meer dat Indonesië een schuld moest betalen van 4,5 miljard gulden (huidige waarde 15 miljard euro). Dat bedrag is in termijnen grotendeels overgemaakt aan Nederland.
Opmerkingen