Nederlandse excuses aan nabestaanden Rawagede
DEN HAAG - De Nederlandse ambassadeur in Jakarta biedt vrijdag namens de Nederlandse regering excuses aan voor het bloedbad dat Nederlandse militairen in 1947 in het dorp Rawagede op Java aanrichtten.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft dat maandag bekendgemaakt. De actie in het Indonesische Rawagede kostte destijds honderden mannen het leven.
Minister Uri Rosenthal noemt de excuses een passend gebaar. ''De excuses doen recht aan de ernst van de gebeurtenissen in Rawagede. Ik hoop dat zij de nabestaanden helpen deze buitengewoon moeilijke episode in hun leven af te sluiten en dat ze in staat zijn de blik op de toekomst te richten.''
De negen nabestaanden van slachtoffers van het bloedbad krijgen een schadevergoeding van 20.000 euro per persoon. Dat liet hun Nederlandse advocaat Liesbeth Zegveld maandag weten.
Gewaardeerd
De compensatie is bestemd voor zeven weduwen en voor de nabestaanden van een overlevende. ''Het is goed dat de nabestaanden de zaak nu kunnen afsluiten'', vindt Zegveld.
''Het is weliswaar 64 jaar geleden gebeurd en er was een stevige uitspraak van de rechtbank voor nodig. Maar dat de Staat geen hoger beroep instelt en excuses aanbiedt, wordt door de nabestaanden zeer gewaardeerd.”
Medogenloos
Op 9 december 1947 vielen Nederlandse troepen Rawagede binnen en doodden honderden mannelijke dorpsbewoners. Ook gevangenen en vluchtenden werden geëxecuteerd. Een onderzoekscommissie van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties noemde het Nederlandse militaire optreden een jaar later 'opzettelijk en meedogenloos’.
De militairen die verantwoordelijk voor het bloedbad in Rawagedeh waren, zijn nooit strafrechtelijk vervolgd. De Nederlandse regering heeft tot nu toe nooit excuses aangeboden of compensatie aan de nabestaanden betaald.
De weduwen zijn de eerste Indonesische slachtoffers van de strijd in 1945-1949 die de Nederlandse Staat hebben aangeklaagd voor misdrijven die in Indonesië zijn begaan.
Aansprakelijk
Half september bepaalde de rechtbank dat Nederland aansprakelijk is voor de schade die de nabestaanden hebben geleden en dat daarom schadevergoeding moet worden betaald aan zeven hoogbejaarde weduwen van slachtoffers.
Rosenthal gaf onlangs al aan dat hij snel, liefst voor de jaarlijkse herdenking op 9 december, een akkoord wilde over een schikking met de nabestaanden. In de Tweede Kamer vroegen GroenLinks en SP ook om formele excuses.
Tweede Kamer
De Tweede Kamer is blij dat Nederland excuses aanbiedt voor het bloedbad dat in 1947 in het dorp Rawagede op Java is aangericht. Ook vinden de politici het goed dat de nabestaanden van de slachtoffers worden gecompenseerd.
Han ten Broeke van de VVD noemt het een passend gebaar. ''Ik hoop dat met dit officiële excuus van de Nederlandse regering de nabestaanden de genoegdoening vinden waarnaar men zocht en dat deze beladen periode kan worden afgesloten.''
Ook Frans Timmermans, Kamerlid voor de PvdA, vindt het ''heel goed dat Nederland eindelijk excuses aanbiedt''. Hij stelt dat minister Uri Rosenthal van Buitenlandse Zaken een compliment verdient omdat er snel uitvoering wordt gegeven aan het vonnis van de rechtbank.
Koloniale verleden
GroenLinks-Kamerlid Mariko Peters is verheugd. Ze had samen met de SP eerder al aangedrongen op formele excuses. ''Deze excuses zijn niet alleen belangrijk voor de nabestaanden en hun gemeenschap maar ook voor de wijze waarop Nederland terugkijkt op de afwikkeling van het koloniale verleden'', aldus Peters.
''Het heeft te lang geduurd, maar het komt er nu toch van'', reageerde Kamerlid Harry van Bommel van de SP. Volgens hem doen de Nederlandse excuses ''recht aan de geschiedenis en de nabestaanden''.
Stichting
Het is belangrijk voor Rawagede dat Nederland excuses maakt en een schikking heeft getroffen met de nabestaanden, zegt voorzitter Sukarman van de stichting Rawagede in Indonesië.
De stichting heeft zich ingezet voor een financiële vergoeding voor de nabestaanden. Die laatsten zijn volgens Sukarman nog niet op de hoogte van de schikking. Vrijdag is er een officiële herdenking van het bloedbad in 1947.
Volgens Sukarman is het goed dat Nederland ook excuses maakt. ''De directe nabestaanden krijgen nu geld, maar voor bijvoorbeeld kinderen van wie de ouders al zijn overleden, of voor kleinkinderen zullen de excuses een soort van genoegdoening zijn'', zegt Sukarman.
Opmerkingen