Het Indisch Monument is een monument in Den Haag ter nagedachtenis aan alle Nederlandse burgers en militairen die in de Tweede Wereldoorlog het slachtoffer zijn geworden van de Japanse bezetting (1941-1945) van het voormalige Nederlands-Indië. Zij kwamen om in de strijd, in de kampen of tijdens dwangarbeid.
Het is ontworpen door Jaroslawa Dankowa en bevindt zich in de Scheveningse Bosjes. Het is op 15 augustus 1988 onthuld door Koningin Beatrix, 43 jaar na de capitulatie van Japan. Het monument bestaat uit 17 bronzen beelden, een kaart van Indië en de tekst “de geest overwint”.
Tot de oprichting werd in 1986 besloten door Ivo Samkalden (burgemeester van de gemeente Amsterdam en oud-bestuursambtenaar in Nederlands-Indië) en Harry Verheij (wethouder van de gemeente Amsterdam, en oud-verzetsstrijder).
De Japanse premier Toshiki Kaifu legde op 19 juli 1991 tijdens een staatsbezoek een krans bij het monument. Later die dag werd de krans, vermoedelijk door een demonstrant, in het water gegooid. Over dit incident betuigde premier Lubbers zijn spijt bij Kaifu, wat tot extra woede leidde onder Indische Nederlanders en andere Nederlanders met een oorlogsachtergrond in het toenmalige Indië.
Ter gelegenheid van de zestigste verjaardag van de Japanse capitulatie is op 27 juli 2005 in Madurodam een miniatuur van dit monument onthuld door Marc Albers, dat jaar burgemeester van Madurodam. Eigenlijk is het nu een “monument in een monument”, want weinigen beseffen dat Madurodam is opgericht ter nagedachtenis van oorlogsslachtoffer George Maduro, die in het verzet zat en later in Dachau terechtkwam.
De klok
In 1993 werd het bestuur van de Stichting Herdenking 15 augustus 1945 benaderd door het Comité Nationaal Vrijheidscarillon om één van de vier klokken van een carillon te financieren dat zij wilden aanbieden als Nationaal Geschenk. De geldinzameling werd gestart en € 36 000 werd opgehaald. Toen bleek dat de gemeente Den Haag niet akkoord ging met de plannen, mede omdat het carillon geplaatst zou worden bij het gebouw van de Staten Generaal. De plannen werden gestaakt en het geld werd uitgegeven aan de klok, die nu bij het Indisch monument staat.
Op 11 juli 1995 is een klok toegevoegd. Hij zal 30 minuten worden geluid tijdens de herdenking op 15 augustus en bij elke andere herdenking die bij het monument zal plaatsvinden.
Omdat de klok een latere toevoeging is, wilde kunstenares Dankowa niet dat de klok naast het monument zou komen, omdat het zou lijken alsof de klok bij haar monument zou horen. Hij is er toen achter geplaatst.
De klok is gemaakt door de Royal Bell Foundry en Petit Fransen te Aarle-Rixtel, in Noord-Brabant.
Opmerkingen