Een onderwerp waar een ieder van u die dit epistel zal lezen, op weg helpt om een inzicht te verkrijgen in de problematiek van mensen die te kampen hebben van het leven met trauma’s.
Als nieuw mens kom je via jouw geboorte op deze wereld, geheel blanco, zonder ervaringen behalve die van jouw geboorte.
Je weet nog niets en alles, wat de wereld jou in de toekomst zal bieden is nog niet aan jou besteed, dat zal later komen.
Als nieuwkomer ga ja al heel gauw te maken krijgen met het leven die hopelijk voor jou nog heel lang zal mogen duren, ondertussen begin je met jouw eerste ervaringen, je leert de stem van jouw moeder en vader, zuster, ooms en tantes kennen en ook de gezichtsuitdrukkingen. Daarbij ervaar je al gauw dat jouw lichaam voedsel nodig heeft en je ervaart ook de dorst, allemaal normale zaken. Ook liefde en genegenheid.
Maar wat als je in een omgeving op de wereld komt waar deze zaken niet zo vanzelfsprekend zijn, wat, als je al heel gauw in jouw prille bestaan moet ervaren dat eten en drinken, niet zo maar voor jou blijkt te zijn weggelegd? Wat als je al heel jong te maken krijgt met honger en dorst die jouw kleine lichaam teisteren en op de een of andere manier te kort doen? Wat als je inplaats van liefde en genegenheid, verwaarlozing, haat, afwijzing, geweld, misbruik, etc. ervaart?
Voor velen van ons zal dit niet zo herkenbaar zijn maar voor anderen is het een werkelijkheid, een feit, ja, zelfs een levensbedreigende werkelijkheid. Het is een verkeerde start voor een leven op deze planeet waar egoïsme en onverschilligheid de grootste boosdoeners zijn voor een jong leventje wat toevallig niet in een omgeving is geboren waar van alles beschikbaar is, en waar niet alles in harmonie is. Of dat latere ervaringen schokkend zijn?
Nu kom ik op een verwant onderwerp, het leven met een trauma opgelopen in jouw jonge, of middelbare jaren.
Je bent jong, kind, en leeft een normaal leventje, gezin, school etc., totdat er op een dag iets geheel onverwachts gebeurt wat jouw leven op een heel ander spoor zet. Vanaf die dag ben je ineens iemand anders geworden.
Het is ook zo met mensen die een oorlog hebben meegemaakt, seksueel misbruikt zijn, zelf in levensbedreigende situaties zijn terecht gekomen op een jonge leeftijd. Of je bent vanaf kind zijnde door volwassenen slecht behandeld.
DE gebeurtenissen hebben direct een impact, zodanig dat je er jouw hele verdere leven mee te maken krijt, eerst ben je je er niet van bewust, maar naderhand komt de klap ineens, onverwacht en zelfs op een verkeerd moment in jouw leven. Ik noem het de herbelevenissen.
Na een traumatische ervaring zullen heel wat mensen hun verdere leven minder tot geen last hebben, misschien dat zij inwendig wel getekend zijn maar zich dermate hebben gewapend tegen de buitenwereld dat zij er ogenschijnlijk geen last van zullen hebben.
Nu de anderen, die zich niet meer hebben kunnen herstellen en voor wie de ervaringen dermate schokkend zijn geweest dat ze daar hun hele leven verder last van zullen hebben. Ik kan enkele voorvallen noemen.
Er zijn gevallen van mensen die zich weten te handhaven tot de grens van de middelbare leeftijd. Op een gegeven moment komt alles in hevigheid weer boven en in eerste instantie weet men dan niet wat er aan de hand is, doch naarmate de tijd vordert gaat het gedrag, wat altijd al latent aanwezig is zich duidelijker manifesteren.
Het gedrag zal zich misschien niet zo duidelijk tonen naar de buitenwereld toe, tenzij men de persoon goed kent en de verandering in persoonlijkheid opmerkt, maar innerlijk zal de persoon zich veranderd voelen, eigenlijk wat altijd al aanwezig is, maar door de kracht van de jonge jaren is ingekapseld, komt nu langzaam aan de oppervlakte.
De persoon in kwestie is ziek, heeft een handicap die niet zichtbaar is. Een handicap waar de meesten luchtig over zullen doen of gewoon negeren. De persoon in kwestie zal zich niet gauw bloot kunnen geven, deels uit schaamte en deels uit angst voor zwakte, want zwak zijn met een PTS syndroom, Post traumatisch stress), is gevaarlijk, het is leven in een gesloten wereld, de wereld die zij zelf voor zich hebben gecreëerd. Het is een wereld waar de persoon in kwestie zich afsluit voor de buiten wereld, zich een muur om zichzelf heen bouwt.
Kenmerken van een PTS syndroom zijn o.a. de geslotenheid, het ontbreken van spontaniteit, de angst voor toenadering, de bindingsangst, de angst om zich kwetsbaar op te stellen. Niet te vergeten deherbelevenissen.
Daarbij speelt ook nog het fatalisme dat is ingesloten in de belevenis van de persoon in kwestie, fatalistisch negatief denken omdat de ervaringen hem hebben geleerd waar mensen toe in staat zijn, en het wereldbeeld negatief is ervaren.
Afhankelijk van de ervaringen die een PTS hebben veroorzaakt, zal het gedrag navenant zijn.
Als je zelf niet bent behept met een PTS syndroom zul je nimmer echt kunnen begrijpen wat het voor iemand betekent die het wel heeft.
Begrip kan je in bijna alle gevallen niet verwachten van anderen die verder zonder mankementen door het leven gaan en zich eigenlijk geen voorstelling kunnen maken van de kwellingen die een PTSér ondergaat.
Er zijn enkele uiterlijke kenmerken zoals, het wantrouwen naar anderen toe, de nachtmerries die op de gekste momenten opduiken en die de dag daarna nog steeds van invloed zijn op de geestelijke gesteldheid van de pts-er.
Het altijd aanwezige onbegrip wat vaak lijdt tot desoriëntatie gedurende bepaalde momenten, het zich afvragen van waarom, het gevoel wat aanwezig is in je wat je ten tijde van de gebeurtenissen heb moeten ervaren, het verdriet en de pijn, de boosheid en de machteloosheid, die de wonden nog veroorzaken. Die kunnen zich manifesteren en dan maken ze jouw dag tot een hel.
Huilen doe je niet, alhoewel de drang ertoe sterk aanwezig is, maar juist de angst voor de buitenwereld maakt dat jouw innerlijke je op die momenten emotieloos maken, als het ware jouw bewustzijn voor een deel uitschakelen.
Het is een middel om jouw naar buiten komende emoties die voor anderen vreemd aandoen, te beteugelen.
Je durft niet zwak te zijn want een mechanisme voorkomt dat, het is sterk gerelateerd aan de gebeurtenissen van de persoon in kwestie. Een mens met een trauma verwerking is in wezen iemand met een handicap. Een handicap die zijn of haar leven zal bepalen. Deze handicap is niet zichtbaar, bijvoorbeeld bij iemand die zijn been heeft gebroken en mank loopt. Neen, deze handicap is de stille en onzichtbare kwelling in de belevenis wereld van de persoon in kwestie.
Er zijn momenteel heel veel instellingen waar o.a. oude Indische mensen met een oorlogsverleden terecht kunnen. Ook zijn er diverse instellingen die doen aan trauma therapieën, in hoeverre zij baat hebben om de mens in kwestie te helpen hang af van twee factoren, de hulpverlener en de patiënt zelf. Die twee factoren zullen in evenwicht moeten zijn wil de behandeling baat hebben. Genezen doe je nooit, je zult er hoogstens mee om kunnen gaan.
De buitenwereld die ervaart wat jou mankeert zal komen met, zet het van jou af, het is zo lang geleden, maar ze nemen niet de kwelling weg waar iemand met een PTS zijn leven lang mee worstelt. Was het maar zo gemakkelijk, dan zou de wereld voor deze categorie mensen een stuk dragelijker zijn.
Als mens kom je onbevangen op aarde, maar soms veroorzaken buitensporige ervaringen een blijvende kwellende hinderpaal op de lange weg naar morgen.
Albertvanprehn(ICM Moderator) 19 januari 2012.
Opmerkingen