65 Jaar Molukkers in Nederland
Door: Ed Vermeulen
Op woensdagavond 21 maart 1951, nu iets meer dan vijfenzestig jaar geleden, meerde ruim vier weken na vertrek vanuit de op Oost Java gelegen havenstad Soerabaja het s.s. Kota Inten van de Rotterdamse Lloyd af in haar thuishaven Rotterdam.
Aan boord naast een grote groep van ongeveer negenhonderd Molukse militairen van het voormalige Koninklijk Nederlands Indische Leger* (KNIL) met hun gezinnen ook een wat kleinere groep Moluks marinepersoneel. Onder hen korporaal-bottelier L. ’Bertus’ Latuheru (stamboek-nummer 46659), zijn echtgenote Son Latuheru-Juliaansche en hun vier kinderen Hendrika, Johannes, Moses en Wijnand. Dat de in 1941 in Soerabaja geboren Moses (Mooz) later een goede collega bij Polygram en vriend zou worden lag nog wel in de toekomst
verborgen.
Bijzonder om te vermelden is dat onder de legaal aan boord zijnde Molukkers zich een groep van zevenenzestig, eveneens Molukse, verstekelingen bevond. De meesten van hen waren leden van de zogenoemde Polisi Negara, de staatspolitie van de inmiddels opgeheven deelstaat Indonesia Timur, en zijn door een Nederlandse legerofficier aan boord gesmokkeld. Door zich onder het motto: ’eens agent, altijd agent!’ als scheepspolitie te
KNIL-ers a/b s.s. Kota Inten, in het midden sergeant-majoor Smit, |
profileren bereikten ook zij het voor hen veilige Nederland. In totaal werden in een tijdsbestek van een kleine vier maanden ongeveer 12.500 Molukkers met twaalf grote scheepstransporten, ingeleid door het ms. Kota Inten en vervolgens de schepen Atlantis, Roma, Castel Bianco, New Australia, Groote Beer, Skaubryn, Somersetshire, Asturias, Fairsea, Goya en nogmaals de Kota Inten naar Nederland overgebracht. Het m.s. Asturias op 24 april vertrokken uit Jakarta, meerde op 16 mei af in de haven van Amsterdam, met aan boord ca. 1700 Molukse passagiers.
Hierbij het uit vijf personen bestaande gezin van KNIL militair Stefanus ‘Noes’ Ririhena, zijn echtgenote Liesbeth Noya, vierjarige zoon Bob en hun zes maanden oude tweeling (meisjes), waarvan één luisterde naar de naam Nona. Dat deze Nona jaren later de kleurrijke Baarnse persoonlijkheid Nona Salakory zou worden stond mogelijk al in de sterren beschreven maar was nog geen tastbare realiteit.
Aankomst in Rotterdam
De schepen hadden romantisch klinkende namen, dat wel, maar daarmee hield iedere vergelijking met de cruisevaart van nu op. Over de achtergronden van deze opmerkelijke volksverhuizing leest u in het vervolg van dit verhaal. Terwijl deze enorme logistieke operatie plaatsvond, zat ik in de derde klas van de Hervormde Lagere School in de Spoorstraat in de klas bij meester Hulst en droomde over later: zeeman worden en naar Indië varen.
__________________________
Opmerkingen