Column:  Herinneringen aan… een meisje van twaalf   door: Paul Baro

 

De ochtend van 19 september 1953

Het is zes uur in de ochtend en de stad Bandoeng komt langzaam tot leven in het heldere ochtendgloren. De straat-geluiden vermengd met het fluiten van vogels dringen ietwat gedempt door in de slaapkamer waar een grootmoeder met haar kleindochter slapen. Ciska opent slaperig haar ogen. Opeens schiet het haar te binnen, dat ze vandaag jarig is. Twaalf jaar is ze geworden. Bijna automatisch dwalen haar ogen af naar de enige kast in de kamer. Ja hoor, er hangt zoals elk jaar op haar verjaardag een nieuwe jurk aan de kast. Blij en dankbaar kijkt ze in de richting van haar oma. Die ligt nog in diepe rust op haar matras. Soms, als oma heel stil ligt, voelt Ciska of ze nog wel ademt. Haar kleine hand houdt ze dan dicht tegen oma’s neus om het ademen te voelen. Telkens weer blij en gerustgesteld als dat zo blijkt te zijn. Dan probeert ze zich voor te stellen hoe het zou zijn als oma er niet meer is. Ze huivert bij de gedachte en keert weer snel terug naar de vrolijke gedachte van haar verjaardag vandaag. Straks gaat ze naar school, gekleed in haar nieuwe jurk en ze mag snoepjes uitdelen; wat een feest! En ze verheugt zich op het speelkwartier. Dan gaat ze van het beetje geld dat oma haar elke dag meegeeft, lekkere pisang goreng kopen bij de verkoopster op straat.

Zorgen

Wat Ciska niet weet, is dat oma de afgelopen week nog naar het pandjeshuis (lommerd) is geweest om geld te lenen. De had namelijk geen geld meer voor stof en voor maakloon voor de nieuwe jurk van haar klein dochter. Haar pensioenbrief heeft ze als onderpand moeten achterlaten. Aan het eind van de maand moet ze alles met 5 % rente terugbetalen, maar dat deert haar niet. Oma is weduwe die twee echtgenoten heeft overleefd. Ze heeft een uitgesproken sterk karakter en een zwak voor jonge kwetsbare kinderen. Zelf al gezegend met twee dochters en één zoon (Njo), adopteerde ze nog twee kinderen: Jan en Annie. Njo, oma’s oogappel, is een aimabele opgewekte man, vol humor en met een bescheiden inkomen. Toen Ciska als derde kind in het gezin ter wereld kwam, voelde oma aan dat het gezin het financieel niet zou redden. Ciska was drie maanden oud toen ze naar oma ging. Sindsdien nam oma de hele verzorging en opvoeding van haar kleindochter op zich.

Inwonen

Oma en Ciska wonen in bij oma’s geadopteerde dochter Annie, haar man Theo en hun dochtertje Eli. Het huis waar ze wonen is vrij groot, maar moet gedeeld worden met anderen. Met z’n vijven bewonen ze de twee kamers aan de achterzijde. De grote kamer aan de voorzijde huisvest een kantoor. Dan is er ook nog een Chinese familie die in de garage woont. De voorgalerij van het huis kijkt uit op een riante tuin. Daar staan verscheidene grote bomen, zoals een sawoboom (sapodilla), een djamboe air (waterappel) en een klapperboom (kokospalm). Ciska speelt vaak in de tuin en klimt ook wel eens in de sawoboom om de rijpe vruchten te plukken, die zoet en sappig zijn.

59 jaar later

“Ach kijk nou toch eens”, roept Ciska uit en loopt naar het hek van de bungalow naast de strandboulevard van Playa del Ingles op Gran Canaria. De bungalow is wit gepleisterd en heeft een open voorgalerij. Langs de muur groeit een prachtige paarse Bougainville. Er staat zelfs een mooie bloeiende tjempaka (frangi pangi) in de tuin. Ik loop eveneens naar het hek en werp een blik in de tuin en de voorgalerij waar alles in diepe rust lijkt. Ik begrijp de reactie van mijn vrouw. Het geheel doet namelijk sterk denken aan de huizen in voormalig Nederlands-Indië. Zelf geboren op Java kan ik mij voorstellen, dat het allerlei jeugdherinneringen oproept. We kijken nog even naar de witte bungalow en de tuin met de herkenbare vegetatie. Dan neem ik de hand van mijn vrouw in de mijne en samen lopen we naar het bankje. Daar zitten we onder de schaduw van een reusachtige Yucca. Samen kijken we, bezig met onze eigen herinneringen, aan lang vervlogen tijden, over de zee met het eindeloos golvende water. We zwijgen, elkaar begrijpend, aanvoelend dat een enkel woord de betovering van het moment kan verbreken.

 

 

E-mail me wanneer mensen hun opmerkingen achterlaten –

U moet lid zijn van ICM - abonnement 8 euro per maand periode 2024 - 2025 om opmerkingen toe te voegen!

Doe mee ICM - abonnement 8 euro per maand periode 2024 - 2025

Blog Topics by Tags

Monthly Archives