Nederland valt aan
Reconstructie conflict Indonesië van 1947
Bij een van de meest dramatische vergaderingen die voorafgingen aan het begin van de Nederlandse aanval op de Republiek Indonesië in de zomer van 1947, was een deel van de aanwezige ambtelijke top in Indië aangeschoven. Leider van de Nederlandse onderhandelings-delegatie Schermerhorn schreef 's nachts in zijn dagboek dat hij walgde van deze bijeenkomst. Het is een treffende passage uit het boek 'Nederland valt aan', dat het conflict tussen Nederland en Indonesië 65 jaar geleden nauwkeurig reconstrueert. Op 21 juli zendt de NTR een documentaire uit met een weergave van de gebeurtenissen in 1947. Volg in de aanloop naar de uitzending op deze website wekelijks de ontwikkelingen.
Onbekende details
Wat u hierboven las is een van de vele bizarre scènes in het boek "Nederland valt aan", van de auteur Ad van Liempt, dat verscheen bij Uitgeverij Balans. Er zijn er nog veel meer: Schermerhorn, die zich de woede van de marine op de hals haalt door op een warme marineboot zijn colbertje over de loop van een kanon te hangen; de ongekende bemoeizucht van KVP-fractievoorzitter Romme inzake benoemingen; een topambtenaar van Buitenlandse Zaken die in zijn roddeltelegrammen alle hoofdrolspelers in het conflict met een Engels telwoord aanduidt - het boek Nederland Valt aan is een meeslepende, en soms hilarische reconstructie van de periode die voorafging aan de laatste grote oorlog van Nederland.
Die oorlog is bekend als de eerste politionele actie - de term is afkomstig van minister Van Kleffens die zijn collega's er tijdens een vergadering met klem op wees dat ze nooit het woord oorlog mochten gebruiken. Het is een van de meest succesvolle voorbeelden van "framing" in de Nederlandse geschiedenis.
Het boek probeert een antwoord te vinden op de vraag wat er toch toe heeft geleid dat de Nederlandse regering met ruime steun van de bevolking in de zomer van 1947 een oorlog begon, twee jaar, twee maanden en twee weken na de bevrijding van de Duitse bezetting. Uit het boek wordt duidelijk dat geldnood een belangrijke rol speelde. Minister van Financiën Lieftinck waarschuwde voor een faillissement van Nederland omdat de kosten van het leger in Indië, drie miljoen gulden per dag, niet meer te dragen waren. Ook de druk vanuit de legertop speelde een rol: generaal Spoor wilde per se dat het Indonesische leger stopte met aanvallen op Nederlandse soldaten. Er leek meermalen een oplossing onder handbereik, het laatst zelfs nog op 15 juli, maar uiteindelijk gaf het kabinet toch het groene licht voor een massale aanval.
Over project 'Nederland valt aan'
Het boek Nederland valt aan (een bewerking van een uitgave uit 1994) is onderdeel van een multimediaal project. Tot aan de dag dat de oorlog 65 jaar geleden begon verschijnt er wekelijks een webpagina op geschiedenis24.nl waarin wordt bijgehouden wat er 65 jaar geleden in het conflict tussen Nederland en de Republiek Indonesië gebeurde.
Op 21 juli zendt de NTR op Nederland 2 een bijzonder programma uit dat gebaseerd is op de research voor Nederland Valt Aan: het is een reconstructie van de eerste dag van die oorlog, in de vorm van een modern nieuwsprogramma op tv. De door Maartje van Weegen (die voor één keer terugkeert op tv) gepresenteerde nieuwsshow ziet eruit alsof er in 1947 al televisie was met live-verbindingen. Gerenommeerde verslaggevers uit het verleden zullen aan de reconstructie meedoen. De voorbereidingen voor dit experimentele programma zijn inmiddels in volle gang en zullen op de website van geschiedenis24.nl wekelijks worden gevolgd.
De reeds verschenen delen van deze serie kunt u via de links rechts op de pagina openen en lezen. Inclusief preview-filmbijlages!
Zie verder op NTR http://www.geschiedenis24.nl/nieuws/2012/mei/reconstructie-conflict-met-indonesie-in-1947.html
Opmerkingen