Advocaten: schuldvraag wordt strijd
door Paul Eldering
UTRECHT, vrijdag
Letselschadeadvocaten lopen zich warm om nabestaanden van de 298 slachtoffers van vlucht MH17 bij te staan bij hun claims.
Hun doel is om een zo hoog mogelijke schadevergoeding uit de ramp te slepen. Dat kan volgens hen zo in de tientallen miljoenen lopen. „De juridische messen worden geslepen, maar eerst willen de families zich bekommeren om hun dierbaren. We respecteren uiteraard het rouwproces”, zo zei Jan Willem Koeleman van Utrechtse Schade Advocaten.
Volgens hem zal het juridische steekspel vooral gaan om de vraag of Malaysia Airlines gerechtigd was over oorlogsgebied te vliegen. „Ook al waren er ogenschijnlijk geen barrières op 10 kilometer hoogte. Het is maar zeer de vraag of de autoriteiten in Oekraïne voor de rechter geloofwaardig zijn”, aldus Koeleman.
Wereldorganisaties IATA en ICAO en luchtverkeersleidingsorganisaties lijken hun handen volgens hem af te trekken van enige verantwoordelijkheid.
Kostwinner
„Interessant wordt wie dan wel aansprakelijk is. Volgens Nederlands recht is bij overlijden van een luchtreiziger naast uitvaartkosten ook derving van levensonderhoud een belangrijke post. Als de passagier kostwinner was, kan dat flink in de papieren lopen.”
Volgens het luchtvaartverdrag van Montréal hebben nabestaanden van iedere passagier in ieder geval recht op circa 120.000 euro ongeacht de schuldvraag. „Maar juist dat laatste wordt de strijd”, meent ook advocaat Arthur Flieger.
Als voorschot betaalt Malaysia Airlines bijna 4000 euro aan nabestaanden om directe kosten te dekken. Volgens manager Benelux Giles Gilbert wordt er actief contact met hen gezocht. „Een extern notariskantoor zoekt uit of alles klopt en het geld bij de juiste mensen terechtkomt.” Ruim de helft van deze bedragen is al uitgekeerd. „Soms is er onenigheid over wie het rechtmatige familielid is. Bijvoorbeeld in geval van echtscheidingen. Andere nabestaanden willen nog niets over geld horen. Ook dat eerbiedigen we.”
Ook reisverzekeraars en creditmaatschappijen hebben vaak een ongevallenpolis met hoge dekkingen. Al wordt ’molest’ als oorlog doorgaans uitgesloten.
Aanschaf systeem erg duur
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM, vrijdag
„Ik vrees dat de crash van de Malaysia Airlines Boeing 777 terroristen en andere criminelen doet beseffen dat het neerhalen van een passagiersvliegtuig veel meer impact heeft dan een aanval op een militair toestel”, aldus Mike Yanoov, directeur van Elbit Systems.
„Het zal wervend werken. Er circuleren tienduizenden zogenoemde manpad raketten op de wereld, alleen al na de val van Kaddafi in Libië kwamen er vele terecht in de woestijnen van Mali, Algerije en de Sinaï. Voor amper 5000 euro koop je er één. Een oude in Rusland gebouwde SA-7 of een geavanceerde Chinese Q-11. En dan nog wat in Noord-Korea, Iran en Pakistan wordt gemaakt. Levensgevaarlijk, omdat ze tot 7000 meter hoog reiken en eenvoudig te bedienen zijn.”
Dat is met de SA-11 die dood en verderf zaaide op vlucht MH17 wel anders. Alleen speciaal getrainde militairen kunnen ermee overweg. Toch bestaat ook tegen zo’n raket een middel dat in de militaire luchtvaart al vele jaren wordt toegepast. Met een radar frequentie jammer is het mogelijk een SA-11 af te schudden.
Israël besloot tot Operatie Skyshield om burgervliegtuigen te beschermen. Kosten voor de 42 Boeings en Airbussen: ruim 100 miljoen euro. Die prijs is reden voor andere landen af te zien van aanschaf van C-MUSIC. Elbit werd wel benaderd door een aantal Europese regeringen. „Nederland zat daar niet bij. „Het is te duur voor Lufthansa, KLM of British Airways om aan te schaffen”, aldus Yanoov. „Regeringen moeten beslissen. Ook in Israël ging het moeizaam. Maar nu kan El-Al landen en opstijgen, waar andere maatschappijen deze week vliegveld Ben Gurion in Tel Aviv moesten mijden.”
C-MUSIC kost ongeveer 4 miljoen dollar per vliegtuig. Uitgebreid met een systeem tegen hoger reikende raketten als de SA-11 verdubbelt de prijs.
Antwoorden