Bersiap deel II    door:  Herman Bussemaker

Japanners en Indonesiërs

De capitulatie van het Koninklijk Nederlands-Indische Leger (KNIL) op 8 maart 1942 was voor Nederlanders en Indonesiërs een schok. Het wakkerde het reeds voor de oorlog groeiende nationalisme sterk aan. De Japanse bezetter speelde hier handig op in door te benadrukken dat zij de Indonesiërs van het kolonialisme kwamen bevrijden. Azië voor de Aziaten werd de nieuwe leus. De door het Nederlandse bestuur gevangen Nationalistische leiders werden vrijgelaten en de Nationale beweging erkend, wat iets anders is dan het toekennen van de onafhankelijkheid. De eerste Japanse maatregelen waren gericht op de eliminatie van alles wat Nederlands was in de koloniale maatschappij. Dit omhelsde de fysieke verwijdering van alle volbloed-Nederlanders (de “totoks”), door hen te interneren. Nederlandse scholen werden gesloten, Nederlandstalige kranten en radio-uitzendingen verboden, alle betalingen van salarissen en pensioenen gestaakt. In de interneringskampen waren alle maatregelen gericht op een verdere vernedering van de geïnterneerden, vaak vlak voor de ogen van de Indonesiërs. Van de ca. 300.000 Nederlanders verdwenen er zo’n 100.000 uit de Indonesische samenleving. Over bleven de ruim 200.000 Indo-Europeanen, de Indo’s, die juridisch Nederlanders waren. Zij waren gemengdbloedig. Op Java bleven zij buiten de internerings-kampen, omdat de bezetter niet de mogelijkheden had om deze veel grotere groep in kampen onder te brengen. Op Sumatra echter, werd ook deze groep (daar ca. 10.000 mensen) wel geïnterneerd. Bovendien hoopten de Japanners op Java, dat de Indo’s vanwege hun gemengdbloedigheid bereid zouden zijn om met hen samen te werken. Dit bleek een misrekening De Indo’s bleven massaal trouw aan hun Nederlanderschap. Zeker in het eerste jaar van de bezetting kwam het Indisch verzet voornamelijk uit hun kring. Verder verzet kwam uit enkele pro-Nederlandse groepen Paranakan-Chinezen, de Zuid-Molukkers en van de Menadonezen en Timorezen. Dit verzet werd echter door de Japanners bloedig gebroken. 

foto- Proclamatie van de onafhankelijkheid van Indonesië door Sukarno in Batavia op 17 augustus 1945.

De vacatures in het Binnenlands Bestuur en de bedrijven, ontstaan door de interneringen werden door de Indonesiërs vervuld. De Japanners zelf vervulden alleen de topposities. De Indonesiërs bleken op hun taak berekend: treinen reden, radio, telefoon, water en elektriciteit bleven beschikbaar. Dit gaf het Indonesische kader een enorm zelfvertrouwen. Zij bleken hun eigen land te kunnen runnen.

De Japanners concentreerden zich nu op de jeugd. Er kwam een jeugd-organisatie, de Seinendan, die de Middelbare schooljeugd leerde omgaan met discipline en wapens en hen indoctrineerde met een felle haat tegen alles wat Europees en Amerikaans was. Deze jeugd zou in 1945 de revolutie dragen. Deze jongens en meisjes werden bekend als de Pemuda. Zij waren radicaal-nationalistisch en vervuld van haat tegen het Westen.

Naarmate de oorlog duurde en de Japanners in de Pacific door deAmerikanen in het defensief werden gedrukt, richtten zij op Java een inheems leger op, de Peta, ofwel de Sukarela Tentara Pembela Tanah Air, de Volksmilitie. Dit volksleger kreeg zijn eigen militaire officieren en staf, iets wat de Nederlandse overheid nooit had aangedurfd. De bataljons waren regiogebonden en alleen licht bewapend, dus zonder tanks en  artillerie. In totaal werden op Java 66 ban die bataljons opgericht. De Japanse terughoudendheid in hun bewapening bleek terecht. In februari 1945 kwam een Peta-bataljon in Blitar in opstand. Deze werd in bloed gesmoord. Maar het gevolg van de Japanse bezetting was, dat er in 1945 op Java ongeveer 2 miljoen jongeren militair waren geoefend en met wapens konden omgaan.

De Japanse capitulatie op 15 augustus 1945 als gevolg van het afwerpen van twee atoombommen, kwam volstrekt onverwacht. De Japanners werden door het geallieerde opperbevel verantwoordelijk gehouden voor de handhaving van orde en rust in de door hen bezette gebieden. Het Japanse leger besloot daarop tot een snelle en gedwongen ontwapening van de Peta. Dit vond plaats in een bliksemactie op 18 en 19 augustus 1945. Onder grote druk van de Indonesische jongerenorganisaties riep Soekarno op 17 augustus 1945 de onafhankelijkheid van Indonesië uit. Door de ontwapening van de Peta echter miste de jonge republiek een machtsmiddel om zelf orde en rust te handhaven.

Foto- Groep revolutionairen

Terecht vreesden de Japanners, dat dit hen in conflict zou brengen met de net onafhankelijk geworden Indonesiërs. En het Japanse opperbevel op Java besloot daarom over te gaan tot zelfinternering buiten de steden, in 14 gezonde bergoorden met veel voedsel. Daardoor ontstond er vanaf 1 september geleidelijk een machts-vacuum, dat niet door de geallieerde troepen werd opgevuld. Hierdoor bleef de Japanse militaire organisatie, ondanks de capitulatie, intact. Alleen al op Java waren er zelfs nog 70.000 goedbewapende en gedisciplineerde Japanse militairen. Tot eind september konden zij de Indonesische revolutie gewelddadig onderdrukken. Het moreel bleef goed; zo zijn er maar ongeveer 600 Japanners naar de Indonesische zijde gedeserteerd. Waar bleven de geallieerden?

Britten en Nederlanders

Na de capitulatie in 1942 werd het Nederlands-Indische territoir door de geallieerden opgedeeld in door hen gecreëerde bevelsgebieden. Sumatra werd vanwege de ligging vlakbij Malakka ingedeeld bij het Britse SEAC (South-East Asia Command) onder admiraal Mountbatton. Deze had zijn basis in Brits-Indië. Java, Borneo en de Grote Oost werden ingedeeld bij het Amerikaanse SWPA (South-West Pacific Aeria) onder generaal MacArthur, die zijn hoofdkwartier had in Australië. Deze generaal veroverde in 1944 West Nieuw-Guinea, het eiland Morotai en vervolgend de Filippijnen. Zijn plan was om in 1945 vanuit de Filippijnen de olievelden van Tarakan en Balikpapan te heroveren en van daaruit in Oost Java te landen. Dit heette het PLAN-MONTCLAIR. In Amerika echter ontstond bij de vakbonden veel commotie over het uitzicht dat Amerikaanse soldaten zouden sneuvelen bij de herovering van Europese koloniale gebieden. President Roosevelt besloot toen vlak voor zijn dood om geen Amerikaanse eenheden in te zetten bij de herovering van Britse en Nederlandse koloniën. Zijn opvolger, Truman, zette deze lijn voort. Tijdens de Conferentie van Potsdam in juli 1945, werd besloten dat Java zou vallen onder het Britse SEAC.  Australische troepen hadden inmiddels een deel van MONTCLAIR uitgevoerd, door de bezetting van Tarakan en Balikpapan.

De overdracht van Java aan SEAC zou plaatsvinden op 15 augustus 1945 (!). De Nederlandse regering in Londen en later in Den Haag steunde dit plan voor herverdeling. De Koninklijke Marine onder Vice-Admiraal Helfrich was uitgeweken naar Ceylon, waar Mountbatton zijn hoofdkwartier had. De Nederlands-Indische regering onder Van Mook was met een deel van de staf van het KNIL uitgeweken naar Australië, waar in Brisbane de Amerikaanse generaal MacArthur zijn

HQ had. Van Mook wist dat de Amerikanen veel meer manschappen en materieel hadden dan de Britten. Hij verzette zich tevergeefs tegen de overdracht. Hij bleek echter wel gelijk te hebben: de Britten in SEAC hadden slechts zes divisies beschikbaar, die primair werden ingezet bij de bezetting van de Britse gebieden: Malakka, Singapore, Brits Noord-Borneo en Hongkong. Voor de bezetting van Java en Sumatra was er maar één divisie beschikbaar. Hierbij kwam ook nog dat ze onvoldoende scheepsruimte voor handen hadden om deze te vervoeren. De eerste eenheden van deze divisie zouden pas op 29 september, zes weken na de capitulatie van Japan, voet aan wal zetten in Java.

Het KNIL had in Australië twee bataljons geformeerd, die werden ingezet met de Australiërs bij de herovering van Tarakan en Balikpapan. Krijgsgevangen KNIL militairen waren verspreid over Siam, Indo-China en Japan. De 9000 KNIL-militairen in Japan werden door de Amerikanen afgevoerd naar Manilla op de Filippijnen en vandaar met Britse vliegkampschepen vervoerd naar Balikpapan. Admiraal Helfrich, die met enkele marineschepen op 15 september in Batavia arriveerde, besloot daarop om de KNIL-bataljons over te brengen naar Batavia. Daar was echter slechts één transport-eskadron voor beschikbaar. Op 29 september 1945 landde de Britse bevelhebber Generaal Christison in Batavia, die onmiddellijk alle verdere transporten verbood. Het Nederlandse Bestuur ontbeerde daardoor een effectief machtsmiddel en werd daardoor geheel afhankelijk van de Britse militaire inzet voor het weer in handen krijgen van de kolonie.

foto- Deze tekening geeft de dreiging van de Bersiap goed weer. De trompetbloemen (links) zijn symbolen voor de dood. De put daaronder verwijst daar waarschijnlijk ook naar, omdat veel slachtoffers in hun eigen waterput geworpen werden. (Tekening in bezit van Museum Bronbeek)

Het gezagsvacuüm was inmiddels door de jonge Republiek opgevuld. Die nam alle hoge posten over van de Japanners en formeerde een regering en een voorlopig parlement in Batavia. Ondertussen gingen de Japanse interneringskampen  open en de Nederlandse mannen en jongens gingen op zoek naar hun vrouwen, moeders en zussen in vaak heel andere kampen. Hen werd geen strobreed in de weg gelegd. Vooral   de oudere Indonesiërs hadden medelijden en voorzagen hen van wat voedsel en treinkaartjes. Tot midden september konden de ex-geïnterneerden zonder problemen door Java reizen.

De ontwapende Peta-bataljons gingen zich hergroeperen onder hun commandanten. Ze hadden echter geen wapens. Het probleem was het vinden ervan en daartoe werden Japanse patrouilles overvallen. Dit leidde tot een versnelde terugtrekking van de Japanners uit de bergoorden. Sommige geïsoleerde Japanse eenheden werden gedwongen om hun wapens af te staan. Ook de jongeren, de Pemuda begonnen zich te roeren. Zij bewapenden zich met primitieve wapens, zoals speren (bambu runcing) en kapmessen (goloks). Tegen gewapende militairen waren zij geen partij, maar voor ongewapende burgers waren zij dodelijk. Hun wraak betrof nu de buiten de kampen verblijvende Indo-Europeanen, die zich tijdens de Japanse bezetting afzijdig hadden gehouden van de nationalistische bewegingen en uitkeken naar de terugkomst van de geallieerden. Indo-jongeren en de weggelopen jongens uit de kampen vormden onder leiding van oudere Ambonese ex-KNIL militairen strijd-groepen, die het voor de bedreigde Indo’s opnamen. In Batavia en Bandoeng ontstonden de eerste straatgevechten en de spanning begon op te lopen.

Bij zijn aankomst in Batavia gaf generaal Christison een pers-conferentie, waarin hij aangaf samen te werken met de Indonesische bestuurders in het handhaven van de orde. De Japanse legertop gaf daarop de Japanse garnizoenen toestemming om wapens af te geven aan de Indonesische politie, die deze weer doorsluisde naar de Peta-bataljons. In Soerabaja vielen de Japanse arsenalen geheel in handen van de Nationalisten, inclusief zware wapens zoals tanks en artillerie. De bataljons van het Indonesische leger, de Tentara Repoeblik Indonesia (TRI), in Oost en Midden Java werden hiermee bewapend.

De komst van de Britten verliep door de transportproblemen zeer traag. Vanaf Batavia werden Buitenzorg en Bandoeng pas in de loop van oktober 1945 bezet; Semarang en Soerabaja kwamen pas eind oktober aan de beurt. Zij bepaalden zich slechts tot de bezetting van deze vijf steden, de zogenaamde Key-Areas. Daarbuiten heersten de TRI en de Pemuda’s. Verder bleken de meeste Brits-Indische soldaten niet gemotiveerd. De oorlog was immers afgelopen en zij   wilden naar huis. En zeker niet sneuvelen voor een andere westerse mogendheid, Nederland. Brits-Indië was bovendien door de Engelse na-oorlogse regering van Attlee de onafhankelijkheid beloofd in 1947. 

Foto-  Duidelijke taal: wandposter in Batavia.

Ondanks dat er moord en plundering onder hun neus plaatsvond, grepen zij niet in. Dit verhoogde de chaos alleen maar. In twee steden wachtten de Japanse bevelhebbers de komst van de Britten niet af, maar veegden ze hun eigen straatje schoon van de Pemuda’s. Dit gebeurde in Bandoeng onder generaal Mabuchi op 10 oktober en in Semarang onder majoor Kido op 17 oktober. In Soerabaja daarentegen ontwapende de TRI de Japanners en interneerden hen. Hierdoor was de stad vanaf 10 oktober geheel in Indonesische handen.

Begin oktober kondigde de regering van Indonesië een voedselboycot af tegen alle buiten het interneringskamp verblijvende Europeanen, waarvan de meesten Indo-Europeanen. Dit was voor de Pemuda’s het startsein om gewelddadig op te treden tegen deze Indo’s. De Indonesische regering voorzag een bloedbad en vreesde voor haar internationale reputatie. Besloten werd daarom, de in haar ogen potentiële “vijfde colonne” van de Indo-Europeanen uit te schakelen.  Hiertoe werden de mannen en jongens van deze groep opgesloten. Op 4 oktober ging een bevel naar de directeuren van alle gevangnissen op Java, dat de gevangenissen voor of op

10 oktober leeg moesten zijn. De merendeels criminele gevangenen werden door dit bevel in vrijheid gesteld.

Rond 10 oktober begint spontaan het min of meer systematisch vermoorden van weerloze Indo-Europese vrouwen en kinderen. Op West Java gebeurt dit in Depok, in Midden Java in Brebes, Slawi en Tegal en in Oost Java in Toempang iets ten oosten van Malang. De moorden werden gepleegd door de Pemuda benden en waren van hogerhand niet gecoördineerd. Het waren plaatselijke acties. Wel ging de Indonesische regering diezelfde tijd over tot het arresteren van Indo-Europese mannen en jongens. Het bevel hiertoe ging naar de regionale en plaatselijke politiecommandanten en werd systematisch uitgevoerd. Er waren lijsten aangelegd van betrokken personen. De politie arresteerde alle mannen en jongens boven de 14 jaar en voerde ze af naar de lege gevangenissen. Dit gebeurde bepaald niet zachtzinnig. In Soerabaja liep deze  arrestatie zelfs geheel uit de hand. Op “Bloedige Maandag”, 15 oktober, 

werden vele tientallen mannen en jongens vermoord in de Simpang-Club. De overigen moesten spitsroeden lopen op weg naar de Kalisosok gevangenis, waar 2400 mannen en jongens onder de verschrikkelijkste toestanden  werden vastgehouden. Vrijwel alle Indo-Europese mannen en jongens werden aldus tussen 14 en 18 oktober opgepakt en opgesloten. In sommige gevangenissen bezweken ze in grote aantallen. In dat opzicht waren de Pledang gevangenis in Buitenzorg en die in Kuningan, Tjiandjoer, Pekalongan. Solo en Pasoeroean zeer berucht.

Deze arrestaties verergerden het probleem van de weerloze vrouwen en kinderen die nu onbeschermd achterbleven. De Indonesische regering vreesde terecht voor haar internationale reputatie en beval daarop de plaatselijke politie om oom deze groep te arresteren voor haar eigen veiligheid. Probleem was echter dat de gevangenissen al vol zaten. Er werd daarom op lokaal niveau geïmproviseerd door onbewoonde villa’s, leegstaande scholen. kloosters

plantageloodsen en suikerfabrieken provisorisch van prikkeldraad te voorzien en hierin de vrouwen en kinderen te proppen. Dit laatste moet vooral letterlijk genomen worden, want villa’s met vijftig tot honderd vrouwen en kinderen waren de norm.

Bij deze overbrengingen verloren de betrokken gezinnen vrijwel alle bezittingen en bezaten ze nagenoeg uitsluitend de kleren die ze aan hadden. Ook al was de internering voor hun eigen veiligheid, ook voor deze groep gebeurde het niet bepaald zachtzinnig. Velen die dit meemaakten, hebben aan dit opbrengen en het leven in deze verschrikkelijke kampen traumatische herinneringen. Eind november waren er in het Indonesisch Republikeins territorium ongeveer 50.000 Indo-Europeanen geïnterneerd.

In het aprilnummer van deze Nieuwsbrief volgt het laatste deel van deze artikelenserie over De Bersiap

Met dank aan N.I.C.C. en Herman Bussemaker

INDO-INSTRO-ROCK

Terugblik op de Indo-Rock, instrumentale rock & roll die gespeeld werd in de periode 1958-1965 door Nederlandse gitaargroepen, die volledig of in belangrijke mate bestonden uit muzikanten van Indische of Ambonese afkomst. Met een overzicht van de Indo bands, waarvan instrumentals op plaat of band (live) bekend zijn. De Indo-Rock pioniers leverden een unieke bijdrage aan ons muzikaal cultureel erfgoed.

Alle Indo-Rock bands die op deze site worden opgenomen voldoen aan bovenstaande definitie, die eind 70-er jaren gelanceerd werd door een handjevol verzamelaars van Nederlandse gitaarrock. Bij de vocale rock & roll van de Indo bands spreken we over Indo-Rock vanwege de kenmerkende begeleiding met vaak lange instrumentale breaks. Ondanks dat ook een aantal Nederlandse groepen door deze Indo bandjes beïnvloed werden en dus een indorock sound hadden, behoren zij niet in deze categorie thuis. Ze zijn te vinden op mijn site Neder-Gitaar-Rock.

The Story of Indo-Rock (English)

Electric Johnny & his Skyrockets (1960)
In de voormalige CNR Studio aan de Sumatrastraat, Den Haag (fotocollectie: Jan Schouten)

Mijn eigen inspiratie voor het woord Indo-Rock kwam door de gitaarmuziek van Electric Johnny & his Skyrockets, vanwege hun unieke en grote bijdrage aan instrumentale gitaarrock in de periode 1960-1962. Zelf gebruikte ik de term term Indo-Rock voor het eerst in januari 1975. Ik schreef toen een brief aan VARA radio producer Willem van Beusekom, waarin ik een suggestie deed om weer eens een uitzending van "Poprekonstruktie" over Nederrock te maken. Ik had er een hele lijst bij gedaan met platen van Nederrock groepen met vooral Indo's in de bezetting en die samengebracht onder de noemer Indo-Rock. Op 18-02-1975 heeft Willem van Beusekom in een radio uurtje over Nederrock de term Indo-Rock ook daadwerkelijk voor de eerste keer op de radio verkondigd! De allereerste publicatie waarin ik de stijlnaam Indo-Rock gebruikte, schreef ik in het najaar van 1977 voor het Engelse blad "New Gandy Dancer" - The Magazine for Rock Instrumental Music (Issue 10 - November 1977).

Met name Peter Riefhof (†)(hij speurde de oude Indorockers in Den Haag op), George Evers (hij publiceerde een aantal boeken in eigen beheer over Instrumentale Rock), Louis Smeets (producer van de Rock & Roll Methode op Hilversum 3) en Leon Donnars (producer van het Indo-Rock programma op Radio Lokatel en oprichter van de Stichting Indo-Rock) hebben begin 80-er jaren bijgedragen aan de snelle verspreiding van het nieuwe woord Indo-Rock.

Fraai sfeerbeeld van de Haagse Indo-Rock Scene ca. 1965 - The Black Eye in Rolschaatspaviljoen Zuiderpark
Liggend: Ruud Toorop, staand Tony Lentze (l) en Harry Bredow (r), achterin Joop Ketting Olivier
(foto: Sam Patty / collectie: Jan Patty)

De eerste Indo bandjes waren actief in Rotterdam en Den Haag, maar ook in steden als Amsterdam, Zaandam, Vlissingen, Maastricht, Groningen en andere plaatsen waren ze te vinden. The Tielman Brothers waren de trendsetters en hun roots zoals de traditionele Indonesische volksmuziek, krontjong, gamelan, Hawaiian steelgitaar melodieën en de muziek van gitaarpionier Les Paul wisten ze in de 2e helft van de 50-er jaren te vermengen met de toen net in opkomst zijnde rock & roll klanken. Hun platenproduktie voor Bovema in de periode 1959-1961 die uitkwamen op het Imperial label, bevatten bijna reeds alle ingrediënten voor de Indo-Rock.

The Tielman Brothers -Black Eyes/ Rollin' Rock (live TV show 23 jan.1960)

Alle cliches uit de rock-‘n-roll van de 50’s samengevat in een videoclip

Het is de moeite waard deze video te bekijken. Het is niet alleen de moeite waard, het is een openbaring. U zult geen moment spijt hebben van de ruim negen minuten die de video duurt. Hier zijn op sublieme wijze alle kenmerken van de Rock & Roll samengevat en dan praten we over een televisie-uitzending uit 1960 !
Vier jaar vóór de Beatle-mania, zeven jaar vóór Jimi Hendrix zich op de gitaar onsterfelijk maakte door deze als een bijna buitenaards wezen te bespelen. Een jaar vóór de eerste single van Dick Dale werd uitgebracht, een gitarist die de briljante basis legde welk Hendrix inspireerde. Zes jaar vóór het geweld van The Who de wereld zou verbazen. Negen jaar vóór het verschijnen van de Stooges en 15 jaar vóór The Clash en Sex Pistols.
De Tielman Brothers, de hoofdrolspelers in deze video, lieten een staaltje van techniek zien, welke de gekte van de Rock & Roll typeerde en afrekenden met elke vorm van statisch optreden op het podium. Samenvattend een optreden dat nog woester was dan het wilde jazz-concert van Gene Krupa.
Dit optreden vond plaats op de Nederlandse televisie op 23 januari 1960.
De Tielman Brothers kregen de gelegenheid om in de Nederlandse Omroepstudio’s het ontstaan van de gekte in de Rock & Roll te vertonen. Andy (sologitaar), Reggy (gitaar), Phonton (contrabas) en Loulou (slagwerk) bespeelden de gitaren met hun tanden, met hun voeten, ze gooiden de contrabas op de grond en klommen er bovenop, met opzwepende solo’s op de gitaren en stuwende bassen, dit tot absolute verbijstering van de niets vermoedende toeschouwers en nog vele generaties daarna die nog van ze zouden horen. Het ontbrak er nog maar aan, dat ze een gitaar in brand staken…

In 1961 verschenen ook de eerste albums van The Ventures in Europa en deze stijl sprak een groot aantal Indo gitaristen enorm aan. Strakke, soms rollende en dan weer gevoelige gitaarpartijen en een vleugje country, dat was het helemaal. De beide gitaristen Bob Bogle (sologitaar) en Don Wilson (ritmegitaar) speelden op een Fender Jazzmaster en dit is mogelijk de verklaring voor de opmars van deze gitaar onder de Indo groepen. Andy Tielman verklaarde later: 'We gingen over van Gibson gitaren op Fender, want daar kon je beter mee gooien. Ze waren lichter, weet je.'

The Ventures 1961: Bob Bogle en Don Wilson

Het essentiële element van de Indo rockers was hun kompakte speelwijze, waarbij drums, bas- en ritmegitaar een eenheid vormden en de sologitaar zijn eigen partij speelde. Een extra ritmegitarist of soms 2e sologitarist ondersteunde de sologitarist met versterkte accenten, tegenritmes of zwaardere baslijnen over twee of drie snaren gespeeld. Stuwende gitaren op de lage snaren. Andy en Reggy Tielman brachten aan het eind der 50-er jaren reeds op onnavolgbare manier hun instrumentals op deze wijze voor het voetlicht.

The Tielman Brothers - Rock It Up - live TV show jan.1959
Opname Kaffee Kossenhaschen, Mannheim januari 1959 (HR Hessischer Rundfunk)

Een groot aantal Indo rockers kreeg aanlokkelijke aanbiedingen om in Duitse clubs als professionele muzikanten aan de slag te gaan en de hoogtij dagen van de Indo-Rock braken aan, totdat de veel goedkopere Engelse bands omsteeks 1964 met hun beat muziek voorgoed een einde maakten aan deze scene. In Nederland zelf kenden we nog een aantal andere stromingen binnen de Indo-Rock. Allereerst zijn er de groepen die een mix speelden van Latin dansritmes en instrumentale rock & roll en ook experimenteerden met 2 sologitaristen. De belangrijkste exponenten van deze South-American Rock stijl waren uiteraard de 'uitvinders' hiervan Electric Johnny & his Skyrockets en verder bekende bands zoals The Rollers, Boy & his Rollin' Kids, Tony & his Magic Rhythms en The Hap-Cats. Het repertoire van The String-A-Longs paste in die tijd naadloos aan bij de stijl van de Indo bands. Dan zijn er nog de groepen, die piano en orgel integreerden in de Indo-rock. De Rotterdamse Oety & his Real Rockers leverden de basisarrangementen en de latere muzikanten voor de supergroep The Javalins.

Helaas werd er in verhouding bitter weinig studiomateriaal opgenomen in de gouden jaren van de Indo-Rock 1961-1963, de kans werd de top Indo bands vaak wel aangeboden, maar er was te weinig animo bij de muzikanten zelf. De minder bekende groepen kwamen nauwelijks aan de bak, omdat er sowieso al weinig interesse bestond bij de meeste platenmaatschappijen. Gelukkig zijn er achteraf gezien nog opmerkelijk veel privé bandopnamen gemaakt in de de periode 1961-1965. Met name het audio- en beeldarchief van Sam Patty (†) dat nu beheerd wordt door zijn broer Jan en de Stichting Indo-Rock is uniek te noemen en is met recht een brok muzikaal historisch erfgoed van de roemruchte Indo-Rock scene.

De term Indo-Rock wordt heden ten dage te pas en te onpas overal opgeplakt en omdat de vlag de lading nu niet meer dekt, breng ik onder de naam Indo-Instro-Rock alleen die Indo-Rock bands bijeen, die voldoen aan de oorspronkelijke bedoeling van bovengenoemde definitie.

piet muys, juli 2000

Andy Tielman
geb. Makassar, Celebes 30-5-1936
† Rijswijk 10-11-2011

• Hulp gevraagd!

 

* The Black Arrows * The Black Dynamites(Los Indonesios) * The Black Magic * Boy & his Rollin'Kids * The Crazy Rockers * The Crazy Strangers * The Crescents (Danny Angel) * The Destroyers * Electric Johnny & his Skyrockets * The Fire-Devils (The Firebirds) * The Hap-Cats * The Hondos  * The Hot Jumpers  * The Hot Rollers * The Hurricane Rollers   * The Javalins * Oety & his Real Rockers * The Pacifics * The Rockin' Blacks  * The Rhythm Strings (Ricky &) * The Rollers  * The Royal Teens * The (Sky) Meteors  * The Strangers * The Swallows * The Tielman Brothers * The Timebreakers (Franky &) * Tony & his Magic Rhythms * The Travel Five * The Tropicals (Jimmy Ward) * The Twangies * (Wendy &) The Gardenias

• Indo-Rock-Gallery (Indo-Rock bands van Groningen tot Maastricht)

• Jimmy Ward - De Ierse Indo-Rock zanger

De Maandblad de MoessOn ‘’ WIE IS BANG VOOR EEN IDENTITEIT’’ ?

De  MOESSON van deze maand kwam met een zeer curieus artikel waarin een ex-medewerker/journalist (Indo dese/deze-zegt hijzelf ook trouwens) van NRC Handelsblad vertelt over de keuze van zijn identiteit. Citaat: “’Identiteit is een keuze’’

Excuseer me een moment, hier is iets aan de hand waar ik nog geen weet van heb. Zover ik weet is identiteit (van een individu en ook van geen individu (dieren dus)) geen ad libitum keuzeartikel. Je bent het  of je bent het niet (het maakt niet uit wie of wat). Ben je het niet, dan ben je het niet, ben je het wel, dan ben je het. (citaat van Godfried Bomans – in Erik het kleine insectenboek). Hier wordt duidelijk (en met humor) geïllustreerd hoe het met het zijn - de identiteit dus - van iemand of iets gesteld is. Je identiteit wordt bepaald bij je geboorte. Een identiteit kun je aannemen; (of een idee: in vermomming- of dit laatste tot iets waarachtigs zal leiden is de vraag)) dat is heel wat anders dan de keus hebben, of liever gezegd bezitten. Ach die arme man heeft, begrijp ik, nooit een identiteit gehad  bij zijn geboorte in het voormalig Nederlands Indië waar hij het levenslicht heeft gezien ? Hoe wonderlijk. Het liefst zou hij in een of ander stad of dorp in Nederland geboren wilde worden (Beemsterzwaag of zo).

Vanzelfsprekend veroordeel ik niemand die een andere identiteit wil aannemen; per slot leeft de heer Moll in een vrije wereld. Anderzijds zou hij ook voor een Eskimo, Indiaan, Esquiliniaan of Mongool opteren. Allemaal zeer respectabele identiteiten nietwaar.

Het schijnt dat de geïnterviewde de heer Hans Moll voortdurend worstelt met dit dilemma; nu hij niet meer werkzaam is knaagt dat zeker. Maar waarom toch, al die kommer en kwel op te roepen waar uiteindelijk geen oplossing voor is; het is niet nodig om je zelf zo te pijnigen (en in Molls situatie te straffen?) voor  het mooie -  het unieke en goede - wat je al bezit.? En de tragiek van dit geheel zet zich voort met het noemen van enkele persoonlijke bijzonderheden: de heer Moll wil graag HOLLANDER zijn (geen Nederlander – neen – Hollander).Even terzijde: een Hollander (of voor mijn part Nederlander) heeft ook niet gevraagd om Hollander te zijn (of te worden). Zij zijn het nu eenmaal en niet anders. Wanneer mijnheer Moll nu eens precies en duidelijk vertelt wát hij daarmee bedoelt, dan kunnen we daar kennis van nemen. Overigens kun je nimmer een Hollander zijn (of worden); ook al eet je elke dag aardappels met kool en jus of anderszins, je in de winter per sé moet (kunnen) schaatsen, gedraag je als de Hollander in goede en slechte tijden, en met nog meer Hollandse ‘’deugden’.: het wordt nooit wat. De Hollander zou hier om scháterlachen.  Kortom  een absurde situatie.

Hoe schizofreen moet je zijn om zoiets te beweren en te voelen of is het wellicht weer eens die cryptisch Indo spelletjes die de heer Moll met ons speelt ? Ach, de arme man moet nu eenmaal zijn ei kwijt en dat doet ie door zich te laten interviewen door een journalist van het maandblad Moesson. Deze journalist van Moesson schijnt, te oordelen naar het artikel dat hier wordt doorwrocht van gisteren door de vragen die hij aan de heer Moll had gesteld niet weer te geven. Zo moet de lezer van het bewuste artikel maar naar gissen of ins blaue hinein interpretieren. De journalist van Moesson had  daarmee al zijn kansen gemist om de heer Moll kritische vragen te stellen. Niet scherp geweest van de journalist wanneer we dat allemaal zo kunnen lezen. Aan zo n artikel heeft niemand toch wat aan. Simpel kritische verslaggeving doen en dan komen de gezonde publieke discussies wel vanzelf los.

De heer Moll gunde in het bewuste artikel een klein inkijkje in zijn familiedomein. Ontroerend, maar ook wel iets waar ik een paar vragen over heb. Want niet iedereen zal zich daarin herkennen, als hij over zijn vader vertelt (iets donker van kleur !sic), die weliswaar goed opgeleid zo onderdanig was wegens de mensen die in het voormalig Nederlands Indië het voor het zeggen hadden. De heer Moll had gelijk over de sociale sfeer en het wederzijds gedrag die er heerste tussen  machthebbers en de rest van de gemeenschap. Autochtoon of Indo/Europeaan. Maar dat kenden we maar al te goed van de dwangmatigheid van voormalige kolonialen.

Hoe blanker je was (of werd door geboorte) des te meer kansen (privileges) je (zou kunnen) krijgen. (Bellini)

De zogenoemde ‘’onderdanigheid’’ was niet zozeer onderdanig, maar eerder uit respect voor een medemens (ongeacht wie) dat voortkomt uit de gedegen opvoeding en gedragsvormen van goede manieren van de Indo/Europeanen. In de tijd dat de Indo/Europeaan in dit land kwam (en trouwens ook elders in Europa) was het voor de Nederlanders even schrikken hoe ‘’timide’’ ze wel waren. Immers de grootste fout was dat de Nederlandse Staat en regering bewust hadden verzuimd (!) de Nederlandse bevolking (successievelijk) te informeren dat er in het voormalig Nederlands/Indië zo vele nakomelingen van Europeanen leefden, die een wel afwijkende gedrag vertoonden. (d.w.z.beleefd-overbeschaafd met perfecte manieren). (Blokker)

Een andere bewering in het vermaledeide artikel was bijvoorbeeld dat de heer Moll ‘’erachter’’(cit.) was gekomen dat Nieuw Guinea (na 1949 nog Nederlands gebied was) bedoeld was om een soort provincie te maken voor Indo ‘s. (Indo/Europeanen). Ik vraag me af waar hij deze wetenschap vandaan haalt. Door wie werd het bedacht of geopperd? Geen enkele bronvermelding: een slag in de lucht. Uiteindelijk was hij en zijn familie naar Nieuw Guinea verhuisd. En dan zegt de heer Moll dat hij zijn ouders nog steeds dankbaar is ‘’dat hij mazzel had”(cit.) om naar Nederland te vertrekken. Begrijp ik het goed? Had de heer Moll geen Nederlands paspoort (meer?); was hij Statenloos of had hij misschien zijn paspoort ingeruild voor een Indonesische? Het is mij zo onduidelijk.  Wel kan ik zeggen dat er bij het toenmalig Koloniaal Bestuur een groot probleem ontstond nadat de 2^e Wereldoorlog was afgelopen en de Nationalisten amok maakten voor onafhankelijkheid. En dat probleem zag het Koloniaal Bestuur eigenlijk te laat om voorzorgsmaatregelen te nemen ter bescherming van  de Indo/Europese bevolkingsgroep, die op haar beurt afvroeg wat er dan met hen zou gaan gebeuren wanneer het voormalig Nederlands Indië eenmaal onafhankelijk zou worden. In feite werd deze bevolkingsgroep min of meer in het diepe gegooid.

En dan komt de heer Moll met de boude bewering dat de Indo ‘s (zo noemt hij ze bij voortduring) eigenlijk niet konden/kunnen koken, omdat (citaat): ‘’omdat de kokkin dat deed..’’ Een complete misser. Hier blijkt dat de heer Moll en de journalist van Moesson geen weet en kennis hebben van de culturele en culinaire historie van de Indo/Europeaan. Er komt geen einde aan het generaliseren. Wanneer het duo zich eens goed verdiepten in deze materie zullen ze wel tot een ander genuanceerder oordeel komen. Maar helaas, het kwaad is al geschied en zo zadelt iemand die in deze specifieke situatie zichzelf nog nauwelijks kent en tussen hemel en aarde bevindt anderen met kommer.

PJOTR XERXES SICCAMA

Een onderwerp waar een ieder van u die dit epistel zal lezen, op weg helpt om een inzicht te verkrijgen in de problematiek van mensen die te kampen hebben van het leven met trauma’s.

Als nieuw mens kom je via jouw geboorte op deze wereld, geheel blanco, zonder ervaringen behalve die van jouw geboorte.

Je weet nog niets en alles, wat de wereld jou in de toekomst zal bieden is nog niet aan jou besteed, dat zal later komen.

Als nieuwkomer ga ja al heel gauw te maken krijgen met het leven die hopelijk voor jou nog heel lang zal mogen duren, ondertussen begin je met jouw eerste ervaringen, je leert de stem van jouw moeder en vader, zuster, ooms en tantes kennen en ook de gezichtsuitdrukkingen. Daarbij ervaar je al gauw dat jouw lichaam voedsel nodig heeft en je ervaart ook de dorst, allemaal normale zaken. Ook liefde en genegenheid.

Maar wat als je in een omgeving op de wereld komt waar deze zaken niet zo vanzelfsprekend zijn, wat, als je al heel gauw in jouw prille bestaan moet ervaren dat eten en drinken, niet zo maar voor jou blijkt te zijn weggelegd? Wat als je al heel jong te maken krijgt met honger en dorst die jouw kleine lichaam teisteren en op de een of andere manier te kort doen? Wat als je inplaats van liefde en genegenheid, verwaarlozing, haat, afwijzing, geweld, misbruik, etc. ervaart?

Voor velen van ons zal dit niet zo herkenbaar zijn maar voor anderen is het een werkelijkheid, een feit, ja, zelfs een levensbedreigende werkelijkheid. Het is een verkeerde start voor een leven op deze planeet waar egoïsme en onverschilligheid de grootste boosdoeners zijn voor een jong leventje wat toevallig niet in een omgeving is geboren waar van alles beschikbaar is, en waar niet alles in harmonie is. Of dat latere ervaringen schokkend zijn?

Nu kom ik op een verwant onderwerp, het leven met een trauma opgelopen in jouw jonge, of middelbare jaren.

Je bent jong, kind, en leeft een normaal leventje, gezin, school etc., totdat er op een dag iets geheel onverwachts gebeurt wat jouw leven op een heel ander spoor zet. Vanaf die dag ben je ineens iemand anders geworden.

Het is ook zo met mensen die een oorlog hebben meegemaakt, seksueel misbruikt zijn, zelf in levensbedreigende situaties zijn terecht gekomen op een jonge leeftijd. Of je bent vanaf kind zijnde door volwassenen slecht behandeld.

DE gebeurtenissen hebben direct een impact, zodanig dat je er jouw hele verdere leven mee te maken krijt, eerst ben je je er niet van bewust, maar naderhand komt de klap ineens, onverwacht en zelfs op een verkeerd moment in jouw leven. Ik noem het de herbelevenissen.

Na een traumatische ervaring zullen heel wat mensen hun verdere leven minder tot geen last hebben, misschien dat zij inwendig wel getekend zijn maar zich dermate hebben gewapend tegen de buitenwereld dat zij er ogenschijnlijk geen last van zullen hebben.

Nu de anderen, die zich niet meer hebben kunnen herstellen en voor wie de ervaringen dermate schokkend zijn geweest dat ze daar hun hele leven verder last van zullen hebben.  Ik kan enkele voorvallen noemen.

Er zijn gevallen van mensen die zich weten te handhaven tot de grens van de middelbare leeftijd. Op een gegeven moment komt alles in hevigheid weer boven en in eerste instantie weet men dan niet wat er aan de hand is, doch naarmate de tijd vordert gaat het gedrag, wat altijd al latent aanwezig is zich duidelijker manifesteren.

Het gedrag zal zich misschien niet zo duidelijk tonen naar de buitenwereld toe, tenzij men de persoon goed kent en de verandering in persoonlijkheid opmerkt, maar innerlijk zal de persoon zich veranderd voelen, eigenlijk wat altijd al aanwezig is, maar door de kracht van de jonge jaren is ingekapseld, komt nu langzaam aan de oppervlakte.

De persoon in kwestie is ziek, heeft een handicap die niet zichtbaar is. Een handicap waar de meesten luchtig over zullen doen of gewoon negeren. De persoon in kwestie zal zich niet gauw bloot kunnen geven, deels uit schaamte en deels uit angst voor zwakte, want zwak zijn met een PTS syndroom, Post traumatisch stress), is gevaarlijk, het is leven in een gesloten wereld, de wereld die zij zelf voor zich hebben gecreëerd. Het is een wereld waar de persoon in kwestie zich afsluit voor de buiten wereld, zich een muur om zichzelf heen bouwt.

Kenmerken van een PTS syndroom zijn o.a. de geslotenheid, het ontbreken van spontaniteit, de angst voor toenadering, de bindingsangst, de angst om zich kwetsbaar op te stellen. Niet te vergeten deherbelevenissen.

Daarbij speelt ook nog het fatalisme dat is ingesloten in de belevenis van de persoon in kwestie, fatalistisch negatief denken omdat de ervaringen hem hebben geleerd waar mensen toe in staat zijn, en het wereldbeeld negatief is ervaren.

Afhankelijk van de ervaringen die een PTS hebben veroorzaakt, zal het gedrag navenant zijn.

Als je zelf niet bent behept met een PTS syndroom zul je nimmer echt kunnen begrijpen wat het voor iemand betekent die het wel heeft.

Begrip kan je in bijna alle gevallen niet verwachten van anderen die verder zonder mankementen door het leven gaan en zich eigenlijk geen voorstelling kunnen maken van de kwellingen die een PTSér ondergaat.

Er zijn enkele uiterlijke kenmerken zoals, het wantrouwen naar anderen toe, de nachtmerries die op de gekste momenten opduiken en die de dag daarna nog steeds van invloed zijn op de geestelijke gesteldheid van de pts-er.

Het altijd aanwezige onbegrip wat vaak lijdt tot desoriëntatie gedurende bepaalde momenten, het zich afvragen van waarom, het gevoel wat aanwezig is in je wat je ten tijde van de gebeurtenissen heb moeten ervaren, het verdriet en de pijn, de boosheid en de machteloosheid, die de wonden nog veroorzaken. Die kunnen zich manifesteren en dan maken ze jouw dag tot een hel.

Huilen doe je niet, alhoewel de drang ertoe sterk aanwezig is, maar juist de angst voor de buitenwereld maakt dat jouw innerlijke je op die momenten emotieloos maken, als het ware jouw bewustzijn voor een deel uitschakelen.

Het is een middel om jouw naar buiten komende emoties die voor anderen vreemd aandoen, te beteugelen.

Je durft niet zwak te zijn want een mechanisme voorkomt dat, het is sterk gerelateerd aan de gebeurtenissen van de persoon in kwestie.    Een mens met een trauma verwerking is in wezen iemand met een handicap. Een handicap die zijn of haar leven zal bepalen. Deze handicap is niet zichtbaar, bijvoorbeeld bij iemand die zijn been heeft gebroken en mank loopt. Neen, deze handicap is de stille en onzichtbare kwelling in de belevenis wereld van de persoon in kwestie.

Er zijn momenteel heel veel instellingen waar o.a. oude Indische mensen met een oorlogsverleden terecht kunnen. Ook zijn er diverse instellingen die doen aan trauma therapieën, in hoeverre zij baat hebben om de mens in kwestie te helpen hang af van twee factoren, de hulpverlener en de patiënt zelf. Die twee factoren zullen in evenwicht moeten zijn wil de behandeling baat hebben. Genezen doe je nooit, je zult er hoogstens mee om kunnen gaan.

De buitenwereld die ervaart wat jou mankeert zal komen met, zet het van jou af, het is zo lang geleden, maar ze nemen niet de kwelling weg waar iemand met een PTS zijn leven lang mee worstelt. Was het maar zo gemakkelijk, dan zou de wereld voor deze categorie mensen een stuk dragelijker zijn.

Als mens kom je onbevangen op aarde, maar soms veroorzaken buitensporige ervaringen een blijvende kwellende hinderpaal op de lange weg naar morgen.

Albertvanprehn(ICM Moderator) 19 januari 2012.

De Java Post vraagt uw steun!

In onze vorige Nieuwsbrief vroeg de redactie van de Java Post uw steun. Onze deelname aan de wedstrijd van de beste historische website van 2011 kan niet zonder u.

Gelukkig mochten we al heel veel positieve reacties ontvangen. Echter, we kunnen nog veel méér hulp gebruiken.

Ik vraag daarom nogmaals uw stem, om te laten zien dat de geschiedenis van Nederland veel meer is dan de geschiedenis van Nederland alléén. Gelet op het aantal aanmeldingen in deze wedstrijd van websites over Nederlands-Indië, lijkt er op dat de geschiedenis van Nederlands-Indië wordt vergeten. Dat mag natuurlijk niet gebeuren!

Dáárom graag uw stem: http://www.geschiedenisonlineprijs.nl/?url=www.javapost.nl  

Vergeet ook niet weer eens door de Java Post zélf te bladeren, deze week met enkele opmerkelijke artikelen over de Japanse generaal Tojo: Een luxe wachtkamer en De tanden van Tojo.

En natuurlijk, zoals altijd, vraag ik u om u aan te melden als (gratis) ´abonnee´: laat uw mail adres achter in de rechterkolom van de Java Post onder ´berichten in uw mailbox´ en u ontvangt van ieder artikel een melding in uw mailbox.

Ook dit jaar is de Java Post present!

Bert Immerzeel

www.javapost.nl    

De oorlog ver weg 1949 - 1962 – Gerrit ter Haar. In het eerste deel “De oorlog ver weg, 1942-1949” schetst de auteur een waarheids-getrouw beeld van de oorlogsjaren en de jaren daarna in  

Nederlands-Indië. Een inkijk in de ervaringen van burgers en militairen. Een vervolg kon niet uitblijven. De verstrekkende gevolgen van de oorlog lieten diepe sporen na. Zowel in de politiek als in de veelal verwoeste levens van de betrokkenen. Diepe wonden die tot op de dag van vandaag nog niet genezen zijn. Ter Haar sprak met getuigen en tekende hun v

erhalen op. Verhalen die vaak door merg en been gaan en tegelijkertijd ook ontroeren. Verhalen waar je stil van wordt. Gestaafd met feiten uit de rijke archieven van onder andere het Historisch Centrum  Overijssel. Het boek rekent af met de heersende perceptie en voor-oordelen jegens oud-strijders en in ons land wonende medelanders. Wie het eerste deel gemist heeft: dat is ook nog steeds verkrijgbaar. Adviesprijs: € 22,50.

Sesi – Nynke Sietske de Vries. Seakle de Vries vertrekt op 11 november 1937 voor werk bij de Bataafse Petroleum Maatschappij (BPM) naar Nederlands-Indië. In een brief aan zijn zus Siet (toen 20 jaar) vraagt hij om te schrijven over wat zij als jongste herbergierssdochter meemaakt tijdens de oorlogsjaren in Pingjum, een klein dorpje in Friesland. Seakle en zijn vrouw Brandie schrijven  dan terug. In dit boek zijn passages uit die brieven van Seakle en zijn vrouw opgenomen. Seakle, Brandie, Siet en ook broer Sipke vinden het van groot belang om te schrijven over hun leven. Ook de auteur van dit boek, dochter van Siet, vindt dit erg belangrijk en heeft daarom de schriftjes van haar moeder al die jaren zorgvuldig bewaard. In dit boek heeft zij de aantekeningen van haar moeder gerangschikt naar een aantal thema’s en gecombineerd met de brieven van Seakle en Brandie. Hierdoor ontstaat een gedegen beeld over die periode, waarin de oorlog in alles voelbaar is en waar het gaat over goed en fout. Het boek is rijk geïllustreerd met foto’s.

Adviesprijs: € 20,00. 

De bouw van een Oost-Indië-vaarder – Willem Vos. In dit boek leggen de auteurs uit met eigen bouw- en detailtekeningen hoe in de Gouden Eeuw een spiegelretourschip werd gebouwd. Willem Vos is zelf scheepsbouw-meester van de “Batavia”, die in Lelystad als een natuurgetrouwe replica van een origineel gebouwd is. Deze kennis ging vroeger van vader op zoon over. Daarom dat de scheeps-bouwwereld perplex stond dat 350 jaar na dato een scheepsbouw-meester met de hulp van een groepkansarme jongeren op spectaculaire wijze een spiegel-schip nabouwde en   zo de bijna verloren kennis terughaalde. Sinds 1985 bezochten meer dan vier miljoen mensen    de    Batavia    en    de gelijknamige werf, die Willem met 

pijn in het hart in 2003 verliet. Willem Vos is een uitzonderlijk groot ambachtsman, een zeer begaafd tekenaar en een rasverteller. Hij beschrijft zijn werk voor, tijdens en na het spectaculaire bouwproces van zijn Batavia in duidelijke woorden. Door dit boek zal zijn ongelooflijke vakkennis niet verloren gaan. Adviesprijs: € 39,95.

De val van Formosa – Tonio Andrade. Een korte beschrijving omdat wij reeds op pagina 10 een artikel hieraan wijdden. De jonge Amerikaanse historicus Tonio Andrade tilt ons naar de wereld van de VOC in China. De compagnie  kreeg  het daar zwaar te verduren met de Chinese krijgsheer Koxinga. De VOC-aanvoerder Coyett zette Koxinga behoorlijk voor schut, maar kwam van een koude kermis thuis en de VOC verloor het eiland Formosa aan het Chinese keizerrijk. Een buitengewoon interessant boek. Adviesprijs: € 35,00

De Indië-weigeraars – Antoine Weijzen. Een boek over een van de pijnlijkste bladzijden uit de Nederlandse geschiedenis. Twee dagen na de Japanse capitulatie riep  Soekarno   op  17   augustus 

1945 de onafhankelijkheid van Indonesië uit. Als reactie daarop stuurde de Nederlandse regering een grote troepenmacht bestaand uit dienstplichtige militairen. De meesten gingen zonder probleem, maar een kleine groep weigerde en werd hiervoor zwaar gestraft. Antoine Weijzen brengt dit onderwerp uit de Nederlandse geschiedenis in beeld, maar     met respect voor de context en  de tijdgeest. De Indië-weigeraars

is het eerste deel in de serie“De zwarte bladzijden uit de Vaderlandse geschiedenis”.

Adviesprijs: € 19,50.

Gedeeld verleden – Stichting Herdenking 15 Augustus 1945. Ter gelegenheid van 70 jaar einde van de Tweede Wereldoorlog       in Zuid Oost-Azië en daarmee   ook voor het Koninkrijk der Nederlanden, is een lustrumboek uitgegeven. In de loop der jaren zijn er tijdens de herdenkingen door bekende, bijzondere en mooie mensen ontroerende voordrachten gehouden, gedichten voorgedragen en vele liederen gezongen. Deze spreken nog altijd tot de verbeelding en mogen niet  verloren gaan. Deze zijn in dit boek gebundeld met een korte inleiding van de geschiedenis van de oorlog en bezetting van Indië en wordt gecompleteerd door een overzicht van alle oorlogsgraven in Zuid Oost-Azië. In dit boek is ook de herdenking van dit jaar 2015 opgenomen.  Adviesprijs: € 19,50.

De laatste eeuw van Indië –   J. van Doorn. Halverwege de vorige eeuw werd Nederlands-Indië de onafhankelijke republiek Indonesië. De schok van de afscheiding is in Nederland nooit helemaal verwerkt. Nog steeds vraagt men zich af waarom de breuk niet werd voorzien en verbaast met zich over het geweld waarmee Nederland reageerde op het vrijheidsstreven dat men zelf had opgeroepen. Het oude geschiedenisbeeld van Indië voldoet al lang niet meer en het nieuwe Indonesische beeld biedt nauwelijks een bevredigend alternatief. Dit boek is een diepgaande studie van Van Doorn, waarin een poging wordt gedaan het wezen van Indië te door-gronden.  Adviesprijs: € 12,50.

Een buitenbezittingse Radja – W.J.M. Michielsen. W.J.M. Michielsen verliet in 1857 op 13-jarige leeftijd zijn geboortestad Breda  om  als  kajuitjongen maar de Oost te gaan. Na enkele zeereizen vestigt hij zich op Java, waar  hij  met  wisselende  banen in zijn levensonderhoud voorzag. Een keerpunt kwam in december 1867, toen hij voor het groot-ambtenaren-examen slaagde en een carrière in Indische bestuurs-dienst mogelijk werd. Deze kans heeft hij ten volle benut. Vele jaren diende hij in de zogenaamde ‘buitenbettingen, om zijn loop-baan uiteindelijk in Batavia af te sluiten als lid van de Raad van Nederlands-Indië. Op zeer hoge leeftijd, rond 1914 schreef hij zijn memoires, waarin hij met veel verve en oog voor detail verslag doet van zijn bewogen leven tot 1975. De latere periode is óf net geschreven, óf verloren gegaan. De editie van deze boeiende en kleurrijke vertellingen wordt hier vooraf gegaan door een inleiding over de historische achtergronden. Adviesprijs: € 29,00.

Boekbespreking, e-Books, CD en DVD

Soldaat in Indonesië, 1945-1950 – Gert Oostindie. De oorlog in Indonesië roept een mensenleven later nog steeds heftige emoties op. Nederland mobiliseerde destijds 220.000 militairen voor een verloren strijd, die achteraf ‘fout’ ging heten. In het publieke debat gaat het vooral over de Nederlandse oorlogs-misdaden. Veteranen hebben zich in deze debatten flink geroerd.   Zij waren er, hebben het mee-gemaakt, beleefden de rauwe werkelijkheid temidden van een vijandige natie in een ‘groene hel’. Wat aan het licht komt is vaak

onthutsend. In dit boek gaat het daarnaast ook om andere thema’s: spanning tussen hen en de Indonesiërs, begrip en onbegrip over de onafhankelijk-heidsstrijd, frustraties over de politieke en militaire leiding en bevelen, angst, boosheid, schaamte, wraak, verveling en seks. Dit boek is gebaseerd op hun brieven, dagboeken en hun memoires, ingebed in de bredere context van een dekolonisatie-oorlog en de verwerking ervan in Nederland. Gert Oostindie is directeur van het Koninklijk Instituut voor Land- Taal- en Volkenkunde (KITLV). Daarnaast is hij hoogleraargeschiedenis aan de Universiteit van Leiden. Aan dit boek ligt een zorgvuldig en breed onderzoek ten grondslag.

Adviesprijs: € 29,95.

Gedeeld verleden – Stichting Herdenking 15 Augustus 1945. Ter gelegenheid van 70 jaar einde van de Tweede Wereldoorlog       in Zuid Oost-Azië en daarmee   ook voor het Koninkrijk der Nederlanden, is een lustrumboek uitgegeven. In de loop der jaren zijn er tijdens de herdenkingen door bekende, bijzondere en mooie mensen ontroerende voordrachten gehouden, gedichten voorgedragen en vele liederen gezongen. Deze spreken nog altijd tot de verbeelding en mogen niet  verloren gaan. Deze zijn in dit boek gebundeld met een korte inleiding van de geschiedenis van de oorlog en bezetting van Indië en wordt gecompleteerd door een overzicht van alle oorlogsgraven in Zuid Oost-Azië. In dit boek is ook de herdenking van dit jaar 2015 opgenomen.  Adviesprijs: € 19,50.

Een buitenbezittingse Radja – W.J.M. Michielsen. W.J.M. Michielsen verliet in 1857 op 13-jarige leeftijd zijn geboortestad Breda  om  als  kajuitjongen maar de Oost te gaan. Na enkele zeereizen vestigt hij zich op Java, waar  hij  met  wisselende  banen in zijn levensonderhoud voorzag. Een keerpunt kwam in december 1867, toen hij voor het groot-ambtenaren-examen slaagde en een carrière in Indische bestuurs-dienst mogelijk werd. Deze kans heeft hij ten volle benut. Vele jaren diende hij in de zogenaamde ‘buitenbettingen, om zijn loop-baan uiteindelijk in Batavia af te sluiten als lid van de Raad van Nederlands-Indië. Op zeer hoge leeftijd, rond 1914 schreef hij zijn memoires, waarin hij met veel verve en oog voor detail verslag doet van zijn bewogen leven tot 1975. De latere periode is óf net geschreven, óf verloren gegaan. De editie van deze boeiende en kleurrijke vertellingen wordt hier vooraf gegaan door een inleiding over de historische achtergronden. Adviesprijs: € 29,00.

De Indië-weigeraars – Antoine Weijzen. Een boek over een van de pijnlijkste bladzijden uit de Nederlandse geschiedenis. Twee dagen na de Japanse capitulatie riep  Soekarno   op  17   augustus 

1945 de onafhankelijkheid van Indonesië uit. Als reactie daarop stuurde de Nederlandse regering een grote troepenmacht bestaand uit dienstplichtige militairen. De meesten gingen zonder probleem, maar een kleine groep weigerde en werd hiervoor zwaar gestraft. Antoine Weijzen brengt dit onderwerp uit de Nederlandse geschiedenis in beeld, maar     met respect voor de context en  de tijdgeest. De Indië-weigeraars

is het eerste deel in de serie“De zwarte bladzijden uit de Vaderlandse geschiedenis”.

Adviesprijs: € 19,50.

De val van Formosa – Tonio Andrade. Een korte beschrijving omdat wij reeds op pagina 10 een artikel hieraan wijdden. De jonge Amerikaanse historicus Tonio Andrade tilt ons naar de wereld van de VOC in China. De compagnie  kreeg  het daar zwaar te verduren met de Chinese krijgsheer Koxinga. De VOC-aanvoerder Coyett zette Koxinga behoorlijk voor schut, maar kwam van een koude kermis thuis en de VOC verloor het eiland Formosa aan het Chinese keizerrijk. Een buitengewoon interessant boek. Adviesprijs: € 35,00

De bouw van een Oost-Indië-vaarder – Willem Vos. In dit boek leggen de auteurs uit met eigen bouw- en detailtekeningen hoe in de Gouden Eeuw een spiegelretourschip werd gebouwd. Willem Vos is zelf scheepsbouw-meester van de “Batavia”, die in Lelystad als een natuurgetrouwe replica van een origineel gebouwd is. Deze kennis ging vroeger van vader op zoon over. Daarom dat de scheeps-bouwwereld perplex stond dat 350 jaar na dato een scheepsbouw-meester met de hulp van een groepkansarme jongeren op spectaculaire wijze een spiegel-schip nabouwde en   zo de bijna verloren kennis terughaalde. Sinds 1985 bezochten meer dan vier miljoen mensen    de    Batavia    en    de gelijknamige werf, die Willem met 

pijn in het hart in 2003 verliet. Willem Vos is een uitzonderlijk groot ambachtsman, een zeer begaafd tekenaar en een rasverteller. Hij beschrijft zijn werk voor, tijdens en na het spectaculaire bouwproces van zijn Batavia in duidelijke woorden. Door dit boek zal zijn ongelooflijke vakkennis niet verloren gaan. Adviesprijs: € 39,95.

e-Books,  CD & DVD

Bruintje Beer, Charlie Chaplin en Opa – Krijgsgevangene langs de Birma Spoorweg - Hanneke van Noord-Bij. De in Indië geboren Hans Bij overleefde

als militiesoldaat de dwangarbeid aan de Birma-Siam Spoorlijn en besloot tijdens zijn recuperatie-periode in Thailand al zijn herinneringen aan de korte strijd op Java tegen de Japanners, zijn internering in Tjimahi en Batavia en de jaren aan de beruchte spoorlijn op te tekenen. In 1993 werkte hij zijn aantekeningen uit tot een gedetailleerd verslag. In 2011, tien jaar na zijn overlijden, besloot zijn dochter Hanneke van 

Noord-Bij het als boek uit te geven. Dit boek is nu omgezet naar een e-book. Hanneke heeft

besloten dit e-book met het schrijnende levensverhaal van haar vader voor iedereen die er belangstelling voor heeft gratis beschikbaar  te  stellen.  Het      e-book over deze in Nederland grotendeels onbekende en zeker onderschatte oorlogsperiode kunt u DOWNLOADEN met in gedachten het motto van wijlen Hans Bij: “Zorg dat je een blij mens blijft; niet alleen van buiten, maar ook van binnen”.  LINK (Ctrl + click): https://drive.google.com/file/d/0BwAAX2EFdi1aNzNIbHNaVHBUMGM/view?pli=1       Gratis download

-@-

  www.vanstockum.nl

De oorlog ver weg 1949 - 1962 – Gerrit ter Haar. In het eerste deel “De oorlog ver weg, 1942-1949” schetst de auteur een waarheids-getrouw beeld van de oorlogsjaren en de jaren daarna in  

Nederlands-Indië. Een inkijk in de ervaringen van burgers en militairen. Een vervolg kon niet uitblijven. De verstrekkende gevolgen van de oorlog lieten diepe sporen na. Zowel in de politiek als in de veelal verwoeste levens van de betrokkenen. Diepe wonden die tot op de dag van vandaag nog niet genezen zijn. Ter Haar sprak met getuigen en tekende hun v

erhalen op. Verhalen die vaak door merg en been gaan en tegelijkertijd ook ontroeren. Verhalen waar je stil van wordt. Gestaafd met feiten uit de rijke archieven van onder andere het Historisch Centrum  Overijssel. Het boek rekent af met de heersende perceptie en voor-oordelen jegens oud-strijders en in ons land wonende medelanders. Wie het eerste deel gemist heeft: dat is ook nog steeds verkrijgbaar. Adviesprijs: € 22,50.

Sesi – Nynke Sietske de Vries. Seakle de Vries vertrekt op 11 november 1937 voor werk bij de Bataafse Petroleum Maatschappij (BPM) naar Nederlands-Indië. In een brief aan zijn zus Siet (toen 20 jaar) vraagt hij om te schrijven over wat zij als jongste herbergierssdochter meemaakt tijdens de oorlogsjaren in Pingjum, een klein dorpje in Friesland. Seakle en zijn vrouw Brandie schrijven  dan terug. In dit boek zijn passages uit die brieven van Seakle en zijn vrouw opgenomen. Seakle, Brandie, Siet en ook broer Sipke vinden het van groot belang om te schrijven over hun leven. Ook de auteur van dit boek, dochter van Siet, vindt dit erg belangrijk en heeft daarom de schriftjes van haar moeder al die jaren zorgvuldig bewaard. In dit boek heeft zij de aantekeningen van haar moeder gerangschikt naar een aantal thema’s en gecombineerd met de brieven van Seakle en Brandie. Hierdoor ontstaat een gedegen beeld over die periode, waarin de oorlog in alles voelbaar is en waar het gaat over goed en fout. Het boek is rijk geïllustreerd met foto’s.

Adviesprijs: € 20,00. 

De Molukse acties – Peter Bootsma. De beelden van de treinkapingen van Wijster en De Punt en de bezetting van het Consulaat in Amsterdam en de school in Bovensmilde staan bij velen nog op het netvlies. In deze herziene   uitgave   verweeft   de auteur  recente  onthullingen  en auteur recente onthullingen en inzichten met het verhaal dat hij in 2000 schreef over de Molukse acties in de jaren zeventig. Op basis van nooit eerder openbaar gemaakt materiaal, geheime documenten uit de overheids-archieven en tientallen getuige-verklaringen werden eind 2000 vier televisie documentaires gemaakt    en    door    de    NPS uitgezonden. Dit boek is hierop gebaseerd en voegt er bovendien analyses aan toe. Adviesprijs:          € 44,95.

De VOC, multinational onder zeil – Jan J.B. Kuipers. De eerste scheepvaart naar “de oost” dateert  van 1595 en in 1602  werd de Verenigde Oost-IndischeCompagnie (VOC) opgericht. Deze multinational groeide uit tot     een van de machtigste en belangrijkste    iconen    van    de Nederlandse Gouden Eeuw. Dit boek geeft een panoramisch beeld van de “Edele Compagnie” en werpt een veelzijdige blik op de handelsgebieden tussen Kaap de Goede Hoop en Japan, het leven in Batavia, op zee, thuis in Nederland en op een stoet kleurrijke personen en bewind-voerders. Van de machtige en  wrede gouverneur-generaal Jan Pieterszoon Coen tot de Molukse opstandeling Kapitein Jonker, allen maakten de VOC tot war deze was. Uiteindelijk werd de vierde oorlog met Engeland (1780-1784) teveel voor de VOC, waarna deze in de jaren 1790-1795 werd geliquideerd.  Dit  unieke  boek is tijdelijk  tegen  een  hoge korting

verkrijgbaar. Te bestellen bij: Uitgeverij Walburg Pers, via de webshop: www.walburgpers.nl. De speciale prijs is nu: € 19,95 en na 10 oktober weer de normale prijs van  € 24,95. 

Klapperbomen in de moesson-wind – Corinne Poleij. Corinne Poleij (1969) woont met haar man en twee kinderen in Dordrecht. Ze is dol op reizen, fotograferen, muziek luisteren, vulpennen en cappuccino. Schrijven is haar grote passie. Zo gaan er jaarlijks kilometers aan brieven de wereld in, want ze heeft overal ter wereld wel een penvriendin. Corinne heeft een toeristische opleiding gevolgd.

De interesse in andere culturen is terug te vinden in haar verhalen en gedichten. In dit boek neemt

ze de lezer mee op een poëtische reis door Indië en Indonesië.       U struint over koffieplantages, sawahs en de jungle. U leest over witte reigers, orchideeën en kalongs. Ze gaat terug in de tijd, waar de baboe de was ophangt en opa een brief schrijft. Ook de Tweede Wereldoorlog komt aan bod. Adviesprijs: € 15,95. 

Liefde als ruwe diamant – Henk Harcksen. De auteur richt zijn blik niet op de schuldvraag, maar schetst een beeld dat voor veel mensen uit andere culturen die als immigrant of vluchteling in Nederland zijn terechtgekomen, herkenbaar is. De lezer wordt meegenomen in een relaas die   de schurende relaties van de betrokken families door alle generaties heen blootlegt. Het verhaal is doorspekt met songteksten en proza. Harcksen beschrijft op indringende wijze hoe het spectrum van het leven, bezien door zijn zelfgeslepen diamant, opeens uiteen kan spatten. De auteur zit inmiddels in het programma van het Bibit Theater op de komende Tong Tong Fair. Na een succesvolle en heel erg drukke presentatie in het Veteraneninstituut in Doorn, vindt er een tweede presentatie plaats in Galerie van Janet Korpershoek in Nieuwleusen (tussen Zwolle en Dedemsvaart) op zaterdag 31 mei a.s. 15.00 uur. Adres: Oosterveen 27,  7711 BN Nieuwleusen.  

Dwars door de storm – Martine Letterie en Karlijn Stoffels. Een bijzondere vriendschap tussen een jongen uit Ambon en een meisje uit Groningen. Tjakkie heeft maar één droom: naar de HBS. Maar arbeiderskinderen leren niet door. Toch studeert ze om zich op de HBS voor te bereiden, samen met Katrien, dochter van een rijke boer. Haar ouders mogen er niets van weten. De op Ambon geboren Jacob speelt het liefst gitaar. Rock & Roll, juist de muziek waar zijn vader zo’n hekel aan heeft. Samen met zijn familie komt Jacob naar het woonoord in Finsterwolde, dat met zijn kaalheid in schril contrast staat met het warme, prachtige schelpenstrand dat hij zich herinnert van Ambon. De werelden van Tjakkie en Jacob hadden niet meer kunnen verschillen. Toch delen ze beiden iets heel belangrijks: een droom die lijnrecht tegen de wil van    hun ouders ingaat. (zie ook: “presentatie & signeren” in deze rubriek)  Adviesprijs: € 15,99. 

Van velerlei pluimage – Andries Beeckman. Ambonezen, Javanen, Chinezen, krijgers, albino’s, en ook maki’s, vlinders, gekko’s, zeboes, en een keur aan tropische vogels. In het midden van de 17^e eeuw legde Andries Beeckman uit Zutphen de beeltenissen van vele inwoners en dieren uit Azië en Afrika vast in een unieke reeks aquarellen. Dit was opmerkelijk, want men beperkte zich tot dan met kopieën van bestaande prenten, niet zelden doorspekt met fabelachtige superlatieven en stereotypen. De pionier Beeckman speelde heel handig in op de vraag naar waarheidsgetrouwe illustraties en zijn aquarellen zijn daarom een belangrijk keerpunt in de visuele antropologie en natuurhistorie van de 17^e eeuw. Dit boek toont voor het eerst het volledige overzicht van de reeks kleurrijke tekeningen in context van kunst en wetenschap.  Adviesprijs: € 24,95.  

Naar het hart van Borneo – Redmond O’Hanlon. In dit boek beschrijft de auteur zijn zoektocht naar de witte neushoorn op Borneo. Samen met de dichter James Fenton reist hij over de Baleh-rivier tot diep in het hart van de jungle, op weg naar een nog niet geëxploreerde bergketen. Als de expeditieleden tenslotte hetgebied bereiken van de befaamde Ukit-stam, worden de blanke leden van de expeditie al gauw omringd door opgewonden jongeren, die weinig geïmponeerd zijn door de ouderen van hun stam en liever de nieuwste discodans leren.  Prijs: € 12,50. 

Indië 1947-1948 – Lisette Schoeren-Brummans. Soldaat Harrie Brummans uit het Limbugse dorp Panningen moet verplicht naar Nederlands-Indië op uitzending. Eenmaal daar schrijft hij honderden brieven naar zijn ouders, broer en acht zussen. Brieven die het aangrijpende verhaal vertellen over het wel en wee van een soldaat ver van huis. Persoonlijke belevenissen in een prachtig land, maar waarover later niet meer gesproken werd en die zonder zijn dochter Lisette nooit in de openbaarheid zouden zijn gekomen. (Herdruk verschijnt binnenkort)  Adviesprijs: € 19,75 

Dagboek uit het Tjidengkamp van Berthe Moen-Wouterlood – Uitgetypt door haar dochter Anna Lies Moen. Deze dagboeken die in het Tjidengkamp in Batavia zijn geschreven van 1942 tot 1945 door Berthe Moen-Wouterlood, zijn na haar dood gevonden door haar zoon en dochter. Om het beter leesbaar   te maken heeft haar dochter de brieven uitgetypt en laten drukken. In 1940 ontmoette Berthe de liefde van haar leven: Adrianus Moen. Hij was zojuist in Indië aangekomen en werkte voor de BPM (Bataafse Petroleum Maatschappij). Tijdens de internering werden zij gescheiden en pas na de oorlog komen ze weer bij elkaar en krijgen een dochter en een zoon. Het dagboek is bijzonder omdat Berthe niet alleen de dagelijkse ontberingen en beslommeringen in Tjideng heeft opgeschreven, maar ook het verlangen naar haar echtgenoot. Natuurlijk zullen vele vrouwen deze gevoelens hebben gehad, maar in de meeste dagboeken komen deze niet ter sprake. Aan het eind van het boek is ook nog een stuk uit het dagboek van Adrianus opgenomen. Hierin vertelt hij zijn ervaringen na de val van de atoombom, die een einde maakte aan de oorlog en zijn krijgsgevangenschap in Japan.

Dit dagboek heeft hij bijgehouden van 15 augustus tot eind september 1945. Dit boek is uitsluitend verkrijgbaar bij de samensteller: Anna Lies Moen. annaliesmoen@hotmail.com Prijs: € 23,00, excl. verzendkosten. 

.J. van Mook 1894-1965 – Tom van den Berge. De biografie van de controversiële laatste landvoogd van Nederlands- Indië, H.J. van Mook (1894-1965), die in juli 1947 een grootscheepse militaire actie tegen de Republiek Indonesië ontketende. Ondanks dat was Van Mook de man die gedurende zijn hele carrière “een vrij en gelukkig Indonesië” tot  zijn lijfspreuk had.  Deze biografietoont de zware innerlijke strijd van de bestuurder pur sang die Van Mook was. "Een vrij en gelukkig Indonesië" laat zien hoe Van Mooks politieke en persoonlijke leven op een dramatische wijze met elkaar verbonden zijn.

Tom van den Berge heeft voor deze biografie als enige gebruik kunnen maken van het omvangrijke persoonlijke archief van Van Mook. (verschijnt half april 2014).  Adviesprijs: € 29,90 

Achter de eeuwige glimlach – Elisabeth Riphagen. De laatste tien jaar heeft de auteur  in Indonesië de ontmoeting gezocht met mensen die zij zomaar tegen kwam. Ze wilde weten wat hen bezig hield, hoe hun leven eruit zag, wat hen gelukkig maakte en wat religie voor hen betekende. De gesprekken hebben honderden verhalen "uit het leven gegrepen" opgeleverd. Over trouw en liefde, over de strijd om het dagelijkse bestaan en om de corruptie waar iedereen mee te maken heeft. Zij laten de binnenkant zien van de Indonesische cultuur, samenleving en godsdienst. Adviesrijs: € 18,99

Het Boschhuis – Pauline Broekema.  Op zoek naar het verhaal achter een familiedrama verliest Pauline Broekema zich in het archief van haar grootvader. 

Grenzen van tijd en plaats vervagen en niet alleen een familie, maar een heel tijdperk komt tot leven. Het Boschhuis is de geschiedenis van rauwe tabakspioniers op Sumatra, een boerenleven aan de Zuiderzee, wereldverbeteraars in een lommerrijk Utrechts villadorp en het gewelddadige einde van een naïeve droom: oom Pieter ter Beek wordt in 1944, zes maanden voor de bevrijding, door de Duitsers gefusilleerd. (Verschijnt half april).  Adviesprijs: 19,95.

e-Books,  CD & DVD

Silver moments – Wieteke van Dort & Ais Lawa-Lata. Online te bestellen. Wieteke van Dort en Ais Lawa-Lata hebben beiden al een imposante zangcarrière achter de rug en zijn graag geziene gasten op radio en TV. Beiden treden regelmatig op, waaronder hun jaarlijkse optreden op de Tong Tong Fair in Den Haag, waar Wieteke bovendien regelmatig te vinden is bij Boekoe Van Stockum voor het signeren van haar boeken. De CD Silver Moments is uitgebracht door Munich Records en is nu online verkrijgbaar via het label Rood-Hit-Blauw. Als duo zijn Wieteke en Ais al ruim 35 jaar samen. Silver moments is per direct verkrijgbaar via alle bekende downloadportals, zoals: http://www.targetmusic.nl/order_cart.php5?id=112579842&rtlo=37194&rtaff=17958&shop=0.      Adviesprijs: € 9,99. 

presentatie & signeren
Dwars door de storm - Martine Letterie en Karlijn Stoffels. Op vrijdag 21 maart wordt dit boek, dat in het begin van deze rubriek is besproken, gepresenteerd.
Tijdens het afwisselende thema van “Gedeeld verleden, gedeelde verhalen” (zie artikel op pagina 3) wordt de presentatie gehouden in het Indisch Herinneringscentrum op het Landgoed Bronbeek, Velperweg 147, 6428 MB Arnhem. Deze presentatie vanaf 14.00 uur bijwonen? Meldt u dan zo spoedig mogelijk: l.wong@singel262.nl
De in deze rubriek besproken boeken, CD’s

Mijn straat is geel – Lizette Dalebout. Een Hollands gezin in Shanghai. In 2005 vertrok Lizette Dalebout met haar man en twee kleine kinderen naar Shanghai. Haar man startte er een eigen bedrijf, terwijl Lizette verantwoordelijk was voor het reilen en zeilen thuis. Zo leerden ze de excentrieke energie van deze grote havenstad kennen. Zes jaar later woont het gezin nog steeds in de stad die wel het Parijs van het Oosten genoemd wordt. Het boek is een hilarisch en ontroerend verslag van een Nederlands gezin dat leert overleven te midden van miljoenen Chinezen. Humor en zelfspot slepen de schrijfster door bizarre situaties en cultuurbarrières heen. Mijn straat is geel is een onderhoudend boek, dat leest als een soap.

Adviesprijs: € 16,95

Slavernij – Dirk Tang. 

Hoe kan het dat de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, die zo hartstochtelijk vocht tegen de Spaanse overheersing en voor de vrijheid, mee gaat doen aan de internationale slavenhandel. Hoe sussen kooplieden, dominees    en huisvrouwen hun geweten tijdens de kerkdienst op zondag? Was Nederland inderdaad de grootste en wreedste slavenhandelaar van het westelijk halfrond? Hebben  wij  onze  Gouden Eeuw te danken aan de florijnen       die  met  de  slavenhandel   verdiend werden?    Vragen     die    in    talloze varianten gesteld worden, wanneer het Nederlandse aandeel in het slavernijverleden ter sprake komt. De tekst is geschreven voor een breed publiek, fraai geïllustreerd en voorzien van beredenerende bibliografie, die uitnodigt tot verdere verdieping. Adviesprijs: € 34,50

Vlakke meetkunde – Ruth Post.

In deze bundel gedichten, die Ruth Post schreef over haar jeugd in oorlogstijd in Banjoebiroe, een vrouwenkamp op Java, is de inhoud opgeknipt in drie hoofdstukken: Opgesloten, Bevrijd en Holland. Ruth speelt in haar gedichten met het gegeven dat alledaagse dingen zoals brood, water of een boek, in gevangenschap, niet langer vanzelf-sprekend zijn. Soms doet ze dat  confronterend, soms ook omfloerst; dan weer ontroerend en voorzichtig. Het boek is ook een ode aan de doden. Voor de auteur is vlakke meetkunde een metafoor voor eeuwigheid en oneindigheid in ons bestaan. De bundel is een collage van personen die ze tegenkwam, eigen ervaringen, gebeurtenissen uit haar moeders dagboek en verhalen die ze hoorde.

Adviesprijs: € 14,00.  

Een tropische herinnering – Eric Schneider.

Elke vijf jaar komen de diplomaat Ferdy Aronius, zijn moeder  en haar ex-minnaar bij elkaar om de atoombombardementen op Hiroshima en Nagasaki te “vieren”. De bommen maakten een einde aan de Jappenkampen in Nederlands-Indië en betekenden gelijkertijd het einde van een koloniaal tijdperk. In Hotel Hoogduin wordt het drietal tijdens het diner bediend door Boelie Komidjojo. De oude Mees Stork worstelt met de herinneringen die de “beige man” in hem oproept. Hij blijft Boelie bevelen toeschreeuwen, die deze zwijgzame man schijnbaar onaangedaan opvolgt.

Dan, naarmate de avond vordert, neemt de eerlijkheid van het gezelschap toe. Voor het eerst komt de schokkende waarheid over het gewelddadige verleden van Indië ter tafel en praat Ferdy over zijn jong overleden broer. In dit boek worden herinneringen opgehaald, die het heden nog steeds blijken te bepalen. Verschijnt op 15 augustus 2013. Adviesprijs: € 18.90. 

Het vergeten kamp – Pauline Kok-Schurgers.

In 1942 geeft het Koninklijk Nederlands Indische Leger zich over aan de Japanse strijdkrachten. Alle Nederlanders worden opgesloten in kampen en Paulines vader wordt tewerkgesteld aan de beruchte Birma-Siam spoorlijn. Pauline wordt van kamp naar kamp gebracht, elk volgend kamp weer een graag erger dan het vorige. Het vergeten kamp is haar persoonlijke verhaal over de martelingen, verhongering en onvoorstelbare wreedheden van de Japanse bezetter. Deze afschuwelijke jaren en het verlies van familie en vrienden hebben Pauline veranderd van een vrolijk      en extravert meisje in een teruggetrokken, stille en voor het leven getekende vrouw. 

Pauline Kok geeft in dit boek een stem aan de talloze mensen, die onnoembaar leed hebben geleden in de gruwels van de Jappenkampen. Dit boek verschijnt 15 augustus 2013.

Adviesprijs: € 19,95.  

Sporen van Smaragd – Angela Kroon en Audrey Wagtberg Hansen.

Al eeuwenlang is Den Haag een middelpunt van internationaal verkeer. In de stadsgeschiedenis neemt de band met voormalig Nederlands-Indië een belangrijke plaats in. De commerciële en culturele uitwisseling met de “Gordel van Smaragd” heeft duidelijke sporen achtergelaten in het stadsbeeld die nu als “typisch Haags” worden gezien. Van gevelreliëfs met het stadswapen van Batavia of Javaanse figuren, tot glas-in-loodramen met Boeddha’s of wayangpoppen: talrijke  elementen aan de gevels van kantoren, winkels en woonhuizen, bruggen en andere bouwwerken geven blijk van sporen die leiden naar de Indische Archipel. Omdat deze Indische elementen bij verbouwingen, sloop en renovaties verloren kunnen gaan, startte de Gemeente Den Haag het project “Sporen van Smaragd”. Zo werd het gebouwde Indisch erfgoed in de Hofstad uit de periode 1853 tot 1945 in kaart gebracht. Dit boek, voorzien van schitterende foto’s geeft een overzicht van vele bijzondere Haagse gebouwen met een Indisch verleden. Adviesprijs: € 29,95

Ferdinand Dejean – Otto Bleker en Frank Lequin. 

Mozart noemde zijn opdrachtgever voor het componeren van drie fluitconcerten en een     aantal  fluitkwartetten de “Indiaanse Hollander”. Maar hij was geen Indiaan en ook geen Hollander. Frank Lequin ontdekte in 1981 zijn ware naam: Ferdinand Dejean.

Dit boek is het resultaat van een boeiende speurtocht, opgeschreven in een boeiende biografie. Dejean was een chirurgijn in dienst van de VOC en werd later stadschirurgijn van Batavia en kwam terecht in een fascinerende wereld van weelde, rijkdom en armoede, vriendjespolitiek en corruptie.

Met zijn scherpe observaties gaf hij een pijnlijk beeld van de stand van de geneeskunde in de 18^e eeuw.

Adviesprijs: € 29,50.

Rampokan - Peter van Dongen.

Nadat Indonesische nationalisten in 1946    de Republiek Indonesia hadden uitgeroepen, vertrekken troepen-schepen met vrijwilligers en dienst-plichtigen vanuit Nederland naar de Oost om daar de orde te herstellen. Johan Knevel en Erik Verhagen, twee vrijwilligers keren terug naar het land waar ze opgroeiden. Johan wordt gedreven door zijn verlangen naar Tempo Doeloe, terwijl Erik partij kiest voor de Indonesische communisten. Onder andere omstandigheden waren ze misschien vrienden geworden. Toch neemt Johan, als Erik om het leven komt, zijn plaats in bij de rebellen – tegen wil en dank. Een wereld staat op het punt te verdwijnen… de tijger is los!  

Monumentaal tweeluik over oorlog, verlies en idealen in  het teken van het traditionele tijgergevecht, de Rampokan. Wee het land als de tijgers en panters weten te ontsnappen.  Adviesprijs: € 24,90. 

Furniture from the Netherlands East Indies –

Dave van Gompel, Joost Hoving en Reinier Klusener.

Het tropenmuseum heeft een van de grootste en belangrijkste collecties meubilair uit voormalig Nederlands-Indië.

De collectie is een document   uit een relatief onbekende periode uit de geschiedenis van de Nederlandse binnenhuisarchitectuur. Het boek toont de hoogtepunten van deze collectie en belicht belangrijke aspecten van het sociale en huiselijke leven in de vroegere kolonie. Daarnaast gaat het dieper in op het technisch onderzoek naar deze zogeheten ebbenhouten meubelen. Een opzienbarend boek met schitterende foto’s.

Engelstalig. Adviesprijs: € 25,00

Berichten van 612 aan het thuisfront  - Evert van der Molen.

De schrijver is geboren in 1917 als zoon van een binnenschipper. Hij behaalt het onderwijzersdiploma, maar kan in Nederland in de jaren ’30 door de crisis niet aan de bak komen. In Medan wel: daar krijgt hij werk aan de Christelijke MULO en in 1939 vertrekt hij vol goede moed naar Nederlands-Indië. Alles loopt echter heel anders dan hij het zich had voorgesteld. Het uitbreken van de oorlog in Nederland haalt een streep door zijn voorgenomen huwelijk.

Daarna zorgt de val van Indië ervoor dat hij krijgsgevangene wordt en in een Jappenkamp terechtkomt. Drie en een half jaar zal hij in totaal vijftien kampen doorbrengen, op Java, Thailand en Japan. Adviesprijs: € ???

Gebleekte ziel – Reggie Baay.

De jonge en intelligente Nyoman Darma, zoon van een Balinese edelman komt in 1879 aan in Amsterdam in het “land van de overheerser”. Geschokt door  de Hollandse kou, staart hij verbijsterd in de rijk gevulde etalages van de winkels in de Kalverstraat. Hij leert braaf de rijtjes jaartallen van de belangrijke Nederlandse historische gebeurtenissen. Wat hij niet wet, is dat de autoriteiten hem beschouwen als een gevaar voor de stabiliteit in Nederlands-Indië. Om dit gevaar te neutraliseren is hij voor zijn studie naar Holland gestuurd en zijn privéleraar heeft de opdracht gekregen om hem te “bleken en te ontdoen van zijn inheemse identiteit”. Eenmaal terug in zijn geboorteland maakt de twijfel zich van hem meester. Hij is te “blank” voor zijn landgenoten en te “donker” voor de blanke elite. Wie is hij en aan welke kant staat hij?

De keuzes die hij dan maakt, leiden uiteindelijk tot een dramatische ontknoping. Adviesprijs:  € 12,99. 

De correspondentie - Louis Couperus.

Ondanks zijn grote hekel aan corresponderen, moet Couperus vele duizenden brieven, briefkaarten en ansichten verstuurd hebben. Het grootste deel hiervan is verloren gegaan. Na een intensieve speurtocht zijn uiteindelijk meer dan 1400 documenten teruggevonden, waarvan ruim de helft nooit eerder is gepubliceerd. De ontdekte brieven doen een nieuw licht schijnen op het werk en de persoonlijkheid van Couperus. Onderhandelingen over honoraria en de verkoop van romans, zijn omgang met familie en vrienden en het ontstaan en de vorderingen van zijn meesterwerken komen uitgebreid aan bod.

Deze uitgave verschijnt ter gelegenheid van de 150^e geboortedag van Couperus die zich ontwikkelde tot een van de meest kosmopolitische schrijvers uit onze literatuur. Adviesprijs: € 59,95. 

Het Bali van Bloem  -  Marion Bloem.

Al sinds 1977 is het paradijselijke Bali het toevluchtsoord voor schrijfster Marion Bloem. Ze komt er tot rust     en doet nieuwe inspiratie op voor volgende boeken. Nu ze inmiddels 60 jaar geworden is, wil ze haar liefde voor Bali graag met haar lezers delen. In dit boek zijn veertien verhalen opgenomen, die ze in de loop der

jaren schreef, maar ook praktische adviezen voor wie Bali wil bezoeken. Ze onthult haar lievelingsplekjes, die nauwelijks zijn verandert sinds ze er voor het eerst kwam. Ze vertelt waar je het lekkerste Indonesische of Balinese eten kan vinden en welke stranden haar favoriete zijn. Deze bundel wordt compleet met foto’s uit haar persoonlijke archief en een selectie van haar familierecepten. Adviesprijs: € 25,00.     

Lees verder alle boekrecensies op http://icmonline.ning.com/forum/topics/boekbespreking-per-2162011

e-Books,  CD & DVD,  Presentatie & Signeren

Nederland valt aan – Ad van Liempt.

Twee jaar na de bevrijding trok Nederland ten oorlog. Met 100.000 soldaten, aan de andere kant van      de wereld.

Het was juni 1947. Het  doel was de Republiek Indonesië  te onderwerpen en de economische belangen van Nederlandse bedrijven veilig te stellen. De oorlog werd niet voor niets 'Operatie Product' genoemd, al moesten we van onze regering, onder dwang van de VN spreken van een 'politionele actie'. Waarom begaf Nederland zich in die oorlog? Hoe kwam het dat een grote meerderheid van de bevolking erachter stond? En dat velen vonden dat het veel eerder en veel harder had gemoeten? Over de aanloop naar de oorlog in Indonesië heeft Ad van Liempt alle mogelijke documenten achterhaald, brieven, dagboeken, notulen, geheime notities. Uit zijn meeslepende beschrijving wordt duidelijk dat niemand in staat was het onheil te keren: na de vernedering door Duitsland zouden we de wereld eens laten zien wat we konden. Het liep uit op een dramatische periode, die diepe wonden heeft geslagen in individuele levens en in de Nederlandse samenleving als geheel. Om nog    maar te zwijgen van het enorme leed dat de Indonesiërs is toegebracht.  Met Nederland valt aan heeft Ad     van Liempt opnieuw een schokkend  en opzienbarend boek over oorlogvoerend Nederland geschreven. In juli 2012 zond de NTR de gelijknamige documentaire uit.           

E-book, adviesprijs: € 14,99. 

 Lees verder alle boekrecensies op http://icmonline.ning.com/forum/topics/boekbespreking-per-2162011

Zoals elk jaar, is het mijn hobby om wat persoonlijke gedachten op papier, in dit geval, op de PC te zetten. Verschil in de twee benamingen is hoe gek ook, allebei met een P beginnend.

Is het een voorbode geweest dat mensen de papyrus plant hebben gebruikt om hun letteren op te kalken? Tenslotte komt denk ik, het woord Papier er vandaan. Later heet het de P c, Leuke woordspeling niet?

Ik ben als mens niet gelovig in de zin van de religieen die hier op deze planeet worden beleden. Ik vind ze persoonlijk iets te menselijk qua inhoud.

Ik heb daar een discussie over met een Bijbelstudent die in alle gevallen de Bijbel aanhaalt. Niets op tegen, iedereen zijn geloof en overtuiging.

Mijn overtuiging is dat er geen door een mens geschapen Godheid bestaat die ook nog zovele menselijke trekjes heeft, zoals teleurstelling, boosheid, en vernietigingsdrang. Ik noem als voorbeeld dat dezelfde godheid een satan in het leven heeft geroepen die hem dwarsboomt. Een door hem zelf geschapen satan die de mensheid tot het slechtste verleidt. Daarbij dan ook nog de mensheid straft omdat zij die satan niet kunnen weerstaan. Een bijna evenbeeld van de schepper, hoe kun je als nietige mens dan NIET worden bewerkt vraag ik mij af. En dan ook nog de straf die dezelfde nietige mens krijgt omdat hij die satan volgt. Dubbel vind ik, enerzijds zou zo’n Opperwezen het van te voren moeten weten wat hij creëert en anderzijds, als je zelf de fout hebt gemaakt, waarom straf je dan de nietige mens die nimmer tegen een godheid als die satan is opgewassen. Ik zou zeggen straf die satan en redt de mens. Iets wat je zelf in het leven heb geroepen kun je niet loslaten op de mens en iets wat je van te voren weet zul je zelf moeten herstellen en niet de arme nietige mens gaan straffen als diezelfde creatie zijn macht erop uit oefent.

In het kort dus, een teleurgesteld Opperwezen. Kan er bij mij niet in, dat is een menselijke gedachte. Eveneens de figuur Satan. Door mensen bedachte figuur, makkelijk om jouw eigen onreinheid op af te wentelen. Alles wat je bewust verkeerd doet, op de satan afwentelen. Nee, ik geloof daar niet in. Ieder mens, slecht of goed, heeft een innerlijk alarm systeem, hij weet wat hij goed of niet goed doet.

Het is zo, dat de mens een ego heeft, net als ieder levend wezen op deze planeet, het is nodig om te overleven. Echter, de mens is verder dan de dieren en zou eigenlijk zijn ego moeten kunnen bedwingen door zijn verkregen intelligentie. Niets is minder waar blijkbaar. De meesten van ons mensen kunnen hun ego niet bedwingen en vervallen in een primitieve vorm van hebzucht, machtswellust en verregaande egoïsme.

Waar wij als primitieve mensen toen, dit ego nodig hadden om te kunnen overleven, is het heden ten dage eigenlijk niet meer nodig. Ook de dierlijke territoriums drang is eigenlijk niet te rijmen met de intelligentie die wij hebben, of zouden moeten hebben. Kijk wat wij in amper een 100 jaar hebben bereikt, we hebben een alternatief brein de PC voor ons ontwikkeld en uitgevonden, wij reizen naar de maan, het heelal is bijna niet meer geheim voor ons.

Toch vervallen wij willens en wetens terug in de primitiviteit.

Religiën worden gebruikt om je te separeren, ieder een die zichzelf verheft tot een profeet heeft zijn eigen volgelingen en ieder die denkt te WETEN het WARE geloof te bezitten beschouwd de andere als ongelovige. Het lijkt soms op een voetbal of sportvereniging waar je lid van bent of wordt. Ja, zelfs de herkenningstekens die het bepaalde geloof moeten kenmerken zoals, kruizen, halve manen en weet ik veel, hebben overeen komsten met de kleur en logo van de sportvereniging waar je lid van bent. En dan komt er ook nog de competitie bij kijken, WIE WEET HET? WIE verkondigt het WARE woord? Wie heeft de keuze goed bepaald WELKE GODHEID de WARE is?

ER worden oorlogen voor gevoerd om de andere te knechten en te overtuigen van zijn of haar geloof. Profeten komen en gaan. Eerst waren de goden per volk eigen goden, wodan, zeus, de manitou, thor, etc., te veel om op te noemen. Nu worden wij geconfronteerd met een Mohammed, Jezus, en misschien wel nog vele voor mij onbekende.

Het parallelle van deze volgelingen is, dat ze allebei geloven in een hemel, de ene zegt dat als je goed bent je in de hemel komt, de andere zegt dat je twaalf maagden krijgt toegewezen als je trouwe volgeling bent. En hoe KROM is het om dan te denken dat je behoefte hebt aan seks in een geest toestand. De hemel is een beloning voor het goede leven hier op aarde.

Hoe erg vind ik het persoonlijk om te zien dat er zovele zielen worden misleid, door de door de mens geschreven en bedachte heilige geschriften. Daarin vindt je gewoon heel erg veel eigenschappen die de MENS betreft en NIET een alleswetende Schepper.

Ik kan niet geloven dat een alles wetende bron, zovele primitieve menselijke eigen schappen heeft, als wat er in diezelfde geschriften wordt beschreven. In feite beledig je de grootheid van de ECHTE almachtige.

De mens heeft blijkbaar een godheid nodig, al vanaf het begin van zijn bestaan, de Zon, de zee, en weet ik veel niet nog meer. En altijd is er een paradijs bij genoemd als beloning.

Wat IS het paradijs eigenlijk, en moet je daarvoor zovele goede daden verrichten om er EENS te kunnen vertoeven?

Ik denk het niet, immers als je allemaal als MENS MET elkaar afspreekt om alle bronnen eerlijk te verdelen, egoïsme, hebzucht, bezittingdrang, en machtbehoefte uit te bannen dan is het paradijs er, waarom zoeken wij het zo ver?

De ingrediënten zijn er reeds, wij hebben geleerden die van alles kunnen uitvinden, als die zich alleen maar bezig zouden houden met het zoeken naar zaken die de mensheid dienen, zoals gezondheid, voedsel productie, leefomstandigheden etc., en niet in middelen die hele gebieden zo efficiënt mogelijk uit te roeien, gaat verdiepen dan zal er binnen niet al te lange tijd een paradijs voor ons allemaal zijn. Zie wat wij onszelf ontzeggen.

Wij zouden dan geen criminelen meer hebben om zich zelf te verrijken ten koste van anderen, ook geen witte boord criminelen die in feite ERGER zijn dan de gemiddelde crimineel, omdat hij zich weet te bedienen van zijn politie macht of invloed. Een gewone crimineel komt in de bak, een witte bood crimineel gaat verder onder bescherming van ons allen.

Politici zijn in feite ook criminelen, ze belazeren de zaak waar je zelf bij staat en varen er nog wel bij ook. Alles draait er bij hun om GELD en MACHT. Gestuurd door de kapitaalkrachtigen in ieder land, doen zij precies wat die van hun verlangen, namelijk hun eigen egoïstische bedoelingen te bewaken en bevorderen.

In ons land en elders zie je hoe de mensen worden bedolven onder schulden en moeilijke tijden door middel van bezuinigingen, nadat de banken er een zooitje van hebben gemaakt, banken die merendeels grote kapitalen van de kapitalisten beheren moeten overeind worden gehouden ten koste van de werkende mens. Pensioenen worden gekort, de zorg wordt geminimaliseerd, en is bijna niet meer te betalen, de werkende klasse wordt zwaarder belast, en erger, de zieken en ouderen worden als vuil en overschot behandeld in de zorginstellingen door diezelfde beleidsmakers wier eigenkring die lijdensweg nooit behoeven mee te maken, Ja, wat dacht U? Ja JUIST, GELD. Onderwijs is langzaam aan weer iets wat de geldbezitters kunnen en de armen moeten het maar doen met wat zij zich kunnen permitteren. Er moet weer een knechten generatie komen. De rechtelozen en arbeiders zoals het in de vorige eeuwen heen was. Verschil zal er zijn, wat eerst door de arbeidende klasse is gewonnen wordt nu langzaam en heel  listig teruggedraaid.

Bij iedere bezuiniging is het zo, dat de rijken er niets van merken en worden beschermd, terwijl Jan met de pet het zooitje kan helpen om rijk te blijven. Heer en knecht verhoudingen zullen er altijd bestaan als men niet tot besef komt dat eerlijk delen op de langere termijn tot betere leefomstandigheden gaat lijden, geen gevangenissen meer, geen oorlogen opstanden meer omdat iedereen tevreden is. Er zijn geen wingebieden meer waarover gestreden moet worden etc. kortom het Paradijs. Dat is, als wij de religiën uitbannen en gehoorzaam willen zijn aan een wet, de wet van het leven.

Om te kunnen leven moet eenieder op ontdekkingstocht gaan, en als je de weg weet te vinden dan zul je nimmer ongelukkig KUNNEN zijn, ondanks alles wat je tegen komt, goed en slecht. Niet iedereen heeft die weg gevonden, ook ik niet.

Zo dat was een overpeinzing van een moderator en voor het komende jaar denkt deze gevoelsmatig dat:

Ons land in het teken zal staan van verscherpingen in zake de politiek, de multiculturele samenleving en van een grote ramp, het zal worden getroffen door calamiteit die buiten onze landsgrenzen plaatsvindt.

In de Arabische wereld zullen landen met elkaar in conflict komen door een moord op een belangrijke leider.

China zal een grotere belangrijke handelstaat worden dan voorheen, het zal Amerika overtreffen, de dollarkoers zakt tot een ongekend laagste nivo uit de geschiedenis van de verenigde staten.

De Euro zal zich aan het einde van het jaar niet kunnen handhaven, enkele Europese landen zullen zich wederom verenigen in een pact los van de Europese Unie.

Mark Rutten komt terecht in een schandaal procedure.

Iets wat in het heelal gebeurd zal de hele mensheid bezighouden in de nazomer.

De Indo gemeenschap zal wederom worden getroffen door het verlies van Iconen, met name in het buitenland.

De kumpulans hebben dit jaar de moeite om nog te existeren, vele gaan ter ziele, er zal een andere vorm van Indisch vermaak komen. De kleine huisfuifjes zullen langzaam weer hun bestaan vorderen.

In de popwereld zal een openbaring worden gedaan die velen uit de oude tijd zullen versteld doen staan.

Ook dit jaar zal de indo gemeenschap geen genoegdoening krijgen op politiek gebied, erger nog, de hele Indische geschiedenis zal openbaar worden genegeerd en ontkend.

Enkele Indische voorvechters zullen openbaar de moed opgeven en de indo cultuur zal verder weg zakken. De Indische gemeenschap zal nog nauwelijks kunnen en willen bestaan. Ook de pasars zullen moeten erkennen dat het niet meer haalbaar is. Wij zullen vele kenmerkende typisch Indische cultuurhoedanigheden verliezen.

Indonesië zal dit jaar nog meer het land worden van de terugkomst, en niet alleen voor Indische mensen maar ook voor vele Nederlanders, de voorspelling in Indonesië dat de witte karbouw zal terugkeren, zal beginnen uit te komen.

Tot zover enkele persoonlijke mijmeringen van een ICM moderator voor het komende jaar, veel voorspoed en probeer ondanks alles toch te leven. Geniet van alle momenten van onze cultuur omdat het er weldra niet meer is. Wat niet meer is zul je gaan missen.

Doe je zelf en anderen geen beloften waarvan je weet dat je die niet kunt waarmaken, ga bewust het nieuwe jaar in, een jaar waarin heel veel zal gebeuren.

Ga bewust het nieuwe jaar tegemoet.

Albert van Prehn (ICM moderator 31 december 2011.