Indo Rock ons cultureel paradepaardje? (7) door: Albert van Prehn
“Thank You for the music and giving it to me”. Dit mooie liedje van de Zweedse groep ABBA klinkt nog steeds en vaak in mijn oren als muzikant. Ook het nummer van John Miles, “Music was my first love” en “It will be my last”, schitterend en zeker van toepassing op mijn persoon en ik weet zeker op een heleboel van mijn collega muzikanten, van alle nationaliteiten. Is het echt zo dat er niets anders is dan muziek en dat alles, ja bijna alles alleen en enkel op muziek slaat in ons leven als muzikant?
Er zijn vele huwelijken stuk gegaan, er zijn vele levens verwoest door muziek, er zijn vele goede muzikanten aan de zelfkant van het leven gekomen, en zo kan ik nog meer negatieve elementen noemen die verband houden met MUZIEK en muziek maken. Feit is, als ik eerlijk ben tegenover anderen en mezelf, zonder muziek zou mijn leven niet eens meer kunnen bestaan.
Muziek is een verslaving zeg ik wel eens, een drug die erger is dan menige andere drug op aarde. En ik weet zeker dat er nog veel meer muziekverslaafden zijn dan dat er drugsverslaafden zijn in mijn wereldje. Ik raakte ermee besmet op 9 jarige leeftijd en eigenlijk al veel eerder, als ik het zo inschat vanaf mijn tweejarige leeftijd. Mijn Moeder, zuster en ik waren na de interneringstijd gehuisvest in een klein kamertje, er stonden twee bedden, of eigenlijk een eenpersoonsbed en een kleine commode waarin ik sliep. Er was wel een kleine radio in die kamer en mijn moeder had die altijd aan staan, en daaruit kwamen de eerste klanken die ik als tweejarig kind tot nu toe nog in mijn geheugen kan horen. Nu wil het geval dat ik tot bijna mijn eerste levensjaar fragmenten kan terughalen en zeker vanaf mijn tweede levensjaar. Zo kan ik de nummers herinneren van Patty Page, Doris Day, Les Paul and Mary Ford. En nog wat van die artiesten waarvan ik de naam nog niet weet.
Een nummer kan ik nog goed herinneren en dat was een nummer van een mondharmonica trio en natuurlijk die toentertijd bekende jazzy stijl met trompetten en blaasorkesten zoals Glenn Miller. Dat mondharmonica nummertje zou ik nog graag willen horen, alleen weet ik niet wie die artiesten waren, jammer. En Les Paul and Mary Ford: Vaya con Dios, How high the moon, Johnny is the boy for me, etc. Veel later The Guitar Boogie van Arthur Smith en dat kwam door een Hongaarse oom die als banneling in Indonesië kwam en van beroep violist-cellist was en ook gitaar speelde. Hij speelde dat nummer altijd en ik was toen denk ik pas 5 of 6. En het gezicht en mimiek van hem herinner ik mij iedere keer als ik het nummer speel, en dat is de reden waarom ik andere uitvoeringen nooit zal spelen en ook niet mooi vind, surrogaat bij gebrek aan techniek.
Als ik terug denk aan die tijd, dan snap ik best waarom wij als Indische mensen zo Amerikaans georiënteerd zijn en waarom wij de Amerikaanse Rock and Roll en überhaupt alle Amerikaanse muziek zo aanhangen en waarom wij die hier bij onze komst in dit land op onze manier hebben binnengebracht. Het was geen Indo Rock en ik hoop ooit dat deze benaming die zo denigrerend is voorgoed verdwijnt naarmate men zich iets dieper in onze geschiedenis wil verdiepen, dan alleen maar afgaat op een stijl die men gewoon een benaming wil geven als aanduiding, in de toekomst. De toekomst, moet je mij horen, die zal wat dit fenomeen betreft er niet eens meer zijn. De benaming Indo Rock en wat er dan als begrip ermee verband houdt is op sterven na dood; mati, zeggen de Indonesiërs. Tot, dead, muerto, en zo kan ik nog meer vertalingen hanteren.
Dus wij zitten met een erfenis van een of andere geleerde die onze muziek stijl als studieobject een benaming heeft gegeven en daarmee de geschiedenis heeft bepaald. Ook nog krontjong erbij heeft betrokken, tolol. (DOM) Ik heb heel vaak tegen wil en dank geroepen, en ik was niet de enige, Andy Tielman was er ook zo tegen, Indo Rock bestaat niet en hopelijk komt men eindelijk eens tot besef dat het NIET BESTAAT. Wat er wel was, was de Amerikaanse muziekcultuur die na de Tweede Wereldoorlog onze muziek heeft beïnvloed en wij deden niets anders dan die Amerikaanse muziek hier in Nederland maken. Als men de moeite had genomen om destijds de parallel te trekken naar die
Amerikaanse muziekcultuur dan was de benaming INDO ROCK er nooit van gekomen.
Nederland maakte deel uit van een EUROPEES continent waar de Amerikaanse muziek cultuur niet zo’n invloed had gehad als bij ons ex-kolonialen die door de bevrijding gelijk veramerikaans werden. Het is niet verwonderlijk dat de meeste Indische muzikanten niet echt gecharmeerd waren van de Europese muzieksmaak en de Amerikaanse muziek cultuur met zich mee droegen. Als je in de vroege jaren van Andy Tielman, de Crazy Rockers, The Javalins en noem ze maar op, hun manier van muziek maken vergelijk met de Amerikaanse muziek toen dan zie je dat het qua opbouw, invulling, sentiment, sound en ga maar verder het in feite een kopie is.
Het klein gedeelte van de Indonesische invloed is bijna te verwaarlozen en om dan deze invloed als hoofdoorzaak te gebruiken voor een benaming Indo Rock is te ver gezocht en de onderzoekster had zich niet zo gauw tevreden moeten stellen met een typering en benaming. Ik denk dat die persoon zich eerst had moeten verdiepen in de Indonesische geschiedenis en met name na de tweede wereld oorlog wat betreft de Indische Nederlanders. Om maar een groot voorbeeld te noemen, Andy Tielman, zijn stijl is duidelijk gerelateerd aan Les Paul, natuurlijk in de loop der tijd een eigen stijl maar tijdens de eerste optreden na zijn afwezigheid en terugkomst in Nederland heeft hij mij zelf verteld dat hij les Paul als invloed had en al zijn manier van spelen imiteerde.
Geweldig zoals hij het voor elkaar kreeg om Les Paul’s nummers te spelen ZONDER de effecten, gewoon omdat hij nooit had geweten dat die LES Paul zijn sound met effecten bereikte. Neem het nummer Black Eyes en de improvisaties, dan herken je vele Les Paul momentjes erin en tijdens een oefensessie met Andy liet hij het ook horen door voor de fun een nummer van Les te spelen. Ik wist niet hoe de man het voor elkaar kreeg, maar het was origineel, en dat zonder de effecten.
Dat vele Indische muzikanten en ook het Indische publiek wat op dansgelegenheden kwam niet zo erg Beatles en op Britse pop ingesteld was, werd de reden van de verwijdering van de hier in den lande opkomende muziekscene. Tot op de dag van vandaag zijn de Amerikaanse invloeden nog steeds waar te nemen bij de Indo bands en tot op de dag van vandaag heeft de Indische gemeenschap die nog niet opgegeven.
Een ander fenomeen moet niet worden vergeten, de Country muziek die in de jaren 80 hier in ons land ineens zo populair werd, had zijn oorsprong bij de Indische gemeenschap die het al in de 50er en 60er jaren meenam na de overdracht en lang daarna. En ook daar zie je een verschil in beleving en stijl, de Europese elders en de Amerikaanse bij ons Indische muzikanten. Zo is bijvoorbeeld een band zoals The Shadows de legendarische Britse instrumentale band en later Cliff Richard, minder te vinden in het repertoire van de meeste indo bands.
De meer strakke en gepolijste stijl sprak minder aan dan het speelse, frivole en technische wat de Amerikanen met hun muziek deden, vaak veel vindingrijker door de bijna onuitputtelijke improvisatie talenten van de Amerikaanse muzikanten. Die improvisatie talenten hebben het land een status gegeven op de wereld wat popmuziek betreft. Het was even onzichtbaar door de Britse invasie, maar is nu terug als zijnde nooit weggeweest. Wat de gitaarmuziek betreft, de Indo muziek zal nog wel jaren beïnvloed blijven door de huidige Amerikaanse talenten.
Waag het niet om het nog Indo Rock te noemen.
Opmerkingen