GERDI VERBEET: ’ACTIEGROEP SLAAT DE PLANK HELEMAAL MIS’
’Lawaaidemo respectloos’
door Mike Muller
Voorzitter Gerdi Verbeet van het Nationaal Comité 4 en 5 mei gaat ervan uit dat het vrijdagavond tijdens de Dodenherdenking stil blijft, ondanks dat de extreemlinkse actiegroep ’Geen 4 mei voor mij’ een lawaaiprotest heeft aangekondigd en morgen zelfs naar de rechter gaat om het recht op hun demonstratie af te dwingen. „De oproep tot een lawaaidemo is respectloos. Hiermee plaatst deze groep zich buiten het maatschappelijk debat.”
Uw organisatie zou volgens de actievoerders bestaan uit ’racisten’, omdat er niet wordt stilgestaan bij doden in Nederlands-Indië.
„Ook alle mensen die in Nederlands-Indië zijn omgekomen, worden herdacht, maar wel voor zover het Nederlanders waren. De mensen die zijn omgekomen in de chaotische Bersiap-periode – en die geen Nederlands paspoort hadden – die worden op dit moment inderdaad niet herdacht. Maar ik zou ook niet weten of het geapprecieerd wordt in Indonesië als wij hier hún slachtoffers herdenken. Dan moeten we toch op z’n minst met elkaar het gesprek aan?”
Hoopt u dat het stil blijft?
„Ik hoop dat niet alleen. Ik kan mij niet voorstellen dat de mensen niet het respect kunnen opbrengen voor al diegenen die wél herdenken. En let wel: dat zijn ook Indische mensen, ook Molukse. Deze herdenking heeft helemaal niets met zwart en wit te maken. Wie lawaai maakt, respecteert de Joodse slachtoffers niet, evenmin als de Molukse gevallenen en de burgers die omgekomen zijn in de jappenkampen. Je respecteert dan zelfs het verzet niet. Het gaat ten koste van het respect voor de doden.”
U nodigt ze niet uit voor een gesprek bij het 4 en 5 mei comité?
„Als je begint met zo’n oproep met lawaai, dat verhoogt mijn animo niet. Als men zich het afgelopen jaar had gemeld, was men van harte welkom geweest, want we zijn volop met het thema bezig.”
Wat is uw boodschap voor de actievoerders?
„Dit helpt niet. Je moet proberen vooral energie te steken in mensen die anders denken dan jij en daar het gesprek mee aangaan. Als ze daarnaar op zoek zijn, wil ik daar graag mijn bijdrage aan leveren.”
U sluit niet uit dat Indonesische slachtoffers in de toekomst toch herdacht worden?
„Het gaat erom dat we recht doen aan wat er toen gebeurd is. Hoe dat moet, daarover heb ik nog geen idee. Dat we recht moeten doen en Nederland zijn geschiedenis moet kennen, dat staat buiten kijf. Wat er in Nederlands-Indië gebeurd is, dat betitelen we nu als dekolonisatieoorlog. In die tijd werd het eufemistisch als politionele actie aangeduid. Mijn vader sprak daar vroeger ook over. Er is in Nederlands-Indië wel degelijk structureel geweld geweest, al hield 80 procent van de militairen zich aan de oorlogswetten.”
Maar je moet het toch ook in de context van die tijd zien?
„Toen mijn eigen vader naar Nederlands-Indië ging, had hij net de Hongerwinter achter de rug. Hij dacht oprecht dat hij ging helpen. Achteraf zeg je: daar was een heel andere situatie. De Nederlandse politiek heeft uiteindelijk tot die politionele acties besloten. Dat is ook de reden waarom ik denk dat je aan die gesneuvelden van toen, die militairen die in opdracht van óns dat werk gedaan hebben, je respect moet betuigen. Niet aan oorlogsmisdadigers, uiteraard.”
Opmerkingen