De naam van het schip
Elke keer als ik de trap op loop van het hoofdgebouw van Bronbeek naar onze publiekspresentatie 'Verhaal van Indië' sta ik altijd even stil en kijk ik een beetje met weemoed maar gebiologeerd naar de geprojecteerde beelden van de Javazee. De beelden symboliseren de terugkeer per schip naar Nederland van vele lotgenoten die na de onafhankelijkheidsverklaring van Nederlands Indië naar Nederland al of niet terugkeerden. Heel vaag komen dan mijn herinneren terug aan die reis en dat ik als driejarig jongetje mijn ouders regelmatig tot wanhoop bracht, omdat ik weer eens uit het kinderverblijf was ontsnapt en op speurtocht over het schip zwierf. En elke keer neem ik me voor om nu eens goed uit te gaan zoeken wat de naam van het schip was en wie mijn medepassagiers waren.
Natuurlijk had ik dat later aan mijn ouders moeten vragen, maar over Indië werd er bij ons niet gepraat. Niets hoorde ik van mijn vader over de verschrikkingen en ondraaglijke jaren tijdens zijn dwangarbeid aan de Birmaspoorweg en vertwijfeld vraag ik mij nu af waarom ik er dan ook niet op aangedrongen heb om een meer inhoudelijk antwoord te krijgen als mijn vragen met algemeenheden werden afgedaan. Slechts een keer toen mijn kinderen zich verslikten en een vies gezicht trokken bij het eten van sambal, gaf hij aan dat sambal door de vitamine C zijn leven had gered in het Japanse kamp en dat hij extra sambal verzamelde door het te ruilen tegen zijn Lemmy Caution boekjes.
Wel hoorde ik de mooie verhalen over het mooie huis, het zitten op de porch en de geur van verbrand vlees van de satékarretjes op straat. Het klonk als een paradijs, maar nooit zijn we gezamenlijk terug geweest. Mijn eerste echte kennismaking met mijn geboorteland was pas in 2006, toen ik als Commandant Zeestrijdkrachten voor een 5 daags bezoek was uitgenodigd door mijn counterpart de Chief Navy van de Indonesische Marine. Vreemd genoeg zat ik nooit aan boord van een van onze schepen die toch regelmatig Indonesië aandeden. Hoewel ik eigenlijk alleen een soort geurherkenning had, voelde ik mij er onmiddellijk thuis en nam daarna met open armen de uitnodiging aan om lid van het bestuur van het Indisch Herinneringscentrum te worden.
Met mijn zoektocht naar de naam van het schip word ik binnenkort door het Indisch Herinneringscentrum geholpen, aangezien het bestuur voornemens is in zaal 6 van het 'Verhaal van Indie' een zoekmogelijkheid te plaatsen die het mogelijk maakt om de namen van de schepen en haar opvarende repatrianten op een eenvoudige wijze terug te kunnen vinden. Ik kijk er naar uit!
www.indischherinneringscentrum.nl" width="112" height="167" />
Jan Willem Kelder
Opmerkingen